HMS Kashmir

HMS Kashmir (F12)

HMS „Kashmir” widziany z innego okrętu.
Historia
Stocznia	Thornycroft w Southampton
Położenie stępki	11 października 1937 (jako HMS „Javelin”)
Wodowanie	4 kwietnia 1939
Royal Navy
Wejście do służby	26 października 1939
Zatopiony	23 maja 1941 na Morzu Śródziemnym
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 1760 t pełna: 2330 t
Długość	108,6 m
Szerokość	10,8 m
Zanurzenie	3,9 m
Napęd
2 turbiny parowe o mocy łącznej 40 000 KM, 2 kotły parowe, 2 śruby
Prędkość	36 w
Zasięg	5500 mil morskich przy 15 w
Uzbrojenie
6 dział 120 mm (3xII), 4 działka 40 mm plot (1xIV), 8 wkm 12,7 mm plot (2xIV), 10 wt 533 mm (2xV), bg, 2 mbg (stan na 1939 – szczegóły poniżej)
Załoga	218

HMS Kashmir – brytyjski niszczyciel z okresu II wojny światowej, należący do typu K (J/K/N), w służbie Royal Navy w latach 1939–1941. Nosił znaki taktyczne F12, później G12. Służył na Morzu Północnym i Morzu Śródziemnym, gdzie został zatopiony przez lotnictwo w obronie Krety 23 maja 1941.

Podczas służby otrzymał trzy wyróżnienia bitewne (Battle Honours): za Morze Północne 1939, Morze Śródziemne 1941 i Kretę 1941.

Budowa

Stępkę pod budowę okrętu położono 11 października 1937 w stoczni Thornycroft w Southampton, kadłub wodowano 4 kwietnia 1939. Budowę rozpoczęto jako niszczyciela typu J pod nazwą „Javelin”, przed wodowaniem jednak zamieniono mu nazwę z równolegle budowanym niszczycielem „Kashmir” identycznego typu K (przemianowanym na HMS „Javelin”). Okręt wszedł do służby w Royal Navy 26 października 1939 jako pierwszy okręt brytyjski o nazwie HMS „Kashmir” (pol. Kaszmir). W tej samej stoczni budowano też równocześnie niszczyciel HMS „Kimberley” tego typu, a następnie HMAS „Nepal” i „Norman” identycznego typu N.

Służba

Morze Północne 1939-1941

„Kashmir” wszedł do służby brytyjskiej wkrótce po wybuchu II wojny światowej i 12 listopada 1939 wszedł w skład 9 Dywizjonu 5 Flotylli Niszczycieli dowodzonej przez kmdra Louisa Mountbattena, grupującej okręty typu K. Flotylla ta wchodziła w skład Floty Metropolii (Home Fleet) i bazowała początkowo w Scapa Flow. Przez pierwsze miesiące wojny razem z niszczycielami flotylli przeważnie eskortował konwoje na Morzu Północnym, patrolował i osłaniał główne siły floty w wypadach na Morzu Północnym i w składzie patrolu północnego w rejonie Wysp Owczych. 29 listopada 1939 wraz z niszczycielem HMS „Kingston” zatopił niemiecki okręt podwodny U-35 na północny zachód od Bergen, ratując i biorąc do niewoli 31 członków załogi. W marcu 1940 okręt był dokowany w celu naprawy hydrolokatora.

Tuż przed rozpoczęciem kampanii norweskiej, 8 kwietnia „Kashmir” patrolował w rejonie Stavanger z krążownikami HMS „Arethusa”, „Galatea” i niszczycielami brytyjskimi i polskimi, lecz bez kontaktu z nieprzyjacielem. 9 kwietnia siły te dołączyły na Morzu Północnym do sił głównych adm. Forbesa, lecz o godz. 4 rano tego dnia „Kashmir” doznał uszkodzenia rufy w kolizji z HMS „Kelvin” (1 zabity), po czym został odholowany przez HMS „Cossack” do Lerwick. Remont w Tyne trwał do 13 czerwca 1940. Zmieniono mu wówczas znak taktyczny na G12.

„Kashmir” następnie zajmował się wciąż głównie eskortą konwojów. Od 1 października został przydzielony do Dowództwa Zachodnich Podejść (m.in. z HMS „Jackal” i „Jupiter”). W nocy 10-11 października 1940 wziął udział w operacji Medium, ostrzeliwując wraz z pancernikiem HMS „Revenge” i niszczycielami 5. Flotylli port w Cherbourgu.

