Datolit

Datolit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	CaB[SiO4](OH)
Twardość w skali Mohsa	5-5,5
Przełam	muszlowy
Łupliwość	brak
Pokrój kryształu	słupkowy i tabliczkowy
Układ krystalograficzny	jednoskośny 2/m
Gęstość minerału	2,9-3,0 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	bezbarwny, oliwkowozielony, fioletowy lub czerwony
Rysa	białą
Połysk	szklisty
Współczynnik załamania	nα = 1,626, nβ = 1,653-1,654, nγ = 1,670
Inne	optycznie ujemny
Dodatkowe dane
Szczególne własności	reaguje z HCl wytrącając galaretowatą krzemionkę

Datolit – minerał należący do gromady krzemianów boru. Nazwa pochodzi od greckich słów dateomai oznaczającego dzielenie się oraz lithos kamień.

Charakterystyka

Właściwości

Tworzy kryształy o pokroju słupkowym i tabliczkowym, a szczególną charakterystyczną cechą jego kryształów jest posiadanie dużej ilości ścian. Najczęściej tworzy zbite drobnokrystaliczne agregaty, ale i także znacznie atrakcyjniejsze skupienia promieniste, oraz nerkowate, naskorupienia i naloty. Jego groniaste skupienia nazywa się zwyczajowo batriolitami. Jest minerałem od przezroczystego do prawie przeświecającego. Zawiera w przybliżeniu 34% B₂O₃.

Geneza

Powstaje w wyniku działania procesów hydrotermalnych oraz pomagmowych w obrębie skał zasadowych. Powstanie jego jest zatem związane z procesami polimetamorficznymi.

Sposób występowania

Występuje zarówno w skałach magmowych, wulkanicznych jak i w metamorficznych. Narasta w formie sekrecji wypełniając szczeliny w skałach hipabysalnych oraz wylewnych (np. bazalty). W skałach metamorficznych występuje jako efekt metamorfizmu regionalnego niskiego stopnia (amfibolity i serpentynity) oraz w skałach zmienionych kontaktowo (głównie skarnach).

Asocjacje mineralne

Najczęściej z datolitem występują zeolity oraz prehnit i kalcyt.

Występowanie

Jest minerałem rzadkim.

• W Polsce został stwierdzony w cieszynitach okolic Cieszyna, Żywca i Bielska-Białej.
• Na świecie stwierdzono go w Niemczech (Haslach im Kinzigtal, Andersberg); Austrii (Tyrol); Norwegii (Arendal); Włoszech (Alpe di Siusi, Rosi, Sierra dei Zanchetti); Rosji (Dalniegorsk); Kanadzie (rejon wielkich jezior) oraz Tasmanii i USA (New Jersey, Massachusetts i Kalifornia).

Zastosowanie

Głównie jako kamień jubilerski - jeśli spełnia odpowiednie wymogi kryteriów gemmologicznych. Jeśli występuje w większych ilościach jest kopaliną boru.