Ctenomys bicolor

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ctenomys bicolor
Miranda-Ribeiro, 1914
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Rząd

gryzonie

Podrząd

jeżozwierzowce

Infrarząd

jeżozwierzokształtne

Nadrodzina

Octodontoidea

Rodzina

tukotukowate

Rodzaj

tukotuko

Gatunek

Ctenomys bicolor

Ctenomys bicolor – endemiczny gatunek gryzonia z rodziny tukotukowatych (Ctenomyidae). Występuje w Brazylii. Znany tylko z jednej lokalizacji w stanie Rondônia. Występuje na wysokości 335 m n.p.m.

Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]

Ctenomys bicolor, podobnie jak inne gatunki tukotuko, charakteryzuje mocna budowa ciała, małe oczy (ale jak na zwierzęta podziemne stosunkowo duże) ulokowane w górnej części czaszki. Tułów ma kształt cylindryczny. Uszy są małe. Ogon gruby i stosunkowo krótki. Łapy, wyposażone w mocne pazury, są przystosowane do kopania tuneli. Długie siekacze i mocne pazury stanowią dla wszystkich tukotuko podstawę adaptacyjną do życia pod ziemią. Są niezbędne do drążenia tuneli. Ctenomys używają do prac ziemnych siekaczy. Drążą z zamkniętymi pyszczkami. W zakresie kształtu czaszki występuje duża zmienność międzygatunkowa[1].

Ctenomys bicolor jest gryzoniem o średniej wielkości. Rozróżniane są dwa typowe ubarwienia. Jeden fenotyp – czarny, drugi – wybarwiony na brązowo w części grzbietowej, a na jasno w części brzusznej[1].

Wymiary C. bicolor
(za: T. Freitas, 2016)[1]
średni wymiar
długość ciała z głową i ogonem 314 mm
długość ogona 89 mm
długość tylnej łapy (z pazurami) 45 mm
długość tylnej łapy (bez pazurów) 39,9 mm
masa ciała 418 g

Kariotyp[edytuj | edytuj kod]

Garnitur chromosomowy tego zwierzęcia tworzy 20 par (2n=40) chromosomów (FN=60)[1].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

C. bicolor, jak wszystkie tukotuko, wiodą podziemny tryb życia. Pod ziemią żyją, rozmnażają się, jedzą i tam umierają. Jak zdecydowana większość tukotuko wiedzie samotniczy tryb życia. Jeden system tuneli należy do jednego zwierzęcia. Młode tukotuko osiągają dojrzałość płciową po około 6–8 miesiącach życia. Ciąża trwa około 100 dni[1].

Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Występuje w Brazylii. Znany tylko z jednej lokalizacji w stanie Rondônia. Występuje na wysokości 335 m n.p.m.[1]

Ekologia[edytuj | edytuj kod]

Ctenomys bicolor podobnie jak pozostałe gatunki z rodzaju Ctenomysroślinożercami[1]. Tukotuko żywią się trawami i ziołami oraz ich nasionami. Najchętniej zbierają rośliny w bezpośrednim sąsiedztwie wylotu nory. Zdobyte pożywienie zjadają na miejscu lub wciągają do nory. Takie zachowanie pozwala na minimalizowanie ryzyka padnięcia ofiarą drapieżników. C. bicolor chętnie zjadają fragmenty kolczastych drzew z rodziny bobowatych oraz opuncje z rodziny kaktusowatych[1]. C. bicolor zasiedla wapienne zbocza gór[1].

Zwierzęta z rodzaju Ctenomys wchodzą w skład diety pójdźki ziemnej, uszatki błotnej, grizona mniejszego, majkonga krabożernego, żararaki urutu i myszołowca towarzyskiego. Tukotuko są traktowane jako szkodniki upraw. Chętnie zjadają uprawiany przez lokalną ludność maniok jadalny[1].

Siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Poszczególne gatunki tukotuko zasiedlają izolowane, stosunkowo niewielkie obszary. Zwierzęta budują tunele na głębokości 31–44 cm. Tunel ma szerokość od 5,5 cm do 9,3 przy wysokości 6 do 11 cm. Korytarz osiąga długość do 5 m. Wyjścia z nory są zwykle zamknięte. Komora gniazdowa jest lokowana na końcu korytarza[1]. Zasiedla gleby piaszczyste w Amazonii i wzdłuż jej granic[1].

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Nazwa zwierząt tuko-tuko jest onomatopeją odwzorowującą ich wokalizację. Samce dwukrotnie częściej używają dźwięku w komunikacji niż samice[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m T. Freitas: Family Ctenomyidae (Tuco-tucos). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 513–534. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).