Gwiździny (powiat nowomiejski)
53°23′42″N 19°38′55″E/53,395000 19,648611
| wieś | |
 Kościół św. Jana Bosko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
730[2] |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
13-300[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NNM |
| SIMC |
0847127 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowe Miasto Lubawskie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowomiejskiego  | |
| 53°23′42″N 19°38′55″E/53,395000 19,648611[1]
| |
Gwiździny – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego. W Gwiździnach znajduje się klub Ibiza Gwiździny, którego ambasadorem jest DJ Killer.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1045683 | Gaciarze | część wsi |
| 0847133 | Gwiździnki | część wsi |
| 1046033 | Sybir | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza informacja o wsi pochodzi z 1414 roku. Ówcześnie miejscowość znana była pod nazwą Quesing, stanowiła własność Kapituły Chełmińskiej. Ostateczna nazwa wsi powstała się 1570 roku. Wtedy miejscowość obejmowała 80 łanów ziemi, 14 zagród, kościół a także karczmę. W roku 1789 wieś obejmowała 29 gospodarstw, a w roku 1868 wieś liczyła 561 mieszkańców.
Majątek w Gwiździnach w 1910 roku przejmuje Wilhelm Modrow, by piętnaście lat później w 1925 r. przekazać go swojemu synowi Henrykowi. Ten zaś jest tam gospodarzem do 1945 roku. Okres międzywojenny rozsławił Gwiździny pod kątem uprawy ziemniaków odmiany Modrow oraz hodowli kwiatów i sadownictwa. Od 1946 roku gwiździński majątek należy do Skarbu Państwa i tworzy PGR Mszanowo. Obecnie jest to własność Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Jeziora[edytuj | edytuj kod]
W Gwiździnach są dwa jeziora. W pierwszym z nich można z powodzeniem łowić ryby. W lato służy też jako wodopój dla bydła. Natomiast drugie jezioro o nazwie Rubkowo ma swoje zastosowanie jako kąpielisko. Z Rubkowem wiąże się stara legenda mówiąca o tym, że w drodze na Grunwald Jagiełło zatrzymał się tam, by napoić konie swego wojska.
Kościół[edytuj | edytuj kod]
W wieku XVI istniał tu kościół posiadający trzy ołtarze i trzy dzwony na wieży. Został on prawdopodobnie zniszczony podczas wojen szwedzkich. Po rozbiorach Polski kościół zaczął popadać w ruinę. Wzmianka z roku 1806 mówi o doniesieniu parafian do biskupa o tym, że kościół grozi zawaleniem. W wyniku tego, świątynię rozebrano. Obecny kościół został zbudowany w latach 30. XX w. Zbudowany jest z cegły na kamiennej podmurówce, a w 1986 roku rozbudowany o dzisiejsze prezbiterium. Na północ od świątyni znajduje się kostnica, a obok plebania z figurą Matki Boskiej z 1990 roku umieszczoną przy wjeździe. Natomiast przy południowym murze prezbiterium znajduje się kapliczka z cegły na planie kwadratu o wysokości około 5 m. Przy kościele został pochowany wedle swej ostatniej woli wieloletni proboszcz parafii ks. Kazimierz Wróblewski.
Szkoła[edytuj | edytuj kod]
W Gwiździnach znajduje się szkoła podstawowa zbudowana na początku XX w. Była parterowa z piecami kaflowymi i panowały złe warunki lokalowe. Dnia 4 marca 2000 roku nadano szkole imię ks. Kazimierza Wróblewskiego. W 2006 roku z inicjatywy dyrektor szkoły Hanny Błaszkowskiej szkołę wyremontowano zmieniając ją w jedną z najnowocześniejszych placówek w powiecie. Rok później oddano do użytku halę gimnastyczną z bogatym wyposażeniem. Szkoła ma też nowoczesną salę komputerową.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 40480
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 348 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Strona gminy Nowe Miasto Lubawskie
- Strona Szkoły Podstawowej im. ks. Kazimierza Wróblewskiego w Gwiździnach
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej – Gwiździny. gwizdziny.archiwa.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-24)].
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
