Jan Rozdrażewski (zm. 1628)

Jan Rozdrażewski
	; Doliwa
Rodzina	Rozdrażewscy herbu Doliwa
Data urodzenia	ok. 1595
Data śmierci	11 grudnia 1628
Ojciec	Jan Rozdrażewski
Matka	Katarzyna Potulicka
Żona	Gryzelda Sobieska
Dzieci	Jakub Hieronim Rozdrażewski

Jan Rozdrażewski herbu Doliwa (ur. ok. 1595, zm. 11 grudnia 1628) – syn zmarłego w 1600 kasztelana poznańskiego Jana, krajczy królowej Konstancji Habsburżanki, starosta odolanowski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Matka małoletniego Jana, Katarzyna z Potulickich, kilka lat po śmierci męża wyszła za mąż po raz wtóry w 1605 za Ludwika Wejhera nie pozwalając w ten sposób na to, by wyznaczeni przez pierwszego męża opiekunowie jej dzieci Aleksander i Jan Rozdrażewscy mieli wpływ na wychowanie dzieci i na zarządzanie dziedziczonym przez nie majątkiem. Młodociany Jan przypuszczalnie uczył się w kolegium jezuitów w Kaliszu, wychowywany w duchu katolickim^[1]. Jego matka zmarła w 1613 i od tego czasu datuje się obejmowanie majątku przez młodego Jana; współdziałał przy tym ze swymi opiekunami. W tym trwającym wiele lat procesie doszło do sporu majątkowego z Wejherami o dobra koźmińskie, które w rezultacie stracił.

Od roku 1614 podróżował po Włoszech, studiował w Padwie, odwiedził też Rzym. 11 grudnia 1618 brał udział w sejmiku w Środzie Wielkopolskiej. Prawdopodobnie w roku następnym ożenił się z córką wojewody lubelskiego Marka Sobieskiego, wdową po zmarłym w 1617 Dadźbogu Karnkowskim, deputacie na Trybunał Koronny, Gryzeldą. Tym małżeństwem uzyskał starostwo odolanowskie, zapisane Gryzeldzie na dożywocie przez pierwszego męża.

W 1621 Rozdrażewski zdecydował się wziąć udział w wojnie polsko-tureckiej; podczas walk 2 i 9 września na czele liczącej 150 zbrojnych roty husarskiej zajmował pozycje na prawym skrzydle pułku hetmana Stanisława Lubomirskiego.

W 1622 został Jan Rozdrażewski krajczym królowej Konstancji Habsburżanki, w grudniu tego roku na sejmiku w Środzie Wlkp. wybrany został posłem na sejm w 1623, uczestniczył też – jako reprezentant Wielkopolski – w sejmie na początku 1624, potem zaś, 19 marca tego samego roku, brał udział w obradach średzkiego sejmiku nadzwyczajnego, który zwołano w celu uchwalenia werbunku wojsk w celu obrony Wielkopolski przed rabunkami przechodzących przez województwo obcych armii^[2].

Poseł na województwa poznańskiego i kaliskiego na sejm 1624, 1627 i 1628 roku^[3].

Ostatni raz Jan Rozdrażewski wziął udział w sejmiku wielkopolskim w Środzie 5 czerwca 1628; uzyskał wówczas po raz kolejny mandat na sejm Rzeczypospolitej. Zmarł w tym samym roku w wieku lat 33.

Synami Jana i Gryzeldy byli: starszy Krzysztof Aleksander (poległ w Niderlandach ok. roku 1638) i młodszy Jakub Hieronim (ur. ok. 1621, zm. 1662, przyszły kasztelan kaliski, wojewoda inowrocławski).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Ojciec Jana, zmarły kiedy miał on lat pięć, był protestantem związanym z braćmi czeskimi; także matka była protestantką, natomiast ojczym Ludwik Wejher – katolikiem.
↑ Trwała w tym czasie wojna trzydziestoletnia; zaangażowane w niej były m.in. najemne wojska Ernsta von Mansfelda, które wyparte w 1627 ze Śląska wycofywały się w lipcu na północ i na zachód.
↑ Jan Seredyka, Parlamentarzyści drugiej połowy panowania Zygmunta III Wazy, Opole 1989, s. 94.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Polski Słownik Biograficzny, t. XXXII/3 (1991), str. 375–376

[1] Ojciec Jana, zmarły kiedy miał on lat pięć, był protestantem związanym z braćmi czeskimi; także matka była protestantką, natomiast ojczym Ludwik Wejher – katolikiem.

[2] Trwała w tym czasie wojna trzydziestoletnia; zaangażowane w niej były m.in. najemne wojska Ernsta von Mansfelda, które wyparte w 1627 ze Śląska wycofywały się w lipcu na północ i na zachód.

[3] Jan Seredyka, Parlamentarzyści drugiej połowy panowania Zygmunta III Wazy, Opole 1989, s. 94.

[1]

[2]

[3]