Kąsaczokształtne
| Characiformes[1] | |
| Regan, 1911 | |
| Okres istnienia: kreda–dziś | |
 1. Salminus hilarii, 2. Semaprochilodus brama, 3. Prochilodus nigricans | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd |
kąsaczokształtne |
Kąsaczokształtne[2] (Characiformes) – rząd słodkowodnych ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o uzębionych szczękach, obejmujący około 1700 gatunków występujących w strefie tropikalnej Afryki i obu Ameryk. W Ameryce Południowej mają duże znaczenie w rybołówstwie. Wiele gatunków to popularne ryby akwariowe (m.in. bystrzyki, zwinniki, neony i hokejówki). Prawdopodobnie najstarszym przedstawicielem, znanym w zapisie kopalnym od kredy, jest Santanichthys.
Cechy charakterystyczne rzędu[edytuj | edytuj kod]
Dobrze rozwinięte zęby, większość żywi się pokarmem zwierzęcym, zęby gardłowe słabo wyspecjalizowane (z wyjątkiem ukośnikowatych). U większości występuje płetwa tłuszczowa, a ciało jest pokryte łuskami – u niektórych są to łuski ktenoidalne. Jedynie u Gymnocharacinus bergii brak płetwy tłuszczowej, a ciało dorosłych osobników jest prawie bezłuskie. W płetwach brzusznych 5–12 promieni, w odbytowej mniej niż 45 promieni, a w ogonowej zwykle 19 promieni głównych. Linia boczna często jest zakrzywiona. Wąsiki nie występują. 3–5 promieni branchiostegalnych (podskrzelowych) i zazwyczaj 3 kości zaskoblowe. Długość ciała najmniejszych gatunków nie przekracza 3 cm. Największe osiągają około 1,4 m długości[3].
.jpg)
Rodziny[edytuj | edytuj kod]
Do kąsaczokształtnych zaliczane są rodziny[4] (kolejność filogenetyczna):
- Distichodontidae
- Citharinidae – prostnikowate
- Crenuchidae
- Alestidae – alestesowate
- Hepsetidae
- Erythrinidae
- Parodontidae
- Cynodontidae
- Serrasalmidae – piraniowate
- Hemiodontidae – tuńczakowate
- Anostomidae – ukośnikowate
- Chilodontidae
- Curimatidae – diamentnikowate, brzankąsaczowate
- Prochilodontidae
- Lebiasinidae – smukleniowate
- Ctenoluciidae – szczupieńcowate
- Acestrorhynchidae
- Characidae – kąsaczowate
- Gasteropelecidae – pstrążeniowate, pstrążenicowate
i opisana w 2017
oraz dyskusyjne rodziny:
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Characiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ Nelson 2006 ↓
- ↑ J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.)
- ↑ Mário de Pinna, Jansen Zuanon, Lucia Rapp Py-Daniel i Paulo Petry. A new family of neotropical freshwater fishes from deep fossorial Amazonian habitat, with a reappraisal of morphological characiform phylogeny (Teleostei: Ostariophysi). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 182 (1), s. 76–106, 2018. DOI: 10.1093/zoolinnean/zlx028 (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Froese, R. & D. Pauly: Order Summary for Characiformes (ang.). FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2009. [dostęp 2009-07-15].
- Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 235–236. ISBN 978-83-235-0973-8.
- Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt, Atlas ryb akwariowych, Henryk Garbarczyk (tłum.), Eligiusz Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1.
- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.