Klecie (województwo podkarpackie)
49°51′44″N 21°24′39″E/49,862222 21,410833
| wieś | |
.jpg) Zabytkowy cmentarz wojenny nr 220 z 1915 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
653[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
39-230[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RDE |
| SIMC |
0814783[4] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu dębickiego  | |
Położenie na mapie gminy Brzostek  | |
| 49°51′44″N 21°24′39″E/49,862222 21,410833[1]
| |
Klecie – wieś sołecka w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Brzostek[5][4][6].
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0814790 | Poręby | część wsi |
| 0814808 | Postronie | część wsi |
| 0814814 | Stawiska | część wsi |
| 0814820 | Zawodzie | część wsi |
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Klecie znajdują się na pograniczu Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza Strzyżowskiego[7][6]. Przez miejscowość przepływa rzeka Wisłoka oraz potok Gogołówka[8]. Rozciągnięta jest wzdłuż drogi krajowej nr 73, biegnącej z Wiśniówki do Jasła[8].
W najbliższej okolicy znajdują się wsie: Skurowa, Brzostek, Januszkowice, Błażkowa, Bukowa[9].
Historia
[edytuj | edytuj kod].jpg)
Pierwsze ślady pobytu człowieka w okolicy pochodzą z neolitu (3500–2000 lat p.n.e.). Ludzie osiedlali się tutaj także w epoce brązu. W sąsiedniej Przeczycy istniał wtedy obronny gród, prawdopodobnie zależny od państwa Wiślan[10].
Pierwszy raz wieś Klecie (pod nazwą Clececi) została wymieniona w dokumentach legata papieskiego Idziego w latach 1123–1125, zatwierdzających posiadłości opactwa benedyktynów w Tyńcu. Oprócz niej w dokumencie pojawiają się nazwy: Pilzno, Brzostek (jako Brestek), Dęborzyn (jako Doborin) oraz Vnochovichi (prawdopodobnie Januszkowice). W tamtym czasie największą z tych osad były Klecie, będące wówczas sanktuarium św. Leonarda – znajdował się tu kościół, słynący z licznych cudów[11]. Od XIV w. miejscowość była siedzibą rozległego dekanatu, obejmującego m.in. Jasło, Biecz, Zręcin czy Nowy Żmigród[12].
W 1353 r. wsie w okolicy Brzostku weszły w posiadanie trzech braci: Piotra, Chodka i Ostaszka, którzy otrzymali je od Kazimierza Wielkiego w zamian za zasługi w walkach na Rusi. Wśród nich znalazły się Klecie, Januszkowice i Skurowa – prawa do tych trzech miejscowości rościli sobie także opaci tynieccy. Stały się one przedmiotem sporów, w których interweniowali papieże. Ostatecznie Klecie podzielono pomiędzy benedyktynów oraz synów Piotra: Iwana i Dymitra[13].
Po utracie wsi benedyktyni zaangażowali się w rozwój sąsiedniego Brzostku – miejscowość stopniowo zaczynała wzrastać na znaczeniu, na czym cierpiały Klecie. 18 czerwca 1367 opat tyniecki Jan wydał przywilej zezwalający na założenie w Brzostku miasta. W dokumencie znalazł się zapis o nadaniu ziemi pod budowę kościoła, co doprowadziło do przeniesienia siedziby parafii z Kleci do Brzostku przed 1428 r.[12] Pozostał po niej drewniany kościół, który spłonął w 1657 r., podczas najazdu księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego[14].
W następstwie rozbiorów Polski miejscowość weszła w skład zaboru austriackiego (Galicji), znalazła się najpierw w cyrkule pilzneńskim, a po zmianie granic, w cyrkule dukielskim[15]. W latach 1854–1867 wieś znajdowała się w powiecie brzosteckim, włączonym później do powiatu pilzneńskiego[16]. W trakcie I wojny światowej, 7 maja 1915 r., pod Brzostkiem miało miejsce starcie stoczone w ramach operacji gorlickiej. W okolicy zginęło wówczas ok. 2000 żołnierzy[17], czego pozostałością są m.in. znajdujące się w Kleciach dwa cmentarze o numerach 220 i 221[18]. W listopadzie 1918 roku, miejscowość znalazła się w granicach nowo utworzonego państwa polskiego jako część powiatu pilzneńskiego, jednak w 1932 roku okolice Brzostku wraz z Kleciami wcielono do powiatu jasielskiego[19].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Klecie, po jej zniesieniu w gromadzie Brzostek.
