Jerzy Koller
Data i miejsce urodzenia |
5 listopada 1882 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
27 marca 1970 |
Zawód, zajęcie |
krytyk, teatrolog, historyk sztuki |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
Jerzy Koller (ur. 5 listopada 1882 w Mogilnicy[1], zm. 27 marca 1970 w Skolimowie) – teatrolog, krytyk literacki, historyk sztuki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Życie osobiste
[edytuj | edytuj kod]Jerzy Koller urodził się w Mogilnicy k. Trembowli 5 listopada 1882. Był synem lekarza Bolesława Kollera i Joanny z domu Gottwald. Zmarł 27 marca 1970 w Skolimowie. Rodziny nie założył[2].
Wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Od 1893 uczęszczał do C. K. I Gimnazjum w Tarnopolu, które ukończył w 1901[3][2]. Studia wyższe zaczął na Uniwersytecie Jagiellońskim[4], by od 1902 studiować na uniwersytecie we Lwowie historię literatury, historię sztuki i filozofię[2]. W 1911 na tej samej uczelni uzyskał stopień doktora[2] u prof. Józefa Kallenbacha na podstawie pracy o Juliuszu Słowackim[3].
Praca zawodowa
[edytuj | edytuj kod]W latach 1906–1908 pracował jako nauczyciel łaciny i języka polskiego w VI gimnazjum we Lwowie[5][6], a następnie podróżował po Austrii i Niemczech[2]. W 1908 debiutował jako literat. Był archiwistą w Ossolineum (od 1911) oraz redaktorem i publicystą prasy lwowskiej[2]. Ogłaszał liczne recenzje i artykuły teatralne[2][4][7]. W 1920 przeniósł się do Poznania, gdzie pracował do 1939 najpierw jako kustosz, a później wicedyrektor Muzeum Wielkopolskiego. W latach 1920–1939 był stałym recenzentem teatralnym „Dziennika Poznańskiego”[3][2]. Publikował również prace z zakresu historii malarstwa[8][2]. W 1940 został wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa[2][9].
Po wojnie był kolejno: kierownikiem literackim teatrów we Lwowie (1944–1945) i Katowicach (1945–1946), a później Teatru Polskiego w Poznaniu (1946–1965)[2]. Uczestniczył w życiu kulturalnym miasta, a 23 czerwca 1962 obchodził jubileusz 50–lecia pracy teatralnej i literackiej[10][2]. Od 1965 mieszkał do śmierci w Skolimowie k. Warszawy[2].
Ordery i odznaczenia[11]
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)[12]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Mężyński, Poznańska krytyka teatralna w latach 1919-1939, [w:] Kronika Miasta Poznania, nr 3/1970, s.71, ISSN 0137-3552
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 344.
- ↑ a b c Sz. Gąssowski, Jerzy Koller, [w:] Kronika Miasta Poznania, 30, 1962, 4, s. 90.
- ↑ a b T. Kraszewski, Dr Jerzy Koller, [w:] Kronika Miasta Poznania, 39, 1971, nr 1, s. 167.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. gimnazyum VI we Lwowie za rok szkolny 1906/07, Lwów 1907, s. 41.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. gimnazyum VI we Lwowie za rok szkolny 1907/8, Lwów 1908, s. 81.
- ↑ Były to np. publikacje w "Pamiętniku Literackim", zob. recenzje z 1912 i 1916.
- ↑ Zob. pozycje nr 4 i 5 w Bazie Biblioteki Narodowej.
- ↑ T. Kraszewski, Dr Jerzy Koller, [w:] Kronika Miasta Poznania, 39, 1971, nr 1, s. 168.
- ↑ Sz. Gąssowski, Jerzy Koller, [w:] Kronika Miasta Poznania, 30, 1962, 4, s. 91.
- ↑ Sz. Gąssowski, Jerzy Koller, [w:] Kronika Miasta Poznania, 30, 1962, 4, s. 92.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 344. ISBN 83-01-02722-3.
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Ludzie związani z Poznaniem
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Srebrnym Wawrzynem Akademickim
- Polacy wysiedleni z Wielkopolski 1939–1941
- Polscy archiwiści
- Urodzeni w 1882
- Zmarli w 1970