Cyfrowy nomada
Ten artykuł należy dopracować |
Cyfrowy nomada – określenie osoby, która często zmienia miejsce swojego pobytu. Podróżuje po świecie lub w ramach jednego kraju, pracując i porozumiewając się z innymi zdalnie, korzystając z nowoczesnych technologii cyfrowych, takich jak telefon czy Internet.
Mobilność[edytuj | edytuj kod]
Mobilność jest sposobem myślenia; filozofią życiową – wychodzi z założenia, że żyć i pracować można nie tylko w kraju, w którym się urodziło i wychowało.
„Mobilność okazuje się najwyżej cenioną i pożądaną wartością, a swoboda poruszania się – ten nierówno dzielony towar, którego stale brak – szybko staje się głównym czynnikiem kształtującym społeczne podziały w dobie późnej nowoczesności, czy też w czasach ponowoczesnych” – pisze Zygmunt Bauman[1].
Podział na ludzi mobilnych i tych pozostających w miejscu – czy ma aż takie znaczenie? Wydaje się, że nie, jeśli pojmować będziemy mobilność dosłownie, jako możliwość przemieszczania się, podróżowania, przekraczania granic, zmian miejsca pobytu, podejmowania w różnych punktach świata pracy czy innych wyzwań życiowych. Jest to rzecz cenna, istotna – ale zaledwie wstęp do globalizacji prawdziwej, gdzie mobilność oznacza swobodę przepływu nie tylko ludzi, ale i idei, informacji, technologii, towarów.
Bauman zauważa ten szerszy aspekt mobilności w innym miejscu: „Większość z nas jest w ruchu nawet wtedy, gdy fizycznie stoimy w miejscu; kiedy wpasowani w krzesło z pilotem przeskakujemy z kanału na kanał telewizji kablowej czy satelitarnej, przenosząc się z jednego obcego miejsca w drugie z szybkością o wiele większą niż ponaddźwiękowe odrzutowce i rakiety kosmiczne, nigdzie jednak nie pozostając na dłużej...”[1]
Łatwość podróżowania i porozumiewania się na duże odległości umożliwia częste zmiany miejsca pobytu i życie w większej odległości od siebie, ale jednocześnie pozwala często się spotykać i komunikować. Ludzie mogą częściej niż kiedyś zmieniać otoczenie, zawód czy sposób życia, dostosowując się do szybkości zmian cywilizacyjnych i akceptowanych przez siebie wzorców kulturowych; jednak mają przy tym do dyspozycji narzędzia pozwalające im na utrzymywanie kontaktu z rodziną i osobami poznanymi w przeszłości.
Fatima Mernissi, marokańska socjolog, zajmująca się wpływem Internetu na islam jest zdania, iż „dzięki elektronicznej sieci wszyscy staliśmy się cyfrowymi nomadami”[2] i dodaje, że dziś podstawowe pytanie nie brzmi: „być albo nie być”, lecz: „surfować czy nie surfować”. Twierdzi, że głębokie poczucie wspólnoty (arab. umma), tak charakterystyczne dla muzułmanów, znalazło ujście w cybernetycznej rzece, jaką jest internet. Dzięki niemu mogą powstać nowe wspólnoty i zostać ocalone stare – tam, gdzie rodziny, rody, wsie rozdziela emigracja do Europy czy do Ameryki.
Nowi nomadzi[edytuj | edytuj kod]
W świetle mobilności ludzi, interesującemu przewartościowaniu ulega historyczny podział na nomadów i ludy osiadłe. Dawniej ludy osiadłe budowały i umacniały cywilizacje, a nomadzi – choć potrafili stworzyć imperia – w końcu musieli się oprzeć na miastach, polach uprawnych i kopalniach. Współczesnym nomadem może być osoba nieruszająca się fizycznie z miejsca, a podróżująca tylko na różnych płaszczyznach cyberprzestrzeni; można być cyfrowym nomadem.
Dla mobilności ważne są zarówno rozwój w dziedzinie środków transportu, jak i zmiany w sposobach przesyłania informacji. W XX wieku wędrówka informacji oddzieliła się od jej nośników, przyśpiesza ponad największą możliwą ich prędkość, aż do jej dostępności w tej samej niemal chwili co jest wysyłana – przez telefon, telewizję czy Internet.
„...czynność oglądania odrywa patrzących od lokalnej rzeczywistości, przenosząc ich, przynajmniej duchowo, w cyberprzestrzeń, gdzie odległość przestaje mieć znaczenie, nawet jeśli ciało pozostaje w tym samym miejscu” – ocenia Zygmunt Bauman[3].
Globalna sfera elitarna[edytuj | edytuj kod]
„Globalną sferę elitarną, hybrydyczną pod względem kultury, zamieszkują jednostki o bardzo zróżnicowanym doświadczeniu świata, związane z polityką międzynarodową, nauką i uczelniami, mediami oraz sztuką” – wskazuje Jonathan Friedman[4].
Dwa światy[edytuj | edytuj kod]
Mobilność elity oznacza kolejny podział – na dwie grupy, czy wręcz, jak opisuje to Bauman – na dwa światy: „Dla tych, którzy zamieszkują świat pierwszy – coraz bardziej kosmopolityczny, eksterytorialny świat ludzi globalnego biznesu, menedżerów globalnej kultury czy pracowników wyższych uczelni i akademii naukowych – granice państwowe równa się z ziemią, podobnie jak znikają one dla towarów o zasięgu globalnym, kapitału i środków finansowych. Dla mieszkańca drugiego ze światów piętrzą się coraz wyżej mury kontroli imigracyjnej, prawa stałego pobytu...”[5] Pokazuje to różnice pomiędzy elitarną a zwykłą warstwą cyfrowych nomadów.
Przepaść między jednym światem, a drugim pogłębia się. Ludzie z pierwszego świata mają większe możliwości otrzymania dobrze płatnej pracy, a także – mają większe szanse na danie swym dzieciom lepszego wykształcenia. Dają im to, co sami uważają dziś za niezbędne: studia, naukę języków, wyposażenie w komputery i nowoczesne środki łączności.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Zygmunt Bauman: Globalizacja. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000, s. 106.
- ↑ Cyfrowi nomadzi, z Fatimą Mernissi rozmawia Lola Huette Machado, przedruk z: El Pais, 6 lutego 2008.
- ↑ Zygmunt Bauman: Globalizacja, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000, s. 64.
- ↑ Jonathan Friedman: Global crises..., w: Debating Cultural Hybridity, pod redakcją: Pnina Weber i Tariq Modod, Zed Books, Londyn 1997, s. 79–80, za: Zygmunt Bauman: Globalizacja. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000, s. 118.
- ↑ Zygmunt Bauman: Globalizacja, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000, s. 92.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cyfrowi nomadzi, z Fatimą Mernissi rozmawia Lola Huette Machado, Forum, przedruk z: El Pais, 6 lutego 2008.
- Zygmunt Bauman: Globalizacja, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Where My Nomads At – Social Network for Digital Nomads with interactive Map
- Mike Elgan , Is Digital Nomad Living Going Mainstream?, Computerworld, 1 sierpnia 2009 (ang.).
- Cyfrowi Nomadzi – O cyfrowym nomadyzmie po polsku
- Cyfrowi nomadzi – jak żyją i jakie technologie wykorzystują?
- Spędzają pół roku w Polsce, a zimę tam, gdzie ciepło.