Hipolit Gawdziński
podpułkownik artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
24 sierpnia 1881 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1940 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1900–1928 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
9 Pułk Artylerii Ciężkiej |
Stanowiska |
dowódca baterii |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Hipolit Gawdziński (ur. 12 sierpnia?/24 sierpnia 1881 w Benderach, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Feliksa i Pauliny z domu Janicka. Mieszkał w Warszawie zanim wybuchła II wojna światowa. W 1900 ukończył w Kiszyniowie Szkołę Realną uzyskując świadectwo maturalne. Armia rosyjska powołała go w swoje szeregi 1 września tegoż roku i skierowała na studia wojskowe[1]. W latach 1900–1903 uczęszczał w Piotrogrodzie do Michajłowskiej Szkoły Artylerii, którą ukończył w stopniu podporucznika. W 1905 został awansowany na porucznika, a w 1909 sztabskapitana. Uczestnik wojny rosyjsko-japońskiej, za którą otrzymał Order Świętej Anny IV stopnia „Za Męstwo”, Order Świętego Stanisława z mieczami i kokardą, Order Świętego Stanisława III stopnia[1].
8 lutego 1915 biorąc udział w I wojnie światowej, pod Grodnem został ranny i znalazł się w niewoli niemieckiej. Powrócił z niej dopiero w grudniu 1918[1].
1 stycznia 1920 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia kapitana artylerii i przydzielony do dyspozycji Generalnego Inspektora Artylerii[2]. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w artylerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Był wówczas dowódcą baterii zapasowej 9 pułku artylerii ciężkiej[3]. 1 września 1921 został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 9 pułk artylerii polowej w Białej Podlaskiej[4].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 2 pułku artylerii ciężkiej[5]. Z dniem 15 października 1922 roku został przeniesiony z 21 pułku artylerii polowej do 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu Wołyńskim na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[6][7]. 31 marca 1924 roku został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów artylerii[8]. Po awansie na podpułkownika został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 27 pap[9]. W 1925 roku ukończył kurs dowódców pułków, który trwał 4 miesiące. 31 października 1927 roku został zwolniony ze stanowiska z równoczesnym przeniesieniem do kadry oficerów artylerii i przeniesieniem służbowym do Powiatowej Komendy Uzupełnień Włodzimierz Wołyński w celu odbycia czteromiesięcznej praktyki poborowej[10]. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr II[11][12]. Z dniem 31 października 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku[13].
Odchodząc z wojska otrzymał dwie opinie[1]. Dowódca 27 Dywizji Piechoty gen. bryg. Jerzy Wołkowicki napisał –
„Zainteresowanie się służbą bardzo wielkie, a w szczególności swoją specjalnością. Bardzo dużo teoretycznie pracuje nad sobą i posiada głęboką wiedze fachową. Taktycznie wybitnie uzdolniony i bardzo dobry praktyk w użyciu artylerii. Wybitnie dąży do ustalenia współpracy z piechotą. Bardzo dobrze prowadzi ćwiczenia artyleryjskie na mapie i w terenie. O byt szeregowych bardzo dbały i pod jego dowództwem 27 pap wyróżnił się pod tym względem. Nadaje się na dowódcę pułku. Bardzo dobry”.
Druga była szefa artylerii OK II płk Konstantego Pilsowskiego –
„Jako artylerzysta pod każdym względem oficer wybitny”.
Ppłk Gawdzińskiego zamordowano w Lesie Katyńskim. Został z dołu śmierci ekshumowany, a zidentyfikowano go pod numerem 1169. Pochowany został w bratniej mogile, prawdopodobnie drugiej. Przy jego zwłokach znaleziono kartkę na której widniał adres: Karola Gawdzińska, Warszawa, ulica Instytutowa 1. Jego nazwisko znajduje się na liście transportowej NKWD nr 017/2 z 1940 roku.
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- kampania wrześniowa
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e WPH1 1992 ↓, s. 455.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 17 stycznia 1920 roku, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 4 sierpnia 1920 roku, s. 677.
- ↑ Obsada dowództw. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.59, s. 155 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-02].
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 189, tu podano, że urodził się 11 sierpnia 1881 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 43 z 11 listopada 1922 roku, s. 829.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 767, 814.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 167.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 688, 738.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 305.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 129.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 430, 449.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 381.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2017-01-16].
- Rocznik Oficerski 1924. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1924. [dostęp 2017-01-16].
- Rocznik Oficerski 1928. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1928. [dostęp 2017-12-14].
- Wojna w Zatoce Perskiej, AK na Kresach Wschodnich, Wyroki śmierci w LWP. Warszawa: Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 1, 1992, s. 455.
- Ludzie urodzeni w Benderach
- Oficerowie 9 Pułku Artylerii Lekkiej (II RP)
- Oficerowie 27 Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Podpułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie)
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy w wojnie rosyjsko-japońskiej
- Polacy – żołnierze Armii Imperium Rosyjskiego w I wojnie światowej
- Urodzeni w 1881
- Zmarli w 1940