Gościeszyn (województwo kujawsko-pomorskie)
52°39′25″N 17°43′33″E/52,656944 17,725833| wieś | |
 Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
120 m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
247[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
88-422[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CZN |
| SIMC |
0094219 |
Położenie na mapie gminy Rogowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żnińskiego  | |
| 52°39′25″N 17°43′33″E/52,656944 17,725833[1]
| |
_(2).jpg)
Gościeszyn – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Rogowo.
Wieś duchowna Gościszyno, własność kapituły katedralnej gnieźnieńskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[4].
Współczesność i zabytki[edytuj | edytuj kod]
We wsi znajduje się kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny z lat 1959–1960 (sanktuarium maryjne). Wewnątrz wisi cudowny obraz Matki Boskiej w Ogrodzie Mistycznym z XV w., najprawdopodobniej szkoła niderlandzka z kręgu artystycznego Dirka Boutsa[5][6]. Obecnie funkcję proboszcza pełni ks. Henryk Sawiński.
We wsi działa Zespół Szkół Publicznych, jednostka OSP, zakład produkcyjny drewnianej architektury ogrodowej i więźb dachowych, dwa sklepy spożywczo-przemysłowe, przystanek autobusowy, punkt pocztowy.
W latach 1934–1939 istniała gmina Gościeszyn. W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gościeszyn, po jej zniesieniu w gromadzie Rogowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 247 mieszkańców[2]. Jest dziewiątą co do wielkości miejscowością gminy Rogowo.
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Wieś położona jest na Pojezierzu Gnieźnieńskim, tuż za południową granicą Pałuk.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dokładna data założenia wsi nie jest znana, historycy uważają, że istniała już w okresie bulli protekcyjnej wydanej przez papieża Innocentego II w roku 1136.[7] Nazwa wsi wywodzi się od imienia Gościsza, które to wymienia wspomniana bulla. Osadnik ten lub jego syn mógł być założycielem miejscowości, świadczyć może o tym końcówka w nazwie „-szyn”, która początkowo mogła mieć wydźwięk „-syn”. Od wieków związany z Wielkopolską[8][9]. Wieś stała się ośrodkiem religijnego i społecznego oddziaływania po wybudowaniu w XIV w. pierwszego kościoła i utworzeniu parafii.
Przed 1929 r. powstaje agencja pocztowa. Pierwsza łączność pocztowa wsi odbywała się już w drugiej połowie XIX w. poprzez pocztę konną. Z Gniezna lasami przez Ganinę i Sarnówko jeździł dyliżans pocztowy, w Gościeszynku przed oberżą wydawano listy, dalsza podróż odbywała się przez Budzisław, gdzie wymieniano konie i dalej ruszano w kierunku Żnina i Bydgoszczy. W okresie międzywojennym wieś była siedzibą gminy, która kierował wójt Franciszek Sobczak, właściciel ziemski wywieziony w 1939 r. do Generalnego Gubernatorstwa. Pierwsza szkoła powstała w XVIII w. W latach 1919-1939 szkoła miała kategorię II stopnia z klasami od I do VI. W czasie okupacji hitlerowskiej do szkoły uczęszczały tylko niemieckie dzieci, polskie musiały przenieść się do pobliskiej wsi Cegielnia. W 1968 r. Społeczny Komitet Budowy Szkoły zaczął budowę nowej siedziby, którą otwarto 4 września 1971 r. Od 1954 r. działała pierwsza regularna linia PKS zapewniająca dojazd do Żnina[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35420
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 328 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
- ↑ E.J. Wolscy, Dokumentacja konserwacji i restauracji obrazu Madonna w ogrodzie mistycznym.
- ↑ Obraz ten został w roku 1992 skradziony i wywieziony na Zachód, gdzie błędnie zakwalifikowano go jako falsyfikat. Przywieziony z powrotem do Polski, został odnaleziony przez policję pod Wrocławiem, po czym wrócił do Gościeszyna – zob. Piotr Schutta Złodzieje, fałszerze i zbieracze, „Express Bydgoski” nr 298 z 23.12.2011
- ↑ H.J. Hładynowicz, Zmiany krajobrazu i rozwój osadnictwa w Wielkopolsce od IV do XI w., Lwów 1931.
- ↑ S. Kozierowski, Szematyzm historyczny ustrojów parafialnych dzisiejszej archidiecezji gnieźnieńskiej, Poznań 1934.
- ↑ S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych dzisiejszej archidiecezji gnieźnieńskiej, Poznań 1914.
- ↑ E. Rychlicki, Między Trzemesznem a Żninem, z dziejów kościoła parafialnego i wsi Gościeszyn, W.K. „Eury”, Chorzów 2009 r.
- Siedziba gminy: Rogowo
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Części wsi |
|
| Zniesione miejscowości |
