Daria Nałęcz
 Daria Nałęcz i prezydent Aleksander Kwaśniewski (2003) | |
| Data i miejsce urodzenia |
1 lipca 1951 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
20 marca 2022 |
| Doktor habilitowany nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia najnowsza Polski, historia prasy polskiej, historia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1980 – nauki humanistyczne |
| Habilitacja |
1995 – nauki humanistyczne |
| Naczelny dyrektor Archiwów Państwowych | |
| Okres spraw. |
1996–2006 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Daria Monika Lipińska-Nałęcz (ur. 1 lipca 1951 w Warszawie, zm. 20 marca 2022[1][2] w Wołominie[3]) – polska historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, w latach 1996–2006 naczelny dyrektor Archiwów Państwowych, w latach 2012–2015 podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1974 ukończyła studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim[4]. W latach 1972–1981 była członkinią PZPR, wchodziła w skład egzekutywy POP PZPR w Instytucie Badań Literackich[5]. W 1980 obroniła doktorat, stopień doktora habilitowanego uzyskała w 1995 na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie rozprawy zatytułowanej Sen o władzy. Inteligencja wobec niepodległości. Zawodowo była związana m.in. z Instytutem Badań Literackich PAN, w którym objęła stanowisko docenta. Została profesorem i dziekanem Wydziału Nauk Politycznych Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku[6]. W 2008 objęła funkcję rektora Wyższej Szkoły Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie, przemianowanej następnie na Uczelnię Łazarskiego. Była też nauczycielem akademickim w Prywatnej Wyższej Szkole Nauk Społecznych, Komputerowych i Medycznych w Warszawie[7].
Była specjalistką w zakresie historii Polski XIX i XX wieku, dziejów polskiej inteligencji, historii dwudziestolecia międzywojennego.
Od 1 września 1996 do 26 września 2006 sprawowała urząd naczelnego dyrektora Archiwów Państwowych. 31 stycznia 2012 objęła stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego[8]. Pełniła tę funkcję do 1 grudnia 2015.
Była członkiem jury Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego[9] oraz członkinią Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie.
Została pochowana na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[10].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Córka Zbigniewa i Tomiry[11]. Była żoną Tomasza Nałęcza[4].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Zawód dziennikarza w Polsce: 1918–1939, PWN, Warszawa 1982.
- … zemsty grom, ludu gniew (współautor z Tomaszem Nałęczem), Wyd. Iskry, Warszawa 1984.
- Józef Piłsudski – legendy i fakty (współautor z Tomaszem Nałęczem), Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1987.
- Sen o władzy: inteligencja wobec niepodległości, PIW, Warszawa 1994.
- Kronika odradzającej się i wolnej Polski (1915–1939), Wszechnica Świętokrzyska, Kielce 1998.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2011)[12]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2007)[13]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmarła prof. Daria Nałęcz, Archiwa Państwowe, 21 marca 2022 [zarchiwizowane 2022-03-25].
- ↑ Nie żyje profesor Daria Nałęcz. Miała 71 lat, onet.pl, 21 marca 2022 [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Daria Lipińska-Nałęcz, rejestry-notarialne.pl [dostęp 2022-08-16].
- ↑ a b Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk, Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945–2000, Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2010, s. 403.
- ↑ Spętana akademia, Polska Akademia Nauk w dokumentach władz PRL. Materiały partyjne 1950–1986, Patryk Pleskot, Tadeusz Paweł Rutkowski (oprac.), t. II, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2012, s. 713.
- ↑ Dr hab. Daria Lipińska-Nałęcz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-12-15].
- ↑ Zasłużeni wykładowcy, pwsbia.edu.pl [zarchiwizowane 2019-10-06].
- ↑ Dr hab. Daria Lipińska-Nałęcz, nauka.gov.pl [zarchiwizowane 2013-09-21].
- ↑ Nagroda Historyczna Moczarskiego 2017. Dziesięć nominowanych książek, wyborcza.pl, 13 października 2017 [dostęp 2017-10-15].
- ↑ Zmarła żona prof. Tomasza Nałęcza. Ważny apel w sprawie pogrzebu, se.pl, 24 marca 2022 [dostęp 2022-04-18].
- ↑ Dane osoby z wykazu osób publicznych, katalog.bip.ipn.gov.pl [zarchiwizowane 2014-06-06].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 września 2011 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2012 r. poz. 134).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 września 2007 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2008 r. nr 3, poz. 25).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Nałęcz, Daria, Instytut Herdera w Marburgu [dostęp 2021-01-28] (niem.).
- Absolwenci Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie egzekutywy POP PZPR w Polskiej Akademii Nauk
- Naczelni Dyrektorzy Archiwów Państwowych (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Pracownicy instytutów naukowych PAN
- Wiceministrowie nauki III Rzeczypospolitej
- Wykładowcy Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku
- Wykładowcy Uczelni Łazarskiego w Warszawie
- Wykładowcy Prywatnej Wyższej Szkoły Nauk Społecznych, Komputerowych i Medycznych w Warszawie
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Urodzeni w 1951
- Zmarli w 2022