Gobiaty
wieś | |
Główna ulica Gobiat | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
3[2] |
Strefa numeracyjna |
85 |
Kod pocztowy |
16-040[3] |
Tablice rejestracyjne |
BIA |
SIMC |
0029009[4] |
Położenie na mapie gminy Gródek | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu białostockiego | |
53°06′15″N 23°52′57″E/53,104167 23,882500[1] |
Gobiaty (białorus. Габяты[5]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Gródek[4][6].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość została założona przed XVII w. przez bojara litewskiego Gobiata (bądź Gobiatowa). Początkowo nosiła charakter tatarski. Z przekazów ustnych wynika, że w Gobiatach znajdował się meczet[7].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś Gobiaty zamieszkiwana była przez 32 osoby w 6-u domostwach. Wszyscy mieszkańcy miejscowości zadeklarowali wówczas wyznanie prawosławne. Pod względem narodowościowym przeważali Białorusini (białoruską przynależność narodową zadeklarowało 31 mieszkańców), tylko 1 osoba zadeklarowała polską tożsamość narodową. W owym czasie wieś znajdowała się w gminie Hołynka w powiecie grodzieńskim[8]. Prawosławni mieszkańcy wsi przynależeli wówczas do parafii pw. Opieki Matki Bożej w niedalekiej Ciecierówce[9].
W latach 1945–1948 miejscowość należała do Związku Radzieckiego, jednakże po korekcie granicy państwowej wieś znalazła się w Polsce[9]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Na wzgórzu nad Świsłoczą znajduje się odsłonięty w 1961 obelisk z tablicą upamiętniającą żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy zginęli broniąc w czerwcu 1941 przeprawy przez rzekę lub po wzięciu do niewoli zostali rozstrzelani przez Niemców[10].
Na skutek powojennych zmian granic, dotychczasowa cerkiew parafialna znalazła się po stronie białoruskiej, od tego momentu prawosławni mieszkańcy wsi przynależą do parafii św. Apostoła Jana Teologa w Mostowlanach[9][11].
W związku z kryzysem migracyjnym na granicy z Białorusią, jaki nastąpił w połowie 2021 r., miejscowość i okolice objęte zostały stanem wyjątkowym[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34117
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 319 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Габяты, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-11-20].
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Monika Kresa: Dzieje wsi Gobiaty. Serwis Internetowy Dialektologia Polska. [dostęp 2016-11-20].
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 42 (33).
- ↑ a b c Michał Bołtryk. W Zubrach przy krzyżu. „Przegląd Prawosławny”. 10 (280), październik 2008. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. [dostęp 2016-11-20].
- ↑ Czesław Czubryt-Borkowski, Jerzy Michasiewicz: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1980, s. 65. ISBN 83-217-2317-9.
- ↑ Kalendarz Prawosławny 2021, Wydanie Warszawskiej Metropolii Prawosławnej, ISSN 1425-2171, s. 185
- ↑ Gdzie obowiązuje stan wyjątkowy? Oto lista miejscowości. Forsal.pl, 2021-09-02. [dostęp 2021-10-28].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Gobiaty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 510 .