Fosforan tributylu
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C12H27O4P | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Inne wzory | (С4Н9О)3Р=О, (BuO)3PO (CH3CH2CH2CH2O)3P=O |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa molowa | 266,31 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wygląd | przezroczysta, bezbarwna ciecz, bez zapachu[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 126-73-8 126-73-8 (anhydrat) 6131-90-4 (trihydrat) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PubChem | 31357[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Fosforan tributylu (TBP) – organiczny związek chemiczny, ester butanolu i kwas fosforowego.
Jest to bezbarwna, bezwonna ciecz, nierozpuszczalna w wodzie, ale miesza się z etanolem. Substancja ta jest stosowana jako rozpuszczalnik organiczny, plastyfikator oraz jako ekstrahent przy ekstrakcji.
W przemyśle jądrowym rozcieńczony (15–40%, zwykle 30%) TBP stosowany jest w procesie PUREX – przy ekstrakcji uranu, plutonu i toru z wypalonych prętów paliwowych rozpuszczonych w kwasie azotowym. Popularnym rozcieńczalnikiem TBP w tym celu jest Amsco 123-15 (83% parafin, 11% związków aromatycznych, 6% naftenów). W temperaturze pokojowej jest nietoksyczny, względnie odporny na promieniowanie jonizujące i nie powoduje korozji aparatury[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Fosforan tributylu (CID: 31357) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.
- ↑ a b c d e f g Fosforan tributylu (nr 240494) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski. [dostęp 2018-01-17].
- ↑ a b c Fosforan tributylu (ang.) w bazie ChemIDplus, United States National Library of Medicine. [dostęp 2012-08-27].
- ↑ Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne: Farmakopea Polska VIII. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491. ISBN 978-8388157-53-0.
- ↑ Fosforan tributylu (ang.) w wykazie klasyfikacji i oznakowania Europejskiej Agencji Chemikaliów. [dostęp 2018-01-17].
- ↑ Fosforan tributylu (nr 240494) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2018-01-17].
- ↑ Encyklopedia Techniki. Energia jądrowa. Jan Zienkiewicz (red.). Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970, s. 16.