Przejdź do zawartości

Franciszek Mycielski (1832–1901)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Mycielski
Franciszek Cyriak Cyprian
ilustracja
Herb
herb Dołęga
Rodzina

Mycielscy herbu Dołęga

Ojciec

Józef Mycielski (1794-1867)

Matka

Karolina Ludwika z Wodzickich

Żona

Waleria z Tarnowskich (1830–1914)

Dzieci

Jan Antoni Mycielski (1858-1926), Jerzy Mycielski (1856–1928) i Kazimierza (1860-1863) Cecylia Maria Mycielska (1864-1942) i Karolina Joanna Morstin (1867-1941)

Rodzeństwo

Maria, Michał, Karolina, Feliks, Anna i Józef.

Franciszek Mycielski
Ilustracja
Franciszek Mycielski - zdjęcie Walerego Rzewuskiego z 1869
Data i miejsce urodzenia

15 marca 1832
Chociszewice

Data i miejsce śmierci

2 marca 1901
Wiśniowa

poseł na Sejm Krajowy (Galicja)
kadencja IV, V, VII
Okres

od 1877–1882
1888-1889
do 1895-1898

Przynależność polityczna

konserwatyści stańczycy

Następca

Jan Hupka

członek dożywotni austriackiej Izby Panów
Okres

od 1895
do 1901

Odznaczenia
Komandor Orderu Leopolda (Austria)
Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Cyriak Cyprian Mycielski hrabia, herbu Dołęga (ur. 15 marca 1832 w Chociszewicach k. Krobi, zm. 2 marca 1901 w Wiśniowej) – ziemianin, działacz gospodarczy, prezes Krakowskiego Towarzystwa Rolniczego, polityk konserwatywny, poseł do Sejmu Krajowego Galicji, członek austriackiej Izby Panów.

Kaplica grobowa Mycielskich w Wiśniowej

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Nauki pobierał w Krakowie na pensji Józefa Kremera[1], a następnie w Gimnazjum Św. Anny, gdzie w 1848 uzyskał maturę[2]. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim najpierw na Wydziale Filozoficznym (1848-1850), następnie na Wydziale Prawa (1851-1852), studiów jednak nie ukończył[1]. Po odbyciu podróży zagranicznych do Francji i Włoch (1853, 1855) osiadł początkowo w Wielkopolsce gdzie gospodarował w latach 1856-1867 w majątku Wziąchów w pow. krobskim. Związany był wówczas z konserwatystami wielkopolskimi i obracał się w kręgu rodzin Chłapowskich, Mielżyńskich i Koźmianów[1]. Poseł do Pruskiego Sejmu Krajowego[3].

Po sprzedaży majątku w 1867 przeniósł się do Galicji, gdzie zakupił Wiśniową oraz Jazową, Kozłówek, Cieszynę w pow. jasielskim i Pstrągową w pow. ropczyckim. W latach 1870–1884 był także współwłaścicielem dóbr Końskie Wielkie, w pow. koneckim gub. radomskiej w Królestwie Polskim[4]. Uznawany przez sąsiadów za jednego z najlepszych właścicieli ziemskich, unowocześnił swój majątek, przeprowadzając meliorację i zakładając wzorową hodowlę bydła, jedną z najrentowniejszych w Galicji. Produkował m.in. doskonałe sery[1]. W latach 1871–1872 przeprowadził remont i przebudowę pałacu w Wiśniowej według projektu krakowskiego architekta Filipa Pokutyńskiego, który zachował dawny prostokątny rzut planu z pokojami w dwóch traktach, zmieniając zarazem wewnętrzne podziały, zbudował także klatkę schodową na piętro, które podwyższył. Cały budynek został nakryty niskim czterospadowym dachem z profilowanym gzymsem. Otaczający pałac ogród dworski zamieniono w park krajobrazowy typu  angielskiego. Wraz z żoną Walerią stworzyli z pałacu w Wiśniowej miejsce skupiające ówczesną elitę intelektualną i artystyczną[5].

Był koncesjonariuszem a także członkiem rady zawiadowczej (1874-1876)[6] Kolei Dniestrzańskiej. W I. 1887-1892 był członkiem Rady Nadzorczej Kolei Karola Ludwika[7]. Działał w różnych stowarzyszeniach. Członek Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, w latach 1870-1873 z ramienia oddziału w Ropczycach delegat na ogólne zgromadzenia[8]. Członek rady zawiadowczej Galicyjskiego Banku Kredytowego we Lwowie (1874)[9]. Był zastępcą dyrektora (1886-1888) Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie[10]. W latach 1870–1901 był członkiem Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego, oraz prezesem (1882-1886, 1895) i członkiem wydziału (1887-1892) Okręgowego Towarzystwa Rolniczego (filii TRKr.) w Jaśle[11]. W latach 1894–1899 prezes a w latach 1900-1901 prezes honorowy Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego[12], w 1899 wybrany dożywotnim prezesem honorowym[13]. Za jego prezesury Towarzystwo zorganizowało praktyczne kursy rolnicze, zdobyło od władz krajowych większe fundusze na melioracje i stacje doświadczalne, organizowało wystawy rolnicze i ożywiło działalność kół terenowych[1]. Przyczynił się do powstania Wydziale Filozoficznym UJ Studium Rolniczego (1890), przekazując na jego rzecz bibliotekę i zbiory po rozwiązanej szkole rolniczej w Żabikowie, w zaborze pruskim[14][15]. Opublikował szereg artykułów o melioracji, przemyśle spożywczym i szkolnictwie rolniczym głównie w "Tygodniku Rolniczym" i "Przeglądzie Polskim"[1].

