Julian Markowski (1897–1970)
kapitan administracji | |
Data urodzenia |
7 stycznia 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
27 września 1970 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
4 Dywizja Strzelców Polskich |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Julian Markowski[a][b], ps. „Ciernik”, „Juliusz”, „Bończa”, „Brodacz” (ur. 7 stycznia 1897[c], zm. 27 września 1970 w Krakowie) – podpułkownik Armii Krajowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 7 stycznia 1897 na Wołyniu, w rodzinie Władysława (1860–1920), członka Polskiej Organizacji Wojskowej, rozstrzelanego przez bolszewików[8] , i Anieli z Trzeciaków h. Strzemię (ur. 1865). Miał czworo rodzeństwa[9].
W latach 1918–1919 służył w 4 Dywizji Strzelców Polskich. Był słuchaczem kursu przeszkolenia oficerów piechoty, pochodzących z armii rosyjskiej[10]. 30 września 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika piechoty, zaliczony do Rezerwy armii i przydzielony do 30 Pułku Piechoty[11]. W szeregach tego pułku walczył na wojnie z bolszewikami. Dowodził kompanią. Uczestniczył w bitwach pod Leplem i Połockiem, gdzie był po raz pierwszy ciężko ranny. Po wyleczeniu powrócił na front. W bitwie nad Dźwiną został ranny po raz drugi[8] .
Po zakończeniu działań wojennych kontynuował służbę w 30 pp w Skierniewicach, a następnie w Warszawie[5][12][13]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 939. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14], a 3 maja 1926 mianowany kapitana ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 51. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15]. Następnie został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[16]. W marcu 1931 został przeniesiony z KOP do 3 Pułku Piechoty Legionów w Jarosławiu[17][18] na stanowisko dowódcy kompanii, a następnie adiutanta batalionu[8] . W marcu 1939 w dalszym ciągu pełnił służbę w 3 pp Leg. na stanowisku oficera administracyjno-materiałowego[19]. W tym czasie był już oficerem korpusu administracji[7].
W czasie okupacji niemieckiej pełnił służbę na stanowisku komendanta I Odcinka Obwodu Kraków-Miasto SZP, a od początku 1942 komendanta Obwodu Kraków-Powiat ZWZ/AK[8] . W końcu lata lub na początku jesieni 1943 został odwołany z zajmowanego stanowiska przez ówczesnego komendanta Okręgu AK Kraków płk. Józefa Spychalskiego pod presją członków Stronnictwa Ludowego „Roch”. Obowiązki komendanta Obwodu Kraków-Powiat objął ponownie po aresztowaniu (8 lutego 1944) mjr. Józefa Kowalówki.
Był mężem Antoniny z Naskalskich (ur. 1899), z którą miał dwóch synów[9].
Po wojnie szykanowany przez UB i więziony. W późniejszych latach pozbawiony emerytury[8] . Zmarł 27 września 1970 w Krakowie[8] .
W Oddziałowym Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie znajduje się teczka personalna informatora ps. „Nurtowski” dot. Juliana Markowskiego s. Władysława, ur. 7 stycznia 1897 (sygn. Kr 009/5201 t. 1 i 2).
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[6]
- Srebrny Krzyż Zasługi (5 kwietnia 1928)[20][6]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)[21]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ W biogramie Juliana Markowskiego pominięto informacje opublikowane na stronie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku dotyczące służby w Legionach Polskich uznając, że dotyczą one innej osoby o tym samym imieniu i nazwisku. Przedstawiony w niniejszym artykule Julian Markowski nie figuruje w kartotece personalno-odznaczeniowej jako odznaczony Krzyżem lub Medalem Niepodległości, pozbawiony tego odznaczenia lub osoba, której odmówiono jego nadania. W świetle przedstawionych faktów biogram nie dotyczy Juliana Markowskiego, byłego podoficera Legionów Polskich, który 20 maja 1919 został mianowany z dniem 1 maja tego roku podporucznikiem artylerii i przydzielony do 7 Pułku Artylerii Polowej[1]. Jedynym żołnierzem Legionów Polskich o tym imieniu i nazwisku, odznaczonym Krzyżem Niepodległości był Julian Markowski ps. „Szeliga” (ur. 16 lutego 1896). Wyjaśnienia wymagają informacje na temat Juliana Markowskiego, który 1 grudnia 1919 został mianowany porucznikiem sanitarnym w 6 Dywizji Piechoty[2] i jako oficer 501 Szpitala Polowego (przydzielonego do 6 DP) zmarł w nim 16 marca 1920 w następstwie choroby[3].
- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Julian II Markowski”, w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko, a mianowicie por. lek. wet. Juliana I Markowskiego (ur. 27 września 1895)[4].
- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego od 1921 do 1932 jako datę urodzenia podawano „7 stycznia 1896”[5][6], natomiast Ryszard Rybka i Kamil Stepan podali, że urodził się „19 stycznia 1896”[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 59 z 29 maja 1919 roku, poz. 1863.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 99 z 29 grudnia 1919 roku, poz. 4281.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 540.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 212, 429, 1037, 1396, 1401.
- ↑ a b Spis oficerów 1921 ↓, s. 108, 760.
- ↑ a b c Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 57.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 298.
- ↑ a b c d e f Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ a b Żołnierz W. P. Julian Markowski, 1897–1970 [online], www.myheritage.pl [dostęp 2022-05-25] .
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 280.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 96 z 9 grudnia 1919 roku, poz. 3853.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 212, 429.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 197, 373.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 87.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 128.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 138, 215.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 122.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 57, 533.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 550.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 81, poz. 127 „za zasługi w służbie granicznej”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 138.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Żołnierze Niepodległości : Markowski Julian. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-05-04].
- Członkowie Służby Zwycięstwu Polski
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Kapitanowie administracji II Rzeczypospolitej
- Kapitanowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Komendanci Obwodów AK
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza
- Oficerowie 3 Pułku Piechoty Legionów
- Oficerowie 30 Pułku Strzelców Kaniowskich
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy – żołnierze Armii Imperium Rosyjskiego w I wojnie światowej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1970