Jacenty Dędek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jacenty Dędek
Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1966
Częstochowa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

fotografia

Strona internetowa

Jacenty Dędek (ur. 2 lipca 1966 w Częstochowie) – polski fotograf niezależny, dokumentalista, fotoreporter[1][2][3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jacenty Dędek w latach 90. XX wieku jako fotoreporter współpracował z redakcjami prasy lokalnej oraz ogólnopolskiej (m.in.) Życia Częstochowy, Dziennika Częstochowskiego 24 Godziny, Dziennika Zachodniego[4]. Miejsce szczególne w jego twórczości zajmuje fotografia dokumentalna oraz fotografia portretowa[4]. Jest autorem wielu fotografii poświęconych Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, Sudetom a także Elblągowi, Malborkowi, Pszczynie, Cieszynowi, Krakowowi, Wieliczce oraz Słowacji, Brukseli, Bratysławie. Portretował także chasydów w Lelowie. Jest autorem fotografii poświęconych bałtyckiemu bursztynowi[1]. Był wieloletnim współpracownikiem polskiej edycji magazynu National Geographic, dla którego przygotował kilkanaście autorskich reportaży[2]. Publikował swoje prace (m.in.) w Dużym Formacie, Tygodniku Powszechnym, Polityce, Przekroju, Newsweeku, Wprost, Forbes, Przeglądzie, Focusie, Voyage, Podróżach, Wiedzy i Życiu, Kalejdoscope i wielu innych krajowych tygodnikach i dziennikach[1][2].

Jest autorem oraz współautorem wielu wystaw fotograficznych – indywidualnych i zbiorowych[1]. Jest laureatem wielu konkursów fotograficznych poświęconych fotografii prasowej – (m.in) Polskiej Fotografii Prasowej 1998 za fotoreportaż Świat w zasięgu ręki, laureatem I oraz III edycji Jurajskiego Salonu Fotografii, jest podwójnym laureatem IV edycji konkursu Newsreportaż 2005 – tygodnika Newsweek (I miejsce w kategorii Życie codzienne za fotoreportaż Chorzy na Alzheimera i ich opiekunowie oraz wyróżnienie za cykl Auschwitz Birkenau – 60 lat później)[1]. Został wyróżniony przez Świdnicki Ośrodek Kultury w konkursie Zestaw 2005 za serię fotografii z życia Ślązaków pod tytułem Pieruńsko fajne życie. Jest autorem wystawy Rodzina po śląsku eksponowanej w Bibliotece Śląskiej w Katowicach (2007), przygotowanej dzięki stypendium Marszałka Województwa Śląskiego[1].

Prace Jacentego Dędka znalazły się w wydawnictwach albumowych: Częstochowa dla każdego (1999), Wielka woda (1998), Ryszard Mamis. Daimonion (2000), Kalendarium Częstochowskie (2001), Tomasz Sętowski. Muzeum Wyobraźni (2003), Polska (2003 – wydanie specjalne magazynu National Geographic), Nowa Europa (2004 – wydanie specjalne magazynu National Geographic), Polska w obiektywie National Geographic (Wydawnictwo G+J, 2005), Prawdziwa Polska (Multico, 2010), Potęga wyobraźni (Graffiti, 2005), Niepodległość Sztuki, Wolność Artysty (Graffiti, 2019), portretprowincji.pl (2020)[1].

W 2022 otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację projektu 42-200/ tożsamość/ ludzie/ miejsca – poświęconego Częstochowie i jej mieszkańcom[5][6][7].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • Medal MerentibusDla Czyniących Dobro (2002)[8][9]

Stypendia[edytuj | edytuj kod]

  • Stypendium artystyczne Prezydenta Miasta Częstochowy (1998)
  • Stypendium artystyczne Marszałka Województwa Śląskiego (2006)
  • Stypendium artystyczne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011)
  • Stypendium artystyczne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2016)
  • Stypendium artystyczne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2022)[10]

Źródło[1][11]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • Polska Fotografia Prasowa 1998 (III nagroda, Życie Codzienne)
  • Newsreportaż 2005 – I nagroda w kategorii Życie Codzienne, wyróżnienie w kategorii Kultura
  • BZ WBK Press Foto 2005 – II nagroda w kategorii Cywilizacja
  • BZ WBK Press Foto 2008 – wyróżnienie
  • Śląska Fotografia Prasowa 2008 – I nagroda
  • Grand Press Photo 2015 – III nagroda w kategorii Życie Codzienne[12]
  • Fotopolis.pl – Publikacja Fotograficzna Roku 2020 dla albumu „portretprowincji.pl”[13]

