Język kuroński
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | xcu | ||
| IETF | xcu | ||
| Glottolog | brak | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język kuroński – wymarły język z zespołu wschodniobałtyckiego języków bałtyckich, którym posługiwali się Kurowie zamieszkujący Kurlandię (zachodnia część Łotwy i część zachodniej Litwy).
Daniel Klein w swoim dziele Grammatica Litvanica z 1653 roku odnotował, że litewskie słowo żeme (łac. terra, pol. ziemia) jest wymawiane w kurońskim jako semme[1]. Dyftong ie przeszedł w kurońskim w ee lub å, więc kurońskie Deews Tåws (łac. Deus Pater, pol. Bóg Ojciec) odpowiada litewskiemu Diews Tews, a kurońskie ghråki (łac. peccata, pol. grzechy) litewskiemu griekai[2]. Język łotewski występuje obok kurońskiego (oznacza to, że nie jest z nim tożsamy) w porównaniu es (łac. ego, pol. ja) i tåw/tow z tych języków do litewskiego asz i taw[3]. Kurońskie musso odpowiada litewskiemu musu (łac. noster, pol. nasz, łot. mūsu), a Deewu Teewu poprzez zamianę końcowego a na u odpowiada wyrazom Diewa Tewa[4]. Daniel Klein zaznaczył, iż w języku kurońskim podwójnie występują dźwięki, gdzie w wyrazach pokrewnych ich brak, np. powyższe semme z podwójnym m zamiast pojedynczego w żeme i na odwrót es zamiast asz lub swåtha deena (łac. sacer dies, pol. święty dzień) zamiast szwenta diena[5].
Autor gramatyki wyraźnie oddzielił kuroński od żmudzkiego, kłajpedzkiego i litewskiego z Wielkiego Księstwa Litewskiego[6]. Rozmieszczenie tych dialektów porównał do rozmieszczenia geograficznego dialektów języka niemieckiego znajdujących się na terenie współczesnych Niemiec i Austrii, kuroński umieścił najdalej od nich i poprzez analogię przyrównał do położenia języka flamandzkiego[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 52 (46). [dostęp 2018-05-13].
- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 55 (49). [dostęp 2018-05-14].
- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 53 (47). [dostęp 2018-05-14].
- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 54 (48). [dostęp 2018-05-14].
- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 55 (49). [dostęp 2018-05-13].
- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 23 (17). [dostęp 2018-05-13].
- ↑ Daniel Klein: Grammatica Litvanica. s. 26 (20). [dostęp 2018-05-13].