Hygrophorus discoxanthus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hygrophorus discoxanthus
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

wodnichowate

Rodzaj

wodnicha

Gatunek

Hygrophorus discoxanthus

Nazwa systematyczna
Hygrophorus discoxanthus (Fr.) Rea
Trans. Br. mycol. Soc. 3(1): 45 (1908) [1907]

Hygrophorus discoxanthus (Fr.) Rea – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1815 roku Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus discoxanthus. Obecną nazwę nadał Carleton Rea w 1908 r.[1] Pozostałe synonimy:

  • Hygrophorus chrysaspis Métrod 1938
  • Hygrophorus discoxanthus f. fageticola Bon, Migl. & Cherubini 1989
  • Hygrophorus discoxanthus var. chrysaspis (Métrod) Bon 1989
  • Hygrophorus discoxanthus var. chrysaspis (Métrod) Bon, Migl. & Cherubini 1989[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica od 1 do 4 cm, u młodych okazów wypukły, potem płaski, u starszych szeroko wypukły, w stanie świeżym lepki, ale szybko wysychający. Powierzchnia początkowo biała, czasami przez dłuższy czas, ale zwykle z wiekiem żółknie i staje się żółta do pomarańczowo-brązowej[3].

Blaszki

Przyrośnięte do trzonu, ale nie zbiegające, dość rzadkie, początkowo białawe, potem żółtawe, w końcu żółte, a po wysuszeniu ciemnoczerwono-brązowe[3].

Trzon

Wysokość 4–12 cm, grubość 0,4–0,6 cm, walcowaty, zwężający się ku podstawie, w stanie świeżym lepki, ale szybko wysychający. Powierzchnia przy wierzchołku mączysto oprószona, niżej naga, tej samej barwy jak kapelusz i również z wiekiem żółknąca[3].

Cechy mikroskopowe

Podstawki 45–50 × 4–5 µm, nieco wrzecionowate, 4-sterygmowe. Cystyd brak. Zarodniki 6–9 × 3,5–5 µm, elipsoidalne z apiculusem, gładkie, w KOH szkliste, w odczynniku Melzera nieamyloidalne. Trama blaszek rozbieżna. Skórka kapelusza typu trichoderma lub ixotrichoderma, zbudowana ze strzępek o szerokości 2–4 µm, gładkich, w KOH szklistych. Sprzążki obecne[3].

Miąższ

Biały, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, bez wyraźnego zapachu i smaku[3].

Gatunki podobne

Podobna jest kopułka śnieżna (Cuphophyllus virgineus). Odróżnia się nieoprószonym wierzchołkiem trzonu i nie przyrośniętymi blaszkami[3].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie Hygrophorus discoxanthus w Europie i wschodniej Kanadzie[4]. W Polsce do 2003 r. gatunek ten był nieznany[5], ale w późniejszych latach podano jego stanowiska[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków rzadkich, wartych objęcia ochroną[7].

Grzyb naziemny, mykoryzowy, zyjący w symbiozie z bukiem. Owocniki w rozproszeniu lub gromadnie tworzą się od lata do jesieni[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-08].
  3. a b c d e f g Michael Kuo, Hygrophorus discoxanthus [online], Mushroom Expert [dostęp 2023-03-04] (ang.).
  4. Mapa występowania Hygrophorus discoxanthus na świecie [online] [dostęp 2023-03-08] (ang.).
  5. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04].
  7. Aktualne stanowiska Hygrophorus discoxanthus w Polsce [online] [dostęp 2023-03-08] (pol.).