Źródło[1]

Albumy (książki)[edytuj | edytuj kod]

Wystawy indywidualne[edytuj | edytuj kod]

  • Dzieci Częstochowy – ROK (Częstochowa 1997)
  • Poza szlakiem – ROK (Częstochowa 2001)
  • Rodzina po śląsku – Biblioteka Śląska (Katowice 2007)
  • Słowaccy Romowie – Galeria Wejściówka (Częstochowa 2010)
  • portretprowincji.pl – Muzeum Częstochowskie 2019)[18]
  • portretprowincji.pl – Galeria FF ŁDK,(Łódź, 2020)
  • portetprowincji.pl – Galeria Miejsce Sztuki44 (Świnoujście 2020)
  • portetprowincji.plMuzeum Narodowe w Gdańsku (wrzesień 2021 – styczeń 2022)

Źródło[1]

Wystawy zbiorowe[edytuj | edytuj kod]

  • Wystawa pokonkursowa Polska Fotografia Prasowa (1998)
  • Świat w obiektywie National Geographic (2003)
  • BZ WBK Press Foto (2005)
  • Newsreportaż (2005)
  • Potęga Wyobraźni – Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie (2005)
  • Wystawa fotografii National Geographic Ostatnie takie miejsca na ziemi (2006)
  • Średniowieczny Kraków wychodzi spod ziemi (Kraków 2006)
  • Fotografie z podróży: Między fascynacją, a komentarzem – Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie (2008)
  • BZ WBK Press Foto (2006)
  • Śląska Fotografia Prasowa 2009 – Biblioteka Śląska (Katowice, 2009)
  • 7 Triennale Sztuki Sacrum – Dom na fotografii, Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie (2010)
  • Grand Press Photo (2015)
  • Made in Opawa – Muzeum Historii Katowic (2019)
  • Korzenie/ Koreny – Galeria Bielska BWA (2019)
  • OFF Bratislava, OD Dunaj (Bratysława, Słowacja 2019)
  • Visegrad 30 Rokov Po Pade Berlinskeho Muru – Miesiąc Fotografii – Galéria Michalský Dvor (Bratysława, Słowacja 2019)
  • Výstava Tři dekády – Uměleckoprůmyslové Muzeum v Praze (Praga, Czechy 2020)
  • Po trzydziestce ITF – Muzeum Miejskie w Zabrzu (2021)
  • Opawska szkoła fotografii – Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu (2021)
  • Instytut Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. Trzy dekady – Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach (2021)
  • Z peryferii vol. II – Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej (Słupsk, Ustka 2022)

Źródło[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k Bio | Jacenty Dędek [online] [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  2. a b c Jacenty Dędek: „Nie ma jednej prawdy o Polsce małych miasteczek" [online], fotopolis.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  3. Jacenty Dędek [online], Szeroki Kadr [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  4. a b Tłumy na wernisażu wystawy fotografii Jacentego Dędka
  5. Jacenty Dędek i jego niezwykły projekt fotograficzny. W rolach głównych mieszkańcy Częstochowy oraz... miasto
  6. Tożsamość, Ludzie, Miejsca – 42 200 – czestochowskie24.pl [online], 22 marca 2023 [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  7. 42-200 | Jacenty Dędek [online] [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  8. Jacenty Dędek z medalem Dla Czyniących Dobro
  9. Jacenty Dędek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  10. 42-200: Częstochowa, jakiej nie znacie w obiektywie Jacentego Dędka [online], fotopolis.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  11. o, 42-200, czyli osobiste spojrzenie na miasto | Częstochowa Online [online], 5 marca 2023 [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  12. Grand Press Photo 2015: Nagrodzeni (galeria) [online], Culture.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  13. Plebiscyt 2020: Oto najlepsze produkty i wydarzenia fotograficzne roku [online], fotopolis.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  14. [EN/PL] portretprowincji.pl | portretprowincji.pl [online] [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  15. Portretprowicji.pl | Jacenty Dędek [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  16. Jacenty Dędek, "portretprowincji.pl" [online], Culture.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  17. „Portret prowincji” Jacentego Dędka – zobacz przekrojowy projekt dokumentalny poświęcony Polsce małomiasteczkowej [online], fotopolis.pl [dostęp 2024-01-22] (pol.).
  18. Prowincja w centrum uwagi - [online], 20 lutego 2019 [dostęp 2024-01-22] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]