Jerzy Plebański

Jerzy Plebański

Data i miejsce urodzenia	7 maja 1928 Warszawa
Data śmierci	24 sierpnia 2005
profesor nauk fizycznych
Specjalność: fizyka teoretyczna i matematyczna
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1954
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski
Odznaczenia

Jerzy Plebański (ur. 7 maja 1928 w Warszawie, zm. 24 sierpnia 2005 w Meksyku) – polski fizyk.

Życiorys

Syn Józefa Adama Plebańskiego i Heleny Rosińskiej. W 1954 doktoryzował się pod kierunkiem Wojciecha Rubinowicza. Przez wiele lat, od początku istnienia Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego był jego pracownikiem. Specjalista w dziedzinie ogólnej teorii względności i fizyki matematycznej.Trwałe miejsce w historii nauki zapewniły mu prace z dziedziny ogólnej teorii względności, zainicjowane współpracą z Leopoldem Infeldem, a uwieńczone ich monografią Motion and Relativity. W 1973 wyjechał do Meksyku, został profesorem w Centro de Investigacion y de Estudios Avanzados i pracował tam do końca życia. W czasie pobytu w Meksyku gościł wielu polskich fizyków i utrzymywał ścisłe kontakty z Uniwersytetem Warszawskim.

Autor wielu pionierskich prac z ogólnej teorii względności i fizyki matematycznej. Najważniejszym jego wynikiem było pokazanie, że wszystkie próżniowe i samodualne rozwiązania równań Einsteina spełniają jedno tylko równanie, które coraz częściej nazywane jest równaniem Plebańskiego. Wprowadził opis dynamiki pola grawitacyjnego, który 10 lat później okazał się pionierski w kontekście próby kwantowania grawitacji.

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Centrum Badań i Studiów Zaawansowanych w Meksyku. Był prorektorem UW (1969–1973), prodziekanem Wydziału Matematyki i Fizyki UW (1958–1962). Twórca i pierwszy kierownik Departamentu Fizyki w Centrum Badań i Studiów Zaawansowanych w Meksyku.

Odznaczenia

• 1973: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1973: Medal Komisji Edukacji Narodowej
• 1976: Krzyż Komandorski Orderu Orła Azteckiego
• 1998: Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej

Wybrane publikacje

• Motion and Relativity, Leopold Infeld, Jerzy Plebański Pergamon; Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960 – 229.
• Theory of Gravitational Perturbations in the Fast Motion Approximation, Jerzy Plebański, B. Bertotti Institute for Advanced Study – 84.
• An Introduction to General Relativity and Cosmology, Jerzy Plebański, Andrzej Krasiński 2006, Cambridge University Press.
• Lectures on non-linear electrodynamics: an extended version of lectures given at the Niels Bohr Institute and NORDITA, Copenhagen, in October 1968, wyd: NORDITA, 1970 – 147.

Bibliografia

• Sylwetki Fizyków – Jerzy Franciszek Plebański