Guszczewina
52°50′00″N 23°47′45″E/52,833333 23,795833| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
17-220[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BHA |
| SIMC |
0036788 |
Położenie na mapie gminy Narewka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego  | |
| 52°50′00″N 23°47′45″E/52,833333 23,795833[1]
| |
Guszczewina (białorus. Гушчэвіна[5]) – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narewka[6][7].
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0036794 | Gruszki | przysiółek |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku miejscowość zamieszkiwana była przez 174 osoby (79 mężczyzn i 95 kobiet) w 33 domostwach. Zdecydowana większość mieszkańców, w liczbie 122 osób, zadeklarowała wyznanie prawosławne, co stanowiło ponad 70% wszystkich mieszkańców Guszczewiny, zaś pozostałe 52 osoby (czyli niespełna 30%) zgłosiły wyznanie rzymskokatolickie. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy miejscowości podali polską przynależność narodową. W owym czasie miejscowość nosiła nazwę Huszczewina i znajdowała się w gminie Masiewo powiatu Białowieża[8]. Należy jednakże zaznaczyć, że rzetelność przytoczonych wyników spisu powszechnego z 1921 r. jest kwestionowana przez współczesnych badaczy, zwłaszcza w dziedzinie statystyki narodowościowej[9]. W sposób szczególny odnosi się to do wsi Guszczewina, która zamieszkiwana była głównie przez ludność białoruską[10], czego wspomniany spis w ogóle nie odzwierciedla.
Historyczna nazwa wsi, pochodząca z języka białoruskiego, to Huszczewina. Współczesna nazwa miejscowości, Guszczewina, jest spolonizowaną odmianą jej historycznego nazewnictwa[11].
31 sierpnia 1941, w ramach akcji tzw. „oczyszczania Puszczy Białowieskiej” inspirowanej przez Hermanna Göringa, hitlerowcy wysiedlili mieszkańców Guszczewiny do Zabłudowa, zrabowali inwentarz żywy i martwy a wieś liczącą 40 gospodarstw zrównali z ziemią. Przyczyną pacyfikacji wsi było podejrzenie współpracy z partyzantami[12].
Urodzeni w Guszczewinie[edytuj | edytuj kod]
- Szymon (Romańczuk) – prawosławny arcybiskup diecezji łódzko-poznańskiej
- Danuta Siedzikówna – sanitariuszka AK ps. Inka
Inne[edytuj | edytuj kod]
Współcześnie wieś posiada charakter dwuwyznaniowy. Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii pw. św. Mikołaja Cudotwórcy w pobliskiej Narewce, zaś rzymskokatoliccy do parafii pw. św. Jana Chrzciciela również znajdującej się w Narewce.
W codziennych kontaktach mieszkańcy wsi i jej okolic posługują się gwarą białoruską. Jednakże wśród młodzieży, szczególnie wyznania katolickiego, zauważa się trend odchodzenia od rodzimej mowy na rzecz literackiego języka polskiego[13].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 40296
- ↑ Wieś Guszczewina w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-01-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 347 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Гушчэвіна, вёска/сяло/пасёлак. wikimapia.org. [dostęp 2016-08-31].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 20.
- ↑ Jerzy Hawryluk. 'Pisali jak chcieli' - spisy ludności w II Rzeczypospolitej. „Над Бугом і Нарвою”. 2 (60), 2002. Związek Ukraińców Podlasia. ISSN 1230-2759. [dostęp 2016-08-31]. (pol.).
- ↑ Marcin Majchrowski: Kontrowersje wokół „Inki”, czyli historia pewnej rozmowy…. Witryna Youth Polish Association Patriae Fidelis, 22.03.2014. [dostęp 2016-08-31].
- ↑ Dokumenty i komentarze dotyczące miejscowości w gminach. W: Jarosław Janowicz: Likwidacja oficjalnego nazewnictwa miejscowości Białostocczyzny pochodzenia białoruskiego przez administrację rządową w latach 1921–2004. Dokumenty. Komentarze. Białystok: Scripta Manent, 2004, s. 216. ISBN 83-919340-1-2.
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa, Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945, Warszawa 1981, s. 34.
- ↑ ks. Tadeusz Kaliński: Monografia parafii Narewka. Witryna parafii rzymskokatolickiej w Narewce. [dostęp 2016-08-31].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Huszczewina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 603.
- Siedziba gminy: Narewka
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonia | |
| Osada | |
| Części wsi | |
| Kolonie wsi | |
| Przysiółki wsi | |
| Kolonia kolonii | |
| Nieistniejąca wieś |
