Przejdź do zawartości

Eugeniusz Świerczewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eugeniusz Świerczewski
Gens
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Eugeniusz Mieczysław Michał Świerczewski

Data urodzenia

18 września 1894

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 1944
Warszawa

Przyczyna śmierci

powieszenie

Zawód, zajęcie

dziennikarz, krytyk teatralny, żołnierz konspiracji, agent Gestapo

Narodowość

polska

Małżeństwo

Nina Świerczewska

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I stopnia Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler Orderu Palm Akademickich (Francja) Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Eugeniusz Świerczewski, ps. „Gens” (ur. 18 września 1894, zm. 20 czerwca 1944 w Warszawie) – polski dziennikarz, krytyk teatralny, żołnierz konspiracji, agent Gestapo w Armii Krajowej, skazany na śmierć za zdradę.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Romualda i Natalii (1864–1924) Świerczewskich. Uczęszczał do gimnazjum w Warsza­wie, następnie studiował w Warszawie, Kra­kowie i Charkowie. Podczas I wojny światowej był kierownikiem literackim teatru polskiego w Charkowie.

18 listopada 1918 generał Bolesław Roja przydzielił go do Biura Prasowego w Polskiej Komendzie Wojskowej w Krakowie[1]. W czasie wojny polsko-bolszewickiej służył jako oficer kulturalno-oświatowy i dowódca pociągu propagandowego. Na wniosek majora Stefana Roweckiego został awansowany do stopnia porucznika. W 1923 był oficerem rezerwowym 15 pułku piechoty „Wilków” w Dęblinie. Został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1921 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty[2]. Później mieszkał w Warszawie, gdzie był dziennikarzem i krytykiem teatralnym. Należał do Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Był wówczas podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1921 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów rezerwy intendentów[3].

W czasie okupacji niemieckiej pracował w wywiadzie ZWZ-AK pod pseudonimem „Gens”. Jego żoną (od 24 czerwca 1925) była Nina Świerczewska, siostra Ludwika Kalksteina. Po jej aresztowaniu w 1942, namówiony przez szwagra (w zamian za zapewnienie o wcześniejszym zwolnieniu małżonki) podjął współpracę z Niemcami jako agent nr „100”. Wziął udział w rozpracowywaniu Oddziału II Komendy Głównej AK oraz łączności i zadenuncjowaniu gen. Stefana Grota-Roweckiego. Z wyroku Polskiego Państwa Podziemnego za zdradę został zabity przez oddział pod dowództwem Stefana Rysia ps. „Józef”. Wyrok przez powieszenie wykonano w suterenie przy ul. Krochmalnej 74.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rozkazy DOGen. Kraków ↓, Nr 11 z 18 listopada 1918 roku.
  2. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 169, 590.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 208.
  4. a b c d e f g Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 741.
  5. M.P. z 1925 r. nr 63, poz. 237 „za zasługi, położone dla armji Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie opieki nad żołnierzem i nad inwalidami”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]