Josef Bohuslav Foerster

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Josef Bohuslav Foerster
Ilustracja
Josef Bohuslav Foerster (1898)
Data i miejsce urodzenia

30 grudnia 1859
Praga

Data i miejsce śmierci

29 maja 1951
Nový Vestec

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pedagog

Multimedia w Wikimedia Commons

Josef Bohuslav Foerster (ur. 30 grudnia 1859 w Pradze, zm. 29 maja 1951 Novém Vestci[1][2]) – czeski kompozytor i pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1879–1882 uczył się w Praskiej Szkole Organowej[1][2]. Pełnił funkcję organisty w kościele św. Wojciecha na Nowym Mieście (1882–1888) i chórmistrza w kościele Matki Bożej Śnieżnej (1889–1894)[2]. Pisywał krytyki muzyczne do praskiej gazety Národní listy[1]. W 1888 roku poślubił sopranistkę Bertę Lautererovą (1869–1936)[2]. W 1893 roku wyjechał do Hamburga, gdzie uczył muzyki i pisał artykuły do Hamburger Freie Presse i Hamburger Nachrichten, a od 1901 roku prowadził klasę fortepianu w konserwatorium hamburskim[1]. Poznał wówczas Gustava Mahlera[1]. W 1903 roku przeprowadził się wraz z żoną do Wiednia, gdzie wykładał kompozycję w Neues Konservatorium i pisał do Die Zeit[1]. W 1918 roku wrócił do Pragi[1][2]. Uczył kompozycji w Konserwatorium Praskim (1919–1931) i na Uniwersytecie Karola (1920–1936)[2]. W latach 1931–1939 był prezesem České akademie věd a umění[1][2]. W 1945 roku otrzymał tytuł artysty narodowego[2].

Opublikował kilka esejów, a także szczegółową autobiografię (Praga 1929–1947)[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W swojej twórczości kontynuował tradycje romantyczne[1][2]. Największe znaczenie mają powstałe przed I wojną światową opery, utwory wokalne i instrumentalne[2]. W operach kontynuował tradycje Smetany i Fibicha, jego dzieła cechują się realizmem i pogłębioną psychologią postaci, w warstwie muzycznej zbliżał się do modernizmu[1]. Modernistyczne w zakresie melodyki i harmoniki pieśni i utwory orkiestrowe Foerstera wykazują pokrewieństwo z twórczością Gustava Mahlera[1]. Symfonie mają charakter programowy, nie nawiązując jednak bezpośrednio do żadnego utworu literackiego[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1])

Utwory orkiestrowe

  • symfonie: I d-moll (1888), II F-dur (1885), III D-dur „Život” 1894, IV c-moll „Veliká noc” 1905, V d-moll 1929)
  • suity orkiestrowe: V horách (1884), Cyrano de Bergerac (1903), Ze Shakespeara (1909), Jaro (1911), Jičínská suita (1923)
  • uwertury i poematy symfoniczne: Tragická ouvertura (1895), Slavostní ouvertura (1907), Mé mládi (1900), Legenda o štěstí (1909), Jaro a touha (1912)
  • I koncert skrzypcowy c-moll (1911)
  • II koncert skrzypcowy d-moll (1926)
  • Koncert wiolonczelowy (1931)
  • Capriccio na flet i małą orkiestrę (1941)

Utwory kameralne

  • Nonet na skrzypce, altówkę, wiolonczelę, kontrabas, flet, obój, klarnet, fagot i róg (1931)
  • Kwintet na instrumenty dęte (1909)
  • Komorní hudba na fortepian i kwartet smyczkowy (1928)
  • kwartety smyczkowe: I E-dur (1888), II D-dur (1893), III C-dur (1907), IV F-dur (1944)
  • tria fortepianowe: I f-moll (1890), II B-dur (1894), III a-moll (1921)
  • 3 sonaty skrzypcowe
  • 2 sonaty wiolonczelowe

Pieśni na głos i fortepian

  • Erotikon (1896)
  • Písně touhy (1897)
  • Písně jarní a podzimni (1896–1898)
  • Passiflora (1896–1906)
  • Pohádka o dlouhé touze (1910)
  • Hrst klasů (1905–1916)
  • U bran štěstí (1945)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Stabat Mater na chór mieszany, orkiestrę i organy (1892)
  • Glagolská mše (1923)
  • oratorium Svatý Václav na głosy solowe, chór mieszany, orkiestrę i organy (1928)
  • Te Deum na chór mieszany, orkiestrę i organy (1931)
  • Missa in honorem Beatae Mariae Virginis (1948)

Kantaty

  • Mrtvým bratřim na głosy solowe, chór mieszany, orkiestrę i organy (1918)
  • Čtyři bohatýři na chór mieszany i orkiestrę (1913–1921)
  • Máj na baryton, chór mieszany, recytatora i orkiestrę (1936)
  • Píseň bratra slunce na baryton, chór mieszany i orkiestrę (1944)
  • Kantáta 1945 na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę (1945)

Opery

  • Debora (1891, wyst. Praga 1893)
  • Eva (1897, wyst. Praga 1899)
  • Jessika (1904, wyst. Praga 1905)
  • Nepřemožení (1917, wyst. Praga 1918)
  • Srdce (1922, wyst. Praga 1923)
  • Bloud (1936, wyst. Praga 1936)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 130. ISBN 83-224-0344-5.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1142–1143. ISBN 0-02-865527-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Josef_Bohuslav_Foerster&oldid=65154529”