Przejdź do zawartości

Jezioro Probarskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jezioro Probarskie
Ilustracja
Widok na jezioro nocą od strony Kosewa
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Kosewo, Probark, Probark Mały

Region

Pojezierze Mrągowskie

Wysokość lustra

138,7 m n.p.m.

Wyspy

jedna

Morfometria
Powierzchnia

206,9 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


2400 m
1400 m

Głębokość
• średnia
• maksymalna


9,2 m
31,0 m

Długość linii brzegowej

9470 m

Objętość

18 571,8 tys. m³

Hydrologia
Klasa jakości wody

II (2011)[1]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Mrągowo
Mapa konturowa gminy wiejskiej Mrągowo, na dole nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Probarskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Probarskie”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Probarskie”
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego
Mapa konturowa powiatu mrągowskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Probarskie”
Ziemia53°49′18″N 21°22′43″E/53,821667 21,378611

Jezioro Probarskie (niem. Proberg See[2]) – jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo[3].

Położenie i charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Jezioro leży na Pojezierzu Mrągowskim, natomiast w regionalizacji przyrodniczo-leśnej – w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[4], w dorzeczu DejnaGuberŁynaPregoła. Znajduje się 6 km w kierunku południowo-wschodnim od Mrągowa. Nad jego brzegami leżą: Kosewo (północny wschód), Probark Mały (północny zachód) i Probark (zachód). W pobliżu północnych brzegów przebiega droga krajowa nr 16. W sąsiedztwie znajdują się inne jeziora: Juksty na północy, Kuc na wschodzie i Jezioro Zjadłe na południowym wschodzie[5].

Linia brzegowa rozwinięta. Dno muliste i urozmaicone, z wieloma głęboczkami. Ławica piaszczysta, łagodna, miejscami stroma. W południowo-wschodniej części akwenu płaska wyspa o powierzchni ok. 0,3 ha. Brzegi w większości wysokie, gdzieniegdzie strome. W otoczeniu znajdują się pola, łąki i pastwiska, a na południowym wschodzie – lasy[5].

Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[6]. Jest jednolitą częścią wód Probarskie o kodzie PLLW30496[1].

Według typologii rybackiej zalicza się do jezior sielawowych[5].

Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Juksty w zlewni rzeki Łyna – nr 57[7].

Morfometria

[edytuj | edytuj kod]

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 206,9 ha (lub 201,4 ha[8]). Średnia głębokość zbiornika wodnego to 9,2 m, a maksymalna – 31,0 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 138,7 m n.p.m.[5] Objętość jeziora wynosi 18 571,8 tys. m³[8]. Maksymalna długość jeziora to 2400 m, a szerokość 1400 m. Długość linii brzegowej wynosi 9470 m[5].

Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 186,0 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 138,5 m n.p.m.[8]

Przyroda

[edytuj | edytuj kod]

W skład rybostanu wchodzą m.in. szczupak, płoć, węgorz, okoń, sielawa i leszcz. Wśród niezbyt bogatej roślinności przybrzeżnej dominuje trzcina i pałka. Wśród bogatej roślinności zanurzonej, szczególnie obfitej na południu, przeważają rogatek, moczarka i ramienice[5].

Zgodnie z badaniem z 2004 akwenowi przyznano I klasę czystości[8]. W 2011 stan ekologiczny wód i stan chemiczny wód oceniono jako dobre, co oznacza II klasę jakości wód[1].

Jezioro leży na terenie otuliny Mazurskiego Parku Krajobrazowego, Obszaru Chronionego Krajobrazu Otuliny Mazurskiego Parku Krajobrazowego – Zachód, a także obszaru Natura 2000: PLB280008 Puszcza Piska[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2011-2016 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska [dostęp 2020-03-16] (pol.).
  2. Poz. 588. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.. „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 428, 8 maja 1950. 
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 279, ISBN 83-239-9607-5.
  4. Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
  5. a b c d e f Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Jeziora Pojezierza Mrągowskiego, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1998 (Przewodniki wędkarskie; 4), ISBN 83-87506-55-9, OCLC 749850823.
  6. Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 125 [dostęp 2020-03-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  7. Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2020-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
  8. a b c d Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 379, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
  9. geoserwis.gdos.gov.pl: Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2020-03-18].