Iwan Wiśniowiecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Iwan Wiśniowiecki
Iwan Michajłowicz Wiśniowiecki
Ilustracja
Herb
Korybut
Rodzina

Wiśniowieccy herbu Korybut

Data urodzenia

ok. 1490

Data śmierci

ok. 1542

Ojciec

Michał Zbaraski Wiśniowiecki

Matka

Tatiana Połubińska

Żona

Nastazja Olizarowiczówna,
Magdalena Despot

Iwan Michajłowicz Wiśniowiecki herbu Korybut (ok. 1490 – ok. 1542) – książę (kniaź), dworzanin królewski[1], dzierżawca ejszyski, worniański, kaniowski, czeczerski, czerkaski i propojski[2].

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Syn księcia Michaiła Wasilewicza Zbaraskiego Wiśniowieckiego z pierwszego małżeństwa z księżniczką Połubińską.

W 1512 r. książę Iwan Michajłowicz wraz ze swoim ojcem wziął udział w pokonaniu Tatarów krymskich w bitwie pod Wiśniowcem[3].

Był właścicielem zamku Wiśniowiec na Wołyniu. Wyznawał prawosławie. Po śmierci hetmana wielkiego litewskiego, księcia Konstantego Ostrogskiego stał się jednym z organizatorów obrony Wołynia przed najazdami Tatarów krymskich. W latach 1534, 1538 i 1540 trzykrotnie ogłaszał mobilizację wołyńskiej szlachty.

W 1522 r. kniaź Iwan Wiśniowiecki otrzymał od wielkiego księcia pół mili kwadratowej puszczy nad rzeką Sejną w leśnictwie perełomskim, co zapoczątkowało powstanie Sejn[4]. Według legendy książę był również fundatorem cerkwi w Narwi[5][6].

W 1533 r. Iwan Wiśniowiecki otrzymał starostwo ejszyskie i worniańskie[1][7]. W 1534 roku, po rozpoczęciu kolejnej wojny litewsko-moskiewskiej, poprowadził kampanię na Smoleńsk, ale nie zajął miasta, ograniczając się do zniszczenia okolicznych okolicznych ziem.

W 1536 roku przejął starostwo propojskie i czeczerskie[8]. W 1541 r. jego majątek powiększył się o starostwo kaniowskie i czerkaskie.

Został pochowany w 1543 r. w ławrze Peczerskiej.

Rodzina i dzieci[edytuj | edytuj kod]

Iwan Michajłowicz Wiśniowiecki był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Anastazja Olizarowiczówna, córka Hanny z domu Zasławskieji Semena Olizarowicza, primo voto Sanguszkowa (pierwsza żona Janusza[7] vel Iwana Sanguszki[9], zmarłego około 1516 r., syna Michała). Po jej śmierci (ok. 1536) Wiśniowiecki ożenił się po raz drugi z Marią Magdaleną Despotówną Branković, córką Jovana, tytularnego despoty serbskiego, secundo voto Czartoryska (żona Aleksandra Fedorowicza)[10]. Stał się protoplastą książęcej linii Wiśniowieckich – książąt na Wiśniowcu (i Zbarażu) – wymarłej w linii męskiej w osobie Michała Serwacego (1680–1744)[11].

Dzieci z pierwszego małżeństwa:

Z drugiego:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Boniecki 1883 ↓, s. 369.
  2. Zbaraski-Wisniowiecki family. w.genealogy.euweb.cz. [dostęp 2024-03-24]. (ang.).
  3. Kasper Niesiecki: Korona Polska przy Złotey Wolnosci Starożytnemi Wszystkich Kathedr, Prowincyi y Rycerstwa Kleynotami Heroicznym Męstwem y odwagą, Naywyższemi Honorami a naypierwey Cnotą, Pobożnością y Swiątobliwością Ozdobiona…. T. IV. Lwów: 1743, s. 543. [dostęp 2024-03-24].
  4. Nie byłoby Sejn bez rodu Wiśniowieckich. sejny.net, 2019-12-24. [dostęp 2024-03-24].
  5. Wiktor Baron: Cerkiew w Narwi. baronphotography.eu. [dostęp 2024-03-24].
  6. Liliana Kołłątaj (oprac.): Błękitne Podlasie. Cerkiew w Narwi. klubglobtroterawarszawa.com, 2021-07-28. [dostęp 2024-03-24].
  7. a b Wolff 1895 ↓, s. 563.
  8. Iwan Wiśniowiecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 358.
  9. Boniecki 1883 ↓, s. 221, 299.
  10. Wolff 1895 ↓, s. 564.
  11. Herb i rodowód Wiśniowieckich. [dostęp 2024-03-24].
  12. Boniecki 1883 ↓, s. 347.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]