Karol Borowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Karol Borowski
Karol Billauer
Ilustracja
Karol Borowski (1933)
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1886
Warszawa

Data i miejsce śmierci

7 lipca 1968
Warszawa

Zawód

reżyser, aktor

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Karol Borowski, właśc. Karol Billauer (ur. 27 grudnia 1886 w Warszawie, zm. 7 lipca 1968 tamże) – aktor, reżyser, kierownik artystyczny i dyrektor teatrów oraz pedagog.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie żydowskiej jako syn sztukatora Michała Billauera i Aleksandry z domu Goldberg, krawcowej[1]. Jego siostra Zofia (1893–1975), była scenografką, żoną Aleksandra Węgierki.

W 1907 ukończył Klasę Dramatyczną przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Na scenie zadebiutował 25 sierpnia 1907 w Teatrze Miejskim w Krakowie jako Maska XVIII w Wyzwoleniu. W latach 1908–1910 występował w zespole Aleksandra Zelwerowicza w Łodzi i w objazdach, następnie w latach 1910–1912 w Teatrze Polskim w Poznaniu, w 1912–1913 w teatrze w Wilnie, w którym, w styczniu 1913, debiutował także jako reżyser spektaklem Odrodzenie. W sezonie 1913/14 grał i reżyserował w teatrze w Lublinie (od lutego do maja 1914 był także kierownikiem sceny tego teatru). Od 1915 przez 16 lat grał i dużo reżyserował w Teatrze Polskim w Warszawie. W sezonie 1931/32 był kierownikiem artystycznym Teatru Miejskiego w Łodzi. Lata późniejsze to praca w warszawskich teatrach: Miejskich (1932–1934), TKKT (1934–1936), Narodowym (1936–1939).

Od 15 września do 31 grudnia 1944 kierował Wydziałem Teatralnym Resortu Kultury i Sztuki PKWN w Lublinie[2]. W latach 1945–1946 był kierownikiem artystycznym i reżyserem Teatru Miejskiego w Lublinie oraz prowadził studio aktorskie przy tym teatrze. Później reżyserował w wielu teatrach, m.in. w Teatrze Polskim w Poznaniu, Teatrze Śląskim w Katowicach, warszawskich: Teatrze Polskim i Miejskich Teatrach Dramatycznych, krakowskich: Starym Teatrze i Teatrze im. Juliusza Słowackiego, Teatrze Powszechnym w Łodzi, Teatrze Dolnośląskim we Wrocławiu. Od 1950 był kierownikiem artystycznym, a od sezonu 1950/51 do 30 kwietnia 1955 także dyrektorem Teatru Powszechnego w Warszawie, w latach 1958–1960 dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi. W 1962 wycofał się z działalności teatralnej.

Oprócz pracy w teatrze zajmował się także pracą pedagogiczną. W latach 1923–1925 w Oddziale Dramatycznym warszawskiego Konserwatorium, a od 1934 w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (PIST) był cenionym pedagogiem. Wykładał grę aktorską, sprawował także opiekę nad pracami dyplomowymi Wydziału Reżyserii. W latach 1959–1961 był także wykładowcą i prorektorem do spraw teatru PWSTiF w Łodzi.

Od 1947 był mężem aktorki Janiny Martini (1907–1980)[3].

Zmarł w Warszawie, spoczywa razem z siostrą na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B15-2-29)[4].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tomasz Mościcki: Karol Borowski - Życie i twórczość. Cultute.pl, 2011-02. [dostęp 2021-11-05].
  2. Karol Borowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2020-01-01].
  3. Janina Martini-Borowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2020-01-01].
  4. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
  5. M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  6. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 297 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
  7. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  8. Karol Borowski (1886–1968) [online], www.dziennikteatralny.pl [dostęp 2020-01-01].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]