Powiat nowomiejski

Powiat nowomiejski
— powiat —
Herb
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
TERYT	6.28.35.12.00.0
Siedziba	Nowe Miasto Lubawskie
Starosta	Andrzej Ochlak
Powierzchnia	695,01 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	44 237
• gęstość	63,7 os./km²
Urbanizacja	25,6%
Tablice rejestracyjne	NNM
Adres urzędu: Rynek 1 13-300 Nowe Miasto Lubawskie
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 1 Liczba gmin wiejskich 4
Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie Polski Powiat nowomiejski
53°25′N 19°35′E
Strona internetowa
Portal Polska

Gminy powiatu nowomiejskiego

Powiat nowomiejski – powiat w Polsce (województwo warmińsko-mazurskie), istniał w latach 1948–1975 jako następca powiatu lubawskiego, a ponownie utworzony w roku 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Nowe Miasto Lubawskie.

Charakterystyka

Powiat nowomiejski leży w południowo-zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego i składa się z:

• gminy miejskiej: Nowe Miasto Lubawskie
• gmin wiejskich: Biskupiec, Grodziczno, Kurzętnik, Nowe Miasto Lubawskie
• miasta: Nowe Miasto Lubawskie.

Powiat nowomiejski graniczy od północy z powiatem iławskim, od wschodu z powiatem działdowskim, od południa z brodnickim, a od zachodu – z grudziądzkim. Powiat nowomiejski jest jednym z najmniejszych w województwie warmińsko-mazurskim. Zajmuje obszar 69 208 ha, a jego ludność liczy nieco ponad 43 tys. mieszkańców. Średnia gęstość zaludnienia w powiecie wynosi 62,6 osób/km². Sieć osadnicza powiatu związana jest od początków ze szlakami komunikacyjnymi oraz rzeką Drwęcą. Siedziba władz powiatu – Nowe Miasto Lubawskie, mieści się w centrum powiatu nad Drwęcą, przy drodze krajowej nr 15, łączącej zachodnią granicę ze wschodem kraju. Siedziby władz gmin oraz większe miejscowości znajdują się przy drodze krajowej nr 15 i drodze wojewódzkiej nr 538 relacji Radzyń Chełmiński – Rozdroże.

Władze

Rada Powiatu w Nowym Mieście Lubawskim - VI kadencja (2018-2023):

1. Marcin Buliński
2. Jan Czapliński
3. Jerzy Czapliński
4. Mirosław Galiński - Wiceprzewodniczący Rady
5. Barbara Grzywacz
6. Romuald Koszewski - Wiceprzewodniczący Rady
7. Wojciech Kozłowski
8. Andrzej Lewandowski
9. Teresa Łątkowska
10. Mieczysław Łydziński
11. Andrzej Ochlak
12. Marek Piątkowski
13. Jan Rochewicz
14. Marek Romanowski
15. Jacek Rydel
16. Kazimierz Wiśniewski - Przewodniczący Rady
17. Daniel Zdanowski

Komisje przy Radzie Powiatu w Nowym Mieście Lubawskim - VI kadencja:

Komisja Rewizyjna:

1. Jan Czapliński – Przewodniczący
2. Daniel Zdanowski – Zastępca Przewodniczącego
3. Andrzej Lewandowski – Sekretarz

Komisja Skarg, Wniosków i Petycji:

1. Marek Romanowski – Przewodniczący
2. Marek Piątkowski – Zastępca Przewodniczącego
3. Mieczysław Łydziński – Sekretarz

Komisja Budżetowa:

1. Jerzy Czapliński –  Wiceprzewodniczący
2. Mirosław Galiński
3. Barbara Grzywacz
4. Wojciech Kozłowski – Przewodniczący
5. Teresa Łątkowska
6. Jan Rochewicz

Komisja Oświaty, Kultury, Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia:

1. Barbara Grzywacz – Wiceprzewodnicząca
2. Romuald Koszewski
3. Teresa Łątkowska
4. Marek Piątkowski – Przewodniczący
5. Jacek Rydel
6. Daniel Zdanowski

Komisja Bezpieczeństwa Publicznego:

1. Marcin Buliński – Przewodniczący
2. Mirosław Galiński
3. Wojciech Kozłowski
4. Mieczysław Łydziński – Wiceprzewodniczący

Komisja Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Przyrody:

