Jaz w Iławie

Jaz na Iławce

Jaz Iława – jaz piętrzący znajdujący się w nurcie Iławki przy ul. Kościuszki w Iławie jest nierozerwalnym elementem całego systemu hydrotechnicznego Kanału Iławskiego, który jest związany z Kanałem Elbląskim objętym ochroną prawną.

1 sierpnia 1978 r. został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych woj. warmińsko-mazurskiego (nr rej.: 7585).

Mechanizmy wyciągowe zasuw na jazie Iława

Widok od strony wody górnej

Jaz został wybudowany ok. 1870 roku i poddany generalnej przebudowie w latach 1920–1926 oraz remontowi kapitalnemu w 1995 r. Jaz zamykany jest czterema pojedynczymi zasuwami drewnianymi o napędzie ręcznym. Konstrukcja betonowa wzmacniana elementami stalowymi. Zadaniem jazu jest piętrzenie wody jeziora Jeziorak na stanowisku szczytowym Systematu Warmińskiego w celu umożliwienia żeglugi na szlaku:

• Miłomłyn – Iława
• Miłomłyn – Buczyniec
• Miłomłyn – Ostróda – Jez. Szeląg

W okresie wezbrań zadaniem jazu jest przepuszczanie wielkich wód rzeki Iławki w stronę Jeziora Iławskiego i dalej do Drwęcy.

Podstawowe dane techniczne jazu

klasa budowli		IV
4 przęsła o świetle po 1,83 m		4 × 1,83 m = 7,32 m
długość konstrukcji		14,9 m
rzędna progu		98,61 m Kr
rzędna ponuru		98,38 m Kr
rzędna poszuru		97,62 m Kr
rzędna kładki dla pieszych		100,60 m Kr
rzędna przyczółków		103,35 – 100,60 m Kr

Charakterystyczne poziomy wody na górnym stanowisku jazu

minimalny poziom piętrzenia		99,24 m Kr (890 cm)
maksymalny poziom piętrzenia		99,44 m Kr (910 cm)
stan ostrzegawczy		99,64 m Kr (930 cm)
stan alarmowy		99,74 m Kr (940 cm)

Bibliografia

• Iławianie o historii miasta i okolic, AgnieszkaA. Błędowska, MarcinM. Czerny, RenataR. Sobieraj, Iława: Towarzystwo Miłośników Ziemi Iławskiej, 2005, ISBN 83-923350-0-7, OCLC 297831025 . Brak numerów stron w książce
• https://web.archive.org/web/20061006021409/http://www.rzgw.gda.pl/administrowanie1.php3?p=ilawa

Linki zewnętrzne

• Jaz Iława na stronie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku. rzgw.gda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-06)].