W nocy 17-18 października wraz z niszczycielami 5. Flotylli i dwoma krążownikami wziął udział w potyczce z niemieckimi niszczycielami „Hans Lody”, „Karl Galster” i „Friedrich Ihn”, z dużej odległości, bez strat po obu stronach. 29 listopada 1940 wziął udział wraz z HMS „Javelin”, „Jupiter”, „Jackal”, i „Jersey” w kolejnej potyczce z niemieckimi niszczycielami „Karl Galster”, „Hans Lody” i „Richard Beitzen”, urządzającymi rajd pod brytyjskie wybrzeże, podczas której uszkodzony został brytyjski niszczyciel „Javelin”.

15 lutego 1941 „Kashmir” z niszczycielami HMS „Kelly”, „Kipling” i „Jackal” usiłował przechwycić niemiecki ciężki krążownik „Admiral Hipper” płynący do Brestu, lecz do kontaktu nie doszło. Kilkakrotnie w tym okresie osłaniał też akcje stawiania min.

Morze Śródziemne 1941

W kwietniu 1941 „Kashmir” został przeniesiony z 5. Flotyllą do Floty Śródziemnomorskiej i 28 kwietnia dotarł na Maltę, gdzie został włączony do Zespołu K (Force K) dowodzonego przez Louisa Mountbattena i działającego przeciwko żegludze pomiędzy Włochami a Afryką (w jego skład wchodziły wówczas niszczyciele HMS „Kelly”, „Kelvin”, „Kipling”, „Kashmir”, „Jackal”, „Jersey” i krążownik „Gloucester”). Już 2 maja, po uszkodzeniu na minie niszczyciela „Jersey”, blokującego wejście do portu, „Gloucester”, „Kipling” i „Kashmir” odesłano do Gibraltaru. Powróciły one na Maltę z konwojem operacji Tiger. 10 maja 1941 „Kashmir” wraz z „Jackal”, „Jersey”, „Kelly”, „Kipling” i „Kelvin” bombardował Bengazi, po czym okręty były atakowane nieskutecznie przez samoloty niemieckie.

Od 22 maja 1941 „Kashmir” z zespołem K uczestniczył w bitwie o Kretę, przydzielony do zespołu A-1. 23 maja został zatopiony na południe od Krety (pozycja 34°40′N 24°10′E) przez niemieckie bombowce nurkujące Ju 87 Stuka, wraz z HMS „Kelly”. Rozbitkowie wraz z dowódcą zostali uratowani przez HMS „Kipling”, zginęło 83 członków załogi.

Dowódcy:

• październik 1939 – maj 1941: Cdr (kmdr por) Henry A. King

Dane techniczne

Uzbrojenie

Uwaga – dane dotyczące uzbrojenia i wyposażenia odnoszą się ogólnie do okrętów typu K, daty zmian w przypadku konkretnego okrętu są orientacyjne.

• 6 dział 120 mm QF Mk XII na podwójnych podstawach CP Mk XIX, osłoniętych maskami (3xII)
  • długość lufy: L/45 (45 kalibrów), donośność maksymalna 15 520 m, kąt podniesienia +40°, masa pocisku 22,7 kg
• 1 działo plot 102 mm QF Mk V na podstawie HA Mk III (od 1940/41 zamiast aparatu torpedowego)
  • długość lufy: L/45, kąt podniesienia +80°, masa pocisku 14,06 kg
• 4 automatyczne armaty przeciwlotnicze 40 mm Vickers Mk VIII („pom-pom”) poczwórnie sprzężone na podstawie Mk VII (1xIV)
• 2-4 automatycznych działek plot 20 mm Oerlikon 20 mm (od 1941, ilość stopniowo wzrastała, 2xI do 4xI zamiast wkm)
• 8 wkm plot 12,7 mm Vickers Mk III (2xIV) (do 1941)
• 10 wyrzutni torpedowych 533 mm w dwóch aparatach torpedowych PR Mk II (2xV), 10 torped Mk IX (od 1940/41 – 5 wyrzutni)
• 1 zrzutnia na 6 bomb i 2 miotacze bomb głębinowych (20 bomb głębinowych)

Wyposażenie

• hydrolokator Asdic
• system kierowania ogniem artylerii: dalocelownik (DCT) i główny dalmierz (na nadbudówce dziobowej)
• radar dozoru ogólnego Typ 286 (od 1941, na głównym maszcie)
• radar kierowania ogniem plot Typ 285 (od 1941, na stanowisku dalmierza)

Bibliografia

• Geoffrey B. Mason, HMS KASHMIR – K-class Destroyer w serwisie www.naval-history.net [dostęp 10-7-2009]
• NAVAL-HISTORY.NET