Przejdź do zawartości

Hrabiowie szydłowieccy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Hrabia na Szydłowcu – tytuł właścicieli Szydłowca i jego dóbr. Noszono go od XVI w. do 1828 r.

Po raz pierwszy tytułem tym posługiwał się Krzysztof Szydłowiecki. Uzyskał go wraz z Orderem Smoka nadanym przez cesarza Maksymiliana I. Tytuł stał się dziedzicznym po przejęciu majątku przez Radziwiłłów. Możliwość posługiwania się nim otrzymał Mikołaj Radziwiłł „Czarny” po małżeństwie z Elżbietą Szydłowiecką, 10 lipca 1553 r. Dokumentem z tego dnia cesarz Ferdynand podniósł miasto i zamek w Szydłowcu (Schiedlowietz) do siedziby hrabstwa[1], które obejmowało dobra szydłowieckie nazywane odtąd hrabstwem. Posługiwali się nim kolejni spadkobiercy klucza szydłowieckiego. Ostatnim faktycznym hrabią z Radziwiłłów był Konstanty Mikołaj, w którego imieniu w 1802 r. odsprzedano Szydłowiec Annie Jadwidze Sapieżynie. Przestał on jednak obowiązywać w 1828 r., kiedy to właścicielka sprzedała dobra skarbowi Królestwa Polskiego.

Hrabią szydłowieckim nazywał się również Antoni Henryk Radziwiłł. Jednak nie miał on prawa posługiwania się tym tytułem.

Hrabiowie szydłowieccy

[edytuj | edytuj kod]
Lp. Okres Osoba Urodzony Zmarł Uwagi
I. II-XII 1532 Krzysztof Szydłowiecki 1467, Szydłowiec 29 XII 1532, Kraków
II. 15321562 Elżbieta Szydłowiecka 1533, Szydłowiec 1562, Wilno 1548–1562 wspólnie z mężem, Mikołajem Radziwiłłem „Czarnym”.
III. 15481565 Mikołaj Radziwiłł „Czarny” 4 lutego 1515, Nieśwież 28/29 maja 1565, Łukiszki 1548–1562 wspólnie z żoną, Elżbietą Szydłowiecką.
IV. 15651616 Mikołaj Krzysztof Radziwiłł „Sierotka” 2 sierpnia 1549, Ćmielów 28 lutego 1616, Nieśwież
V. 16161636 Albrycht Władysław Radziwiłł 16 czerwca 1589, Nieśwież 20 lipca 1636, Czernawczyce
VI. 16361642 Zygmunt Karol Radziwiłł 4 grudnia 1591, Nieśwież 5 listopada 1642, Asyż
VII. 16421697 Dominik Mikołaj Radziwiłł 1643, Nieśwież 27 lipca 1697, Warszawa
VIII. 16971721 Michał Antoni Radziwiłł 1 października 1687, Nieśwież 29 sierpnia 1721, Uciecha
1721–1722 Michał Kazimierz Radziwiłł „Rybeńko” Hrabstwem zarządzał gubernator szydłowiecki, Franciszek Orda[2].
IX. 17221751 Leon Michał Radziwiłł 11 kwietnia 1722, Nieśwież 7 marca 1751, Szydłowiec 1722–1742 objęty kuratelą Marcjanny z Siesickich Radziwiłłowej i Michała Kazimierza Radziwiłła „Rybeńki”. Dobrami w tym czasie zarządzał faktycznie Mikołaj Leszczyński jako gubernator szydłowiecki.[3]
X. 17511795 Mikołaj Radziwiłł 20 października 1746 3 maja 1795, Szydłowiec
XI. 17951800 Maciej Radziwiłł 1749, Warszawa 2 września 1800, Dobrut
XII. 18001802 Konstanty Mikołaj Radziwiłł 5 kwietnia 1793, Rzym 6 kwietnia 1869, Połoneczka Przez dwa lata pod kuratelą matki. Nigdy faktycznie nie zarządzał majątkiem sprzedanym w 1802 r. Nadal używał tytułu hrabia na Szydłowcu.
XIII. 18021828 Anna Jadwiga Sapieżyna 1772 27 listopada 1859, Warszawa Majątek zarządzany przez Filipa Pigłowskiego i Stanisława Staszica

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. S. Górzyński, J. Grala, W. Piwkowski, V. Urbaniak, T. Zielińska, Radziwiłłowie herbu Trąby, Warszawa 1996, s.48
  2. Jacek Wijaczka, Żydzi w Szydłowcu do końca XVIII wieku, [w:] Jacek Wijaczka (red.), Żydzi szydłowieccy: Materiały sesji popularnonaukowej 22 lutego 1997 roku, Szydłowiec: MLIM, 1997, s. 18, ISBN 83-904721-3-9.
  3. Jacek Wijaczka, Michał Antoni i Leon Michał Radziwiłłowie - właściciele zamku i miasta Szydłowca, [w:] Jacek Wijaczka (red.), Zamek szydłowiecki i jego właściciele: Materiały sesji popularnonaukowej 24 lutego 1994 roku, Szydłowiec: MLIM, 1996, s. 116, ISBN 83-904721-0-4.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Hrabstwo Szydłowieckie Radziwiłłów pod red. Zenona Guldona, Szydłowiec 1994
  • Zamek Szydłowiecki i jego właściciele pod red. Jacka Wijaczki, Szydłowiec 1996