1. Jan Czapliński
2. Jerzy Czapliński
3. Andrzej Lewandowski
4. Jan Rochewicz – Przewodniczący
5. Marek Romanowski – Wiceprzewodniczący

Zarząd Powiatu w Nowym Mieście Lubawskim - VI kadencja:

1. Marcin Buliński
2. Jerzy Czapliński
3. Barbara Grzywacz
4. Andrzej Ochlak - Przewodniczący Zarządu Powiatu
5. Teresa Łątkowska

Starosta Nowomiejski - Andrzej Ochlak, Wicestarosta - Jerzy Czapliński, Sekretarz - Ewa Kalisz-Górzkowska, Skarbnik - Halina Bartkowska

Starostowie po 1999 roku

• Zbigniew Muchliński - 12.11.1998 - 12.04.1999
• Wacław Derlicki - 27.04.1999 - 16.11.2002
• Stanisław Czajka - 16.11.2002 - 30.11.2010
• Ewa Dembek - 30.11.2010 - 1.12.2014
• Zbigniew Ziejewski - 01.12.2014 - 27.02.2015
• Andrzej Ochlak - od 27.02.2015 - 22.11.2018
• Andrzej Ochlak - od 22.11.2018

Historia

W latach 1818-1948 na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego, istniał powiat lubawski poprzednik obecnego powiatu nowomiejskiego. Powiat powstał 1 kwietnia 1818 na terenie Prus Zachodnich. Był jednym z najrdzenniejszych polskich powiatów (o wskaźniku 96,6% ludności polskiej). Mimo że nazwa powiatu wywodzi się od miasta Lubawy, ośrodkiem administracyjnym było ważniejsze pod względem społeczno-gospodarczym Nowe Miasto Lubawskie (dawniej Nowe Miasto nad Drwęcą). Urzędował tu landrat pruski).

Na mocy traktatu wersalskiego z 28 czerwca 1919 powiat został przyłączony do Polski. Polskie władze przejęły powiat 19 stycznia 1920. W okresie międzywojennym powiat lubawski należał do województwa pomorskiego z siedzibą w Toruniu i był powiatem przygranicznym (na odcinku ok. 100 km). Również po II wojnie światowej przejściowo (do 1950 roku) podlegał władzom w Bydgoszczy. Na krótko, siedzibą powiatowej rady ludowej przejściowo została Lubawa, jako najsilniejszy ośrodek polski.

W 1948 zmieniono nazwę powiatu na powiat nowomiejski, który w 1950 przeniesiono do województwa olsztyńskiego (po raz pierwszy w dziejach Lubawy i Nowego Miasta Lubawskiego, miasta te podlegały pod Olsztyn). W 1975 roku, w związku z nową reformą administracyjną (utworzenie 49 województw i likwidacja powiatów), oba silnie ze sobą związane miasta rozdzielono przez nowe województwo olsztyńskie i województwo toruńskie.

Zabytki

• Ruiny sanktuarium maryjnego i klasztoru reformatów w Łąkach Bratiańskich.
• Ruiny zamku kapituły chełmińskiej w Kurzętniku.
• Pozostałości budowli obronnych (mury, baszta, fosa) w Nowym Mieście Lubawskim.
• Bazylika w Nowym Mieście Lubawskim (m.in. figura Matki Bożej Łąkowskiej, malowidła gotyckie, barokowe, gotycka grupa Dźwiganie Krzyża, gotycki nagrobek Kunona von Liebensteina, kaplica Działyńskich, renesansowe i barokowe ołtarze).
• Ruiny zamku w Bratianie.
• Założenie urbanistyczne Kurzętnika.
• Inne (zespoły dworskie, kościoły).

Komunikacja

Przez powiat przebiegają:

• droga krajowa nr 15 (Trzebnica – Ostróda)
• droga wojewódzka nr 538 (Radzyń Chełmiński – Rozdroże)
• droga wojewódzka nr 541 (Lubawa – Dobrzyń nad Wisłą)

• linia kolejowa z Gdańska do Warszawy: stacje Montowo i Zajączkowo Lubawskie
• linia kolejowa z Poznania Wsch. do Žielieznodorožnyj: stacje: Ostrowite koło Jabłonowa, Lipinki, Biskupiec Pomorski, Jamielnik

Sąsiednie powiaty

• warmińsko-mazurskie: powiat iławski, powiat działdowski
• kujawsko-pomorskie: powiat brodnicki, powiat grudziądzki

Zobacz też

• powiat lubawski

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona powiatu