Dobroń
51°38′19″N 19°14′43″E/51,638611 19,245278
| wieś | |
 Kościół św. Wojciecha w Dobroniu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
2444[2] |
| Strefa numeracyjna |
43 |
| Kod pocztowy |
95-082[3] |
| Tablice rejestracyjne |
EPA |
| SIMC |
0990758 |
Położenie na mapie gminy Dobroń  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu pabianickiego  | |
| 51°38′19″N 19°14′43″E/51,638611 19,245278[1]
| |
Dobroń (1943–1945 Dobberwalde) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim, w gminie Dobroń[4].
Leży nad rzeką Grabią, przy linii kolejowej między Pabianicami i Łaskiem.
W miejscowości istnieje straż pożarna, która została założona w 1911 roku.
Prywatna wieś duchowna Dobruń położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szadkowskim województwa sieradzkiego[5], własność krakowskiej kapituły katedralnej[6].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dobroń. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie sieradzkim.
W 2005 roku do wsi włączono: Dobroń-Osiedle (osada), Dobroń Poduchowny (wieś), Zakrzewki (wieś). Zniesiono także części wsi Dobroń: Stary Dobroń, Żabieniec[7].
Miejscowość jest siedzibą gminy Dobroń[8].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Znana jest od 1398 r. Istnienie wsi odnotował także w swoich kronikach Jan Długosz.
W okresie przedrozbiorowym wieś ta stanowiła część dóbr pabianickich kapituły krakowskiej. Był tu folwark, młyn i karczma. Po II rozbiorze Polski dobra przejęły władze pruskie i podarowały je Francuzowi de Saint Paterne, który był tu przez 50 lat. Następnie majątek został kupiony przez Ludwika Mamrotha, później – Teodozję Kossobudzką z d. Zakrzewską. W 1897 r. na przetargu majątek nabył Zdzisław Keller, a po 1914 r. Władysław Kucharski.
W 1982 r. archeolodzy odkryli w Dobroniu osadę kultury pucharów lejkowych sprzed ok. 2,5 tys. lat p.n.e. Wieś składa się z Dobronia Dużego, Małego, Poduchownego, Dobronia Osiedla, rozbudowującego się osiedla Szczerki i Zakrzewek. Pomiędzy Dobroniem a Chechłem występuje wał wydmowy, tzw. „Góry Dobrońskie”.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się kościół świętego Wojciecha zbudowany w latach 1763-1779 wg projektu ks. Sebastiana Sierakowskiego. Budowla drewniana, modrzewiowa o konstrukcji zrębowej, szalowana, na planie krzyża, z trójkątnie zamkniętym prezbiterium. Wewnątrz trzy ołtarze barokowe, rokokowa chrzcielnica, cenne żyrandole. Wśród naczyń liturgicznych złocona puszka z 1736 r. Drewniana dzwonnica o konstrukcji słupowej. Kapliczka św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, obecnie przeniesioną do kościoła. W 1960 r. odrestaurowano wnętrze kościoła. Podjęli się tego plastycy: Kazimierz Walik i Eligiusz Baranowski, obaj z Torunia. Wokół kościoła stare lipy.
Na cmentarzu grób kilku nieznanych żołnierzy polskich, poległych we wrześniu 1939 r. w walce z Niemcami.
Transport[edytuj | edytuj kod]
Od 1927 r. wieś ma stację kolejową. Z Pabianicami i Łaskiem łączy Dobroń miejska komunikacja autobusowa. Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 482 (do 2014 r. był to fragment drogi krajowej nr 14).
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Spotyka się tu jeszcze stroje ludowe zbliżone do sieradzkich. Rozwija się sztuka ludowa, zwłaszcza tkactwo, plastyka obrzędowa i zdobnictwo. Sukcesy, nawet za granicą, odnosi miejscowy zespół pieśni i tańca „Dobroń”- prowadzący swą działalność od 1958 roku.
W Dobroniu działa także od 1902 roku orkiestra dęta. Co roku bierze ona udział w obchodach święta Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze.
Sport[edytuj | edytuj kod]
Od 1949 roku działa w Dobroniu Ludowy Zespół Sportowy. Od 1970 roku po zmianie nazwy Ludowy Klub Sportowy, a od 1981 roku L K S ISKRA Dobroń. Klub prowadzi sekcje piłki siatkowej i piłki nożnej. W latach 70. brał udział w meczach barażowych o wejście do II ligi centralnej w piłce siatkowej, a w latach 90. uczestniczył w rozgrywkach klasy okręgowej w piłce nożnej. Największym sukcesem sekcji piłki nożnej jest awans w 1997 r. do 4.ligi kalisko-sieradzkiej. Nawiązana została w tym czasie współpraca z klubem SV Dorpen z Niemiec. Do najbardziej znanych działaczy klubu należeli Włodzimierz Sysio, Franciszek Antoniak, Tomasz Glonek i Stanisław Więclewski. Obecnie drużyny klubu uczestniczą w rozgrywkach piłki nożnej klasy A seniorów województwa łódzkiego oraz w klasach młodzieżowych. W 2010 roku drużyna seniorów gościła drużynę Peak Villa Thurles z Irlandii. Prezesem klubu od 1981 roku jest Janusz Szerffel.
Od 1999 działa Ludowy Klub Sportowy „LUKS” Dobroń, który został założony przy Publicznym Gimnazjum w Dobroniu. Klub jest kontynuacją sekcji siatkarskiej ISKRY Dobroń (największy sukces – awans do II Ligi), zajmuje się szkoleniem młodzieży z terenu gminy oraz Pabianic i Łasku. Obecnie klub bierze udział w rozgrywkach ŁZPS. Prezesem klubu jest mgr Dariusz Jakóbek.
przez Dobroń wiedzie Łódzka magistrala rowerowa (wg,ukł N-S)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24768
- ↑ Dobroń - liczba mieszkańców. 2022. [dostęp 2023-01-21].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 230 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 68.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 października 2004 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektu fizjograficznego (Dz.U. z 2004 r. nr 229, poz. 2312)
- ↑ Gmina Dobroń (łódzkie) » mapy, GUS, nieruchomości, noclegi, szkoły, regon, kody pocztowe, wypadki drogowe, bezrobocie, wynagrodzenie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, przedszkola [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-12-06] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dobroń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 75.
