Juliusz Dudziński
Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1893 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Poseł V kadencji Sejmu (II RP) | |
Okres |
od 13 września 1938 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Juliusz Dudziński (ur. 25 stycznia 1893 w Radzyminie, zm. 17 września 1939 w Lublinie) – polski działacz niepodległościowy i polityk, poseł na Sejm IV i V kadencji w II RP, oficer kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 25 stycznia 1893 w Radzyminie, w rodzinie Antoniego i Józefy z Jasińskich[1][2]. Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie rozpoczął studia na uniwersytecie w Liège, podczas których odbył kurs podoficerski Związku Strzeleckiego (działał w nim od 1912). Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, w której został komendantem obwodu radzymińskiego POW. Następnie wchodził w skład w 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Od 5 lutego do 31 marca 1917 był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego. Kurs ukończył z wynikiem dostatecznym w stopniu starszego ułana[3]. Od 1918 do 1922 służył w 1 pułku szwoleżerów, walcząc w wojnach polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Służbę zakończył jako dowódca szwadronu w stopniu rotmistrza.
Następnie, od 1922 prowadził własne, 100-ha gospodarstwo rolne w Gościeradzu[4]. Działał wówczas w samorządzie terytorialnym – był członkiem rady gminnej, sejmiku powiatowego i wojewódzkiego. Pełnił też funkcję radcy i członka zarządu Wielkopolskiej Izby Rolniczej. Był również prezesem Banku Ludowego w Bydgoszczy oraz członkiem Rady Głównej Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych.
W 1935 z listy BBWR został wybrany posłem na Sejm w okręgu nr 100 (Bydgoszcz miasto i powiat, Wyrzysk i Chodzież). Został sekretarzem prezydium izby. Powtórnie wybrany w 1938. W działalności prezentował poglądy antysemickie, będąc także - zwłaszcza w drugiej kadencji - ostrym krytykiem sanacji[5]. Był współzałożycielem grupy „Jutro Pracy". Na stopień majora rezerwy został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 1. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[6].
W kampanii wrześniowej dowodził ochotniczym oddziałem obrony Lublina. Ciężko ranny, zmarł w szpitalu[7]. Pochowany został kwaterze wojennej cmentarza przy ul. Unickiej[7].
15 sierpnia 1925 ożenił się z Pauliną Zulińską[8].
Major Dudziński jest patronem jednej z ulic w Lublinie.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 2148[9] – 30 czerwca 1921[10]
- Krzyż Niepodległości – 24 października 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[11]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[8] (po raz pierwszy „za udział w b. Legionach Polskich”[12])
- Srebrny Krzyż Zasługi – 9 listopada 1932 „za zasługi na polu pracy rolniczo-oświatowej”[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dudziński Juliusz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-05-02].
- ↑ Łoza 1938 ↓, s. 155, tu urodzony w Radzyniu.
- ↑ CAW ↓, s. 13, jako Julian Dudziński.
- ↑ Wojciech Borakiewicz Szwoleżer, legionista, poseł. "Walczył jak Wołodyjowski"
- ↑ Włodzimierz Jastrzębski, „Wojenne i sejmowe bitwy i potyczki. Juliusz Dudziński – legionista, szwoleżer, ziemianin i poseł na Sejm RP z podbydgoskiego Gościeradza”
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 676.
- ↑ a b Dudziński Juliusz 1893–1939. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2018-11-03].
- ↑ a b Łoza 1938 ↓, s. 155.
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 409.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 16 lipca 1921, s. 1146, jako rtm. Julian Dudziński.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 692.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). [w:] sygn. I.120.1.125 [on-line]. Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2022-10-20].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Kto był kim w drugiej Rzeczypospolitej. Jacek Majchrowski (red.). Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, 1994, s. 270. ISBN 83-7066-569-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Norbert Wójtowicz: Antymasońska kampania 1938 roku (z dołączeniem wybranych dokumentów). Krzeszowice: 2005. ISBN 83-60048-10-X.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Juliusz Dudziński: Moich siedem grzechów głównych (1939) w bibliotece Polona
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Liège
- Członkowie sejmików powiatowych II Rzeczypospolitej
- Członkowie sejmików wojewódzkich II Rzeczypospolitej
- Członkowie Wielkopolskiej Izby Rolniczej (II Rzeczpospolita)
- Komendanci Obwodów POW
- Ludzie urodzeni w Radzyminie
- Majorowie kawalerii II Rzeczypospolitej
- Obrońcy Lublina (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego
- Pochowani na cmentarzu przy ulicy Unickiej w Lublinie
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Politycy Obozu Zjednoczenia Narodowego
- Posłowie na Sejm II Rzeczypospolitej (województwo poznańskie)
- Posłowie na Sejm IV kadencji (1935–1938)
- Posłowie na Sejm V kadencji (1938–1939)
- Prezesi banków II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1939
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918