Członek Rady Powiatowej z grupy większej własności w Ropczycach (1870)[16]. Członek z grupy większej własności, od 1880 z gmin wiejskich Rady Powiatowej (1875-1883) oraz zastępca członka (1875), prezes (1876-1879) Wydziału Powiatowego w Jaśle[17]. Członek Podkomisji Reklamacyjnej podatku gruntowego w Krakowie (1883)[18].

Konserwatysta, czynny w życiu politycznym. Był posłem do Sejmu Krajowego Galicji: kadencji IV (1877–1882, wybrany w IV kurii w okręgu Jasło-Brzostek-Frysztak), V (3 września 1888 został wybrany w miejsce Feliksa Buchwalda w okręgu Jasło-Brzostek-Frysztak, kadencja trwała do 1889) oraz VII (wybrany w 1895 w I kurii w obwodzie tarnowskim, złożył mandat w 1898, a na jego miejsce 30 listopada 1898 obrano Jana Hupkę)[19]. Zasiadał w komisjach: drogowej, kolejowej i gospodarstwa krajowego. 12 stycznia 1895 został dożywotnim członkiem Izby Panów w Radzie Państwa[4][20].

Zmarł 2 marca 1901 w Wiśniowej, po czym pierwotnie został pochowany w Niewodnej, a po 10 latach jego szczątki zostały przeniesiony do krypty kaplicy grobowej Mycielskich w Wiśniowej[21].

Odznaczony

[edytuj | edytuj kod]

W 1898 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Leopolda[22][23].

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Syn hrabiego Józefa (1794-1867) i Karoliny Ludwiki z domu Wodzickiej. Brat Marii, Michała, Karoliny, Feliksa, Anny i Józefa. Jego żoną była Waleria z Tarnowskich (1830–1914, córkę Jana Bogdana Tarnowskiego i siostrę Stanisława Tarnowskiego). Mieli dzieci: synów ziemianina Jana (1858-1926), historyka sztuki Jerzego (1856–1928) i Kazimierza (1860-1863) oraz córki: Cecylię Marię (1864-1942) i Karolinę Joannę (1867-1941) żonę Henryka Mariana Morstina (1859-1922)[1][24][25][26].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g Zdzisław Grot, MycieIski Franciszek (1832-1901), Polski Słownik Biograficzny, t. 22, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1977, s. 331
  2. ↑ Jan Leniek, Książka pamiątkowa ku uczczeniu jubileuszu trzechsetnej rocznicy założenia Gimnazjum Św. Anny w Krakowie, Kraków 1888, s. 238;
  3. ↑ Mycielski Franciszek, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-04-24].
  4. ↑ a b Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Mycielski, Franciszek Graf – Parlamentarier 1848-1918 online [7.02.2020]
  5. ↑ Zespół pałacowo-dworski i folwarczny w Wiśniowej - historia online [6.02.2020]
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1874, s. 502; 1875, s. 508; 1876, s. 519;
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1887, s. 540; 1888, s. 541; 1889, s. 539; 1890, s. 539; 1891, s. 539; 1892, s. 539;
  8. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1872, s. 467; 1873, s. 477;
  9. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1874, s. 525;
  10. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1886, s. 540; 1887, s. 541; 1888, s. 541;
  11. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 595; 1871, s. 526; 1872, s. 523; 1873, s. 540; 1874, s. 582; 1875, s. 583; 1876, s. 593; 1877, s. 569; 1878, s. 556; 1879, s. 552; 1880, s. 558; 1881, s. 574; 1882, s. 574, 576; 1883, s. 574, 575; 1886, s. 559; 1887, s. 560; 1888, s. 560; 1889, s. 653; 1890, s. 658; 1891, s. 658; 1892, s. 652; 1895, s. 654;
  12. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1895, s. 653; 1896, s. 653; 1897, s. 653; 1898, s. 732; 1899, s. 752; 1900, s. 752; 1901, s. 753;
  13. ↑ Dział ekonomiczny. Z Krakowskiego Towarzystwa Rolniczego. „Słowo Polskie”, s. 6, Nr 69 z 22 marca 1899. 
  14. ↑ Alfons Jan Lippoman, Pamiętnik Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego za czas od r. 1845 do r. 1895, Kraków 1898, s. 53, 115
  15. ↑ Tadeusz Lityński, Halina Jurkowska , Zdzisław Kosiek, Studia rolnicze w Krakowie (1890-1964), w 600-lecie Uniwersytetu Jagiellońskiego, Warszawa 1965, s. 14.
  16. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 277;
  17. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1875, s. 272, 273; 1876, s. 278, 279; 1877, s. 257; 1878, s. 245; 1879, s. 234; 1880, s. 241; 1881, s. 240; 1882, s. 243;
  18. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1883, s. 226;
  19. ↑ Stanisław Grodziski, Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, Warszawa: 1993, ISBN 83-7059-052-7,
  20. ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1896, s. 228; 1897, s. 228; 1898, s. 270; 1899, s. 276; 1900, s. 276; 1901, s. 276;
  21. ↑ Ks. Janusz Sądel: Kaplica grobowa Mycielskich w Wiśniowej. niedziela.pl. [dostęp 2016-04-24].
  22. ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Nowa Reforma”, s. 5, Nr 277 z 3 grudnia 1898. 
  23. ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Echo Przemyskie”, s. 1, Nr 97 z 4 grudnia 1898. 
  24. ↑ Kronika. Franciszek hr Mycielski Czas 1901 nr 52 z 3 marca s.3
  25. ↑ Jerzy Sewer Dunin Borkowski, Almanach błękitny : genealogia żyjących rodów polskich, Warszawa-Lwów [1908], s. 658-662
  26. ↑ Franciszek Cyrjak Cyprjan hr. Mycielski z Mycielina h. Dołęga - M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego - online [6.02.2020]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Franciszek_Mycielski_(1832–1901)&oldid=74828563”