Po II wojnie światowej Klecie włączono do województwa rzeszowskiego, a w latach 1972–1998 znajdowały się one w województwie tarnowskim[20]. W 1999 roku miejscowość znalazła się w województwie podkarpackim[21].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Ludność Kleci w poszczególnych latach:
- 1810 – 358[14]
- 1883 – 378[22]
- 1997 – 592[23]
- 2001 – 636[24]
- 2002 – 638[25]
- 2003 – 642[26]
- 2004 – 635[27]
- 2005 – 619[28]
- 2006 – 623[29]
- 2007 – 635[30]
- 2008 – 639[31]
- 2009 – 638[32]
- 2010 – 635[33]
- 2011 – 640[34]
- 2012 – 642[35]
- 2013 – 653[36]
- 2014 – 654[37]
- 2015 – 656[38]
- 2016 – 662[39]
- 2017 – 662[40]
- 2018 – 666[41]
- 2019 – 662[42]
- 2020 – 654[43]
- 2021 – 649[44]
Liczba ludności Kleci w latach 1810–2021:
Infrastruktura
[edytuj | edytuj kod]Transport
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 73, biegnącej z Wiśniówki do Jasła. Ponadto wieś połączona jest z Frysztakiem drogą powiatową nr 1323R[8].
Infrastruktura techniczna
[edytuj | edytuj kod]Przez Klecie przebiega sieć najwyższego napięcia 400 kV Tarnów – Krosno Iskrzynia[45].
Bezpieczeństwo i zdrowie
[edytuj | edytuj kod]Klecie znajdują się na terenie działania OSP w Brzostku[46]. Służbę w miejscowości pełni dzielnicowy z Komisariatu Policji w Brzostku[47].
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]W miejscowości znajdują się budynki Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jana Pawła II w Brzostku[23].
Religia
[edytuj | edytuj kod]Wieś należy do parafii brzosteckiej, znajdującej się w dekanacie Brzostek, w diecezji rzeszowskiej. Jej siedziba niegdyś znajdowała się w samych Kleciach, jednak przeniesiono ją ze względu na rosnące znaczenie Brzostku[12].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]W Kleciach znajduje się pięć zabytków wpisanych do rejestru[48]:
- cmentarz wojenny nr 220
- ogrodzenie cmentarza wraz z bramą
- kaplica pw. św. Leonarda z 1890 r.
- cmentarz wojenny nr 221
- park dworski z drugiej połowy XIX w.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 53613
- ↑ Klecie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-02], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 473 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b Gmina Brzostek [online], Gmina Brzostek [dostęp 2022-11-27] (pol.).
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 11.
- ↑ a b c Wykaz dróg i mostów – Zarząd Dróg Powiatowych w Dębicy [online], zdp.rde.pl [dostęp 2022-11-27].
- ↑ Ortofotomapa Polski. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, 2021-10-25.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 19.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 19–20.
- ↑ a b c Parafia Brzostek [online], parafiabrzostek.pl [dostęp 2022-11-27].
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 21.
- ↑ a b Stanaszek 1997 ↓, s. 153.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 29.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 33.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 34.
- ↑ Cmentarze wojskowe [online], brzostek.alpha.pl [dostęp 2022-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-04].
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 35–36.
- ↑ Stanaszek 1997 ↓, s. 38.
- ↑ Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603.
- ↑ Klecie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 122.
- ↑ a b Stanaszek 1997 ↓, s. 151.
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2001 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2002, nr 1 (57).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2002 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2003, nr 1 (69).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2003 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2004, nr 1 (81).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2004 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2005, nr 1 (93).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2005 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2006, nr 1 (105).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2006 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2007, nr 1 (117).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2007 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2008, nr 1 (129).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2008 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2009, nr 1 (141).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2009 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2010, nr 1 (153).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2010 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2011, nr 1 (165).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2011 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2012, nr 1 (177).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2012 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2013, nr 1 (189).
- ↑ J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2013 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2014, nr 1 (201).
- ↑ Ludność Brzostku w 2014 roku (stan na 31 grudnia 2014 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2015 roku (stan na 31 grudnia 2015 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2016 roku (stan na 31 grudnia 2016 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2017 roku (stan na 31 grudnia 2017 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2018 roku (stan na 31 grudnia 2018 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2019 roku (stan na 31 grudnia 2019 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2020 roku (stan na 31 grudnia 2020 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Ludność gminy Brzostek w 2021 roku (stan na 31 grudnia 2021 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
- ↑ Linia: 400 kV Tarnów – Krosno Iskrzynia (199045693) [online], OpenStreetMap [dostęp 2022-11-27] (pol.).
- ↑ Teren działania – Ochotnicza Straż Pożarna w Brzostku [online] [dostęp 2022-11-27] (pol.).
- ↑ Policja Podkarpacka, Dzielnicowi Komisariatu Policji w Brzostku [online], Policja Podkarpacka [dostęp 2022-11-27] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bogdan Stanaszek: Brzostek i okolice. Brzostek: Towarzystwo Miłośników Ziemi Brzosteckiej w Brzostku, 1997. ISBN 83-901833-3-1.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
