Johann Georg von Götzen
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Starosta Hrabstwa Kłodzkiego | |
| Okres | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Johann Georg von Götzen (ur. 1623 w Zehlendorfie, zm. 23 września 1679 w Ścinawce Górnej) – arystokrata, rotmistrz w armii cesarskiej, starosta hrabstwa kłodzkiego od 1653[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Wywodził się z niemieckiego arystokratycznego rodu Götzenów. Urodził się w 1623 w Zehlendorfie jako syn cesarskiego feldmarszałka Johanna von Götzena i jego żony Elżbiety z domu Falcken (zm. 1631). Po powtórnym ożenku swojego ojca z Apolonią von Hodwitz został wysłany wraz ze starszym bratem Siegmundem Friedrichem do szkoły w Grazu, gdzie w 1635 dokonał konwersji na katolicyzm. Studiował następnie w Holandii (1637–1639), Wiedniu (1639) i od 1640 roku na uniwersytecie w Ingolstadt[2].
Po śmierci swojego ojca w bitwie pod Jankowem w 1645, zaciągnął się jako ochotnik do armii cesarskiej, służąc pod dowództwem generała Raimonda Montecuccoliego. W 1647 awansował do stopnia kapitana, a rok później otrzymał od króla Czech Ferdynanda IV Habsburga godność podkomorzego. Przebywał następnie na dworze w Pradze, skąd udał się wraz z Ferdynandem IV na jego koronację na króla rzymskiego w 1653 do Ratyzbony[3].
Trzy dni po koronacji 21 czerwca 1653 został wybrany na starostę hrabstwa kłodzkiego. 16 lipca tego samego roku uroczyście objął swój nowy urząd na zamku w Kłodzku na który wprowadził go baron von Nostitz w towarzystwie prałatów z klasztoru krzeszowskiego[4].
9 października 1653 ożenił się w Jindřichovie z Marią Elżbietą von Hoditz, córką Georga Maksymiliana von Hoditza, który w 1641 został podniesiony do godności hrabiego Rzeszy. Cesarz Leopold I w 1658 mianował go swoim szambelanem. Trzy lata później Johann Georg nabył posiadłości ziemskie w Ścinawce Górnej i Tłumaczowie na terenie ziemi kłodzkiej, które zostały wystawione na sprzedaż po bezpotomnej śmierci Maximiliana Ferdinanda von Kochtizky’ego. W ciągu następnych lat udało mu się poszerzyć swój stan posiadania przez nabycie dóbr ziemskich w Bożkowie, Ścinawce Średniej (Górny Dwór) oraz Górnego Młyna i wolnego sędziostwa w Tłumaczowie, które należały do tej pory do rodu Pannwitzów i Reichenbachów. Nabył także na swoje potrzeby kamienicę na kłodzkim rynku. W 1673 w trakcie porodu zmarła jego pierwsza żona. Cesarz w uznaniu dla jego zasług w 1677 mianował go członkiem swojej tajnej rady. Jego drugą żoną została Johanna Ludovica von Nostitz, wdowa po Carlu Juliusie Sedlnitzkym von Choltitz auf Geppersdorf, staroście opawskim[5].
Johann Georg zmarł w swoim pałacu w Ścinawce Górnej w 1679. Został pochowany obok pierwszej żony w krypcie przed ołtarzem św. Franciszka Ksawerego w kłodzkim kościele farnym[6]. Był fundatorem rzeźby „Piety” na moście gotyckim w Kłodzku[7].
Potomstwo[edytuj | edytuj kod]
Johann Georg von Götzen był założycielem katolickiej, śląskiej linii rodu von Götzenów. Jego dziećmi byli[8]:
- Maria Elisabeth Apollonia (1657–?), wyszła za mąż za barona Christopha von Sedlnitzky’ego und Choltitza
- Anna Maria (1658–1698), wyszła za mąż za barona Blankowsky’ego und Deimbschütza
- Maria Theresia (1662–?), wyszła za mąż za hrabiego von Gallera, po jego śmierci za hrabiego von Maquaire
- Johann Ernst von Götzen (1667–1707), odziedziczył wszystkie dobra rodowe po ojcu w hrabstwie kłodzkim, ożenił się w 1690 z Franciszką, księżniczką Liechtenstein-Kastelkorn z Telcza; podobnie jak ojciec ufundował figurę św. Jana Nepomucena na moście gotyckim w Kłodzku
- Johann Ignatius (1670–1704), oficer cesarski, posiadał dobra Kaltenstein w księstwie legnickim, ożenił się z hrabiną Margarethą von Unverzagt; ponieważ małżeństwo było bezdzietne, po śmierci Johanna Ignatiusa majątek i dobra przejął jego starszy brat.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Kłodzko 1998.
- ↑ R. Plümicke, Lebenslauf des Glatzer Landeshauptmanns Johann Georg Reichsgrafen von Götzen (geb. 1623, gest. 1679) von ihm selbst verfaßt, „Glatzer Heimatblätter”, 1943, zeszyt 1, s. 14–18.
- ↑ R. Plümicke, Der Großgrundbesitz des letzten Reichsgrafen von Götzen aus der schlesischen Linie und seine Erben im Jahre 1771, „Glatzer Heimatblätter”, 1942, zeszyt 2, s. 49–52.
- ↑ R. Plümicke, Lebenslauf..., s. 21–22.
- ↑ A. Gierich, Der Götzhof in Glatz, „Glatzer Heimatblätter”, 1942, zeszyt 2, s. 54–67.
- ↑ R. Plümicke, Der Großgrundbesitz..., s. 52–52.
- ↑ W. Broniewski, Kłodzko. Śląsk w zabytkach sztuki, Wrocław 1970, s. 99.
- ↑ Richard Plümicke, Lebenslauf..., s. 23–25.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Arno Herzig, Małgorzata Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, Hamburg-Wrocław 2006.
- Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej, tom 1 (A-J), pod red. Janusza Laski i Mieczysława Kowalcze, Kłodzko 2009.
- Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. Ryszarda Gładkiewicza, Kłodzko 1998.