Jedlanka (powiat łukowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jedlanka
wieś
Ilustracja
Ulica Warszawska w Jedlance
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

łukowski

Gmina

Stoczek Łukowski

Wysokość

176 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

613[2][3]

Strefa numeracyjna

25

Kod pocztowy

21-450[4]

Tablice rejestracyjne

LLU

SIMC

0691398[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Stoczek Łukowski
Mapa konturowa gminy wiejskiej Stoczek Łukowski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jedlanka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jedlanka”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jedlanka”
Położenie na mapie powiatu łukowskiego
Mapa konturowa powiatu łukowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jedlanka”
Ziemia51°56′24″N 22°06′49″E/51,940000 22,113611[1]

Jedlankawieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, w gminie Stoczek Łukowski[6][5].

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w ziemi łukowskiej województwa lubelskiego[7].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jedlanka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

Wieś stanowi sołectwo w gminie Stoczek Łukowski[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 693 mieszkańców[9].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do miejscowej parafii pw. Chrystusa Króla.

Obok miejscowości przepływa Bystrzyca, niewielka rzeka dorzecza Wisły.

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Jedlanka[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0691576 Róża osada leśna
0691582 Warkocz osada leśna

Historia wsi[edytuj | edytuj kod]

Jedlanka powstała w pierwszej połowie XVI wieku. Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1552 roku ze spisu poborowego ziemi łukowskiej w województwie lubelskim. Była własnością prywatną. Nazwę wsi zapisywano wtedy jako Jedlinka. Późniejsze wzmianki nazywają tę wieś już tak samo jak obecnie. Nazwa miejscowości pochodzi od nazwy drzewa jodła. W 1580 roku, według spisu poborowego, wieś należała do rodziny Kanimirów[a] i Frączów. W 1620 roku wieś podzielona była między kilku szlachciców. Był to typowy obraz wsi z ziemi łukowskiej, gdzie, podobnie jak na większości obszaru Mazowsza, dominowała drobna własność szlachecka. W Jedlance właścicielami ziemskimi byli: pan Skiwski, pan Jakub Kanimir, pan Wojciech Żabicki – cześnik czerski. Natomiast ziemie dzierżawili: chłop Maciej Magdalerz (od pana Skiwskiego) i Mikołaj Gojski. Szlachta mieszkająca tu była uboga i swoim statusem materialnym niewiele różniła się od chłopów. Natomiast wśród miejscowych chłopów byli chłopi bogatsi, którzy statusem materialnym mogli przewyższać szlachtę. Wieś często zmieniała właścicieli i zapewne w początkach XIX wieku przeszła na własność rządu zaborczego.

W 1827 roku Jedlanka leżała w powiecie łukowskim. Należała do parafii Tuchowicz. Była to wieś rządowa. Stało w niej 33 domy, a mieszkało 193 mieszkańców. W 1881 roku Jedlanka liczyła 34 domy i 272 mieszkańców. Leżała w powiecie łukowskim w gminie Tuchowicz[10], ale była też przynależna do majoratu Prawda. We wsi istniał folwark rządowy[11].

W 1953 roku w miejscowości rozpoczęła funkcjonowanie stacja kolejowa na linii kolejowej nr 12 PilawaŁuków. Jednak od roku 2008 nie przejeżdżają przez Jedlankę pociągi pasażerskie, a stacja została zdegradowana do roli nieobsługiwanego przystanku.

Zespół Oświatowy w Jedlance[edytuj | edytuj kod]

Szkoła Podstawowa w Jedlance została założona w 1918 roku i pierwotnie liczyła cztery klasy. Po II wojnie światowej przechodziła zmiany zgodnie z kierunkiem kolejnych reform oświaty. Od 1997 roku funkcjonuje jako Zespół Oświatowy, w skład którego wchodzi przedszkole, szkoła podstawowa i – dawniej – gimnazjum. W 1998 roku nadano jej imię ppłk. Wacława „Ostoi” Rejmaka i prawo posiadania sztandaru[12][13].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Kanimirowie – średniozamożna utytułowana szlachta z powiatu łukowskiego. W końcu XVI wieku Michał Kanimir syn Jana, żonaty z Zofią z Gumowskich, był dziedzicem Jedlanki i Jamielnika. Wśród właścicieli tych wsi występował też Stanisław Kanimir zwany Jedinakiem. (Źródło: A. Boniecki „Herbarz Polski”, Warszawa 1906, tom IX)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45877
  2. Wieś Jedlanka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-04-24], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-04-24].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 388 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Rejestr TERYT
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  8. Strona gminy Stoczek Łukowski, sołtysi
  9. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  10. Jedlanka (5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 544.
  11. Prawda(4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 21.
  12. Strona internetowa Zespołu Oświatowego w Jedlance. [dostęp 2009-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-04)].
  13. Statut Zespołu Oświatowego w Jedlance. zojedlanka.stoczeklukowski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (dostęp 2009-06-22)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]