Czarków (powiat pszczyński)
50°00′46″N 18°54′32″E/50,012778 18,908889| wieś | |
 Zabytkowa kapliczka z XIX wieku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2017) |
2 203 |
| Strefa numeracyjna |
32 |
| Kod pocztowy |
43-211[2] |
| Tablice rejestracyjne |
SPS |
| SIMC |
0220463 |
Położenie na mapie gminy Pszczyna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego  | |
| 50°00′46″N 18°54′32″E/50,012778 18,908889[1]
| |
Czarków (niem. Czarkow) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Pszczyna.
W latach 1973–1977 w gminie Kobiór[3][4]. Od 1 lutego 1977 w gminie Pszczyna[4].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza historyczna wzmianka o miejscowości pochodzi z kroniki kościoła Wszystkich Świętych w Pszczynie z 1326. Na dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21 lutego 1517 roku wieś została wymieniona jako Cziernkow[5]. W latach 1962–2001 mieściła się tutaj jednostka wojskowa z ukrytą w głębi lasu bazą rakietową, w której do 1989 stacjonował 18 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej, a następnie od 1990 74 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej. Przynajmniej do końca zimnej wojny teren jednostki był ogrodzony i ściśle strzeżony.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się XIX-wieczna kapliczka, stojąca przy skrzyżowaniu ulic Powstańców Śląskich i Wolności. Ponadto na granicy z Pszczyną, na skraju lasu Josieniec można było znaleźć grób żołnierza armii niemieckiej, który poległ w tym miejscu w styczniu 1945 roku, podczas wkraczania na te tereny Armii Czerwonej. Grób został przeniesiony do Siemianowic Śląskich.
W latach 1802–1848 działało tu uzdrowisko książęce, założone przez książąt pszczyńskich z dynastii Anhalt-Köthen. W 2012 roku budynek po byłym uzdrowisku, zwany Siągarnią został wyburzony, a na jego fundamentach powstał nowy, pełniący obecnie funkcje handlowe.
Religia[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się rzymskokatolicka parafia św. Józefa Robotnika.
Szkolnictwo[edytuj | edytuj kod]
Elementarna szkoła pruska została założona w Czarkowie już w 1868. Mieściła się początkowo w sali balowej dawnego uzdrowiska książęcego, następnie w budynkach przy ulicach Krótkiej i Powstańców Śląskich. Pierwszym nauczycielem był Feliks Krupski. W 1933 rozpoczęto budowę nowego, funkcjonalnego budynku szkolnego, którego oficjalne otwarcie miało miejsce 13 września 1936. Poświęcenia budynku dokonał proboszcz parafii pszczyńskiej ks. Mateusz Bielok, a wśród obecnych gości znalazł się m.in. wojewoda śląski Michał Grażyński. W latach 90. XX w. budynek szkoły przeszedł gruntowny remont i rozbudowę o wolnostojącą salę gimnastyczną, którą oddano do użytku 20 września 1996 podczas obchodów 670-lecia miejscowości, a jej poświęcenia dokonał ówczesny wikariusz generalny archidiecezji katowickiej ks. prałat Wiktor Skworc, natomiast 26 listopada 1998 otwarto łącznik pomiędzy salą, a starym budynkiem szkoły. 1 września 2000 Szkoła Podstawowa nr 6 i Przedszkole Publiczne nr 16, którego działalność datuje się od 1936 roku, utworzyły Zespół Szkolno-Przedszkolny w Czarkowie. W dniu 25 kwietnia 2007 placówce nadano imię polskiego pisarza Kornela Makuszyńskiego.
Sport[edytuj | edytuj kod]
W Czarkowie działa drużyna piłkarska LKS Czarków założona w 1991 r. Ostateczny rozpad klubu nastąpił w lipcu 2019 r.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 18762
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 173 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103).
- ↑ a b Dz.U. 1977 nr 3, poz. 14.
- ↑ Ludwik Musioł. Dokument sprzedaży księstwa pszczyńskiego z dn. 21 lutego 1517 R.. „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”. R. 2, s. 235–237, 1930. Katowice: nakł. Towarzystwa ; Drukiem K. Miarki.
- Siedziba gminy: Pszczyna
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Osada leśna | |
| Części miasta |
|
| Części wsi |
|
