Klin (Słowacja)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klin
ilustracja
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Powiat

Namiestów

Region

Orawa

Starosta

Štefan Peňák[1]

Powierzchnia

12,74[2] km²

Wysokość

630[3] m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności
• gęstość


2 555[4]
199,64[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 43[3]

Kod pocztowy

029 41[3]

Tablice rejestracyjne

NO

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Klin”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Klin”
49°26′25″N 19°29′00″E/49,440278 19,483333
Strona internetowa

Klin – wieś (obec) w północnej Słowacji, w powiecie Namiestów, w kraju żylińskim, w historycznym regionie Orawa.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Leży w Kotlinie Orawskiej, ok. 3,5 km na północ od Namiestowa. Jest klasyczną łańcuchówką: jej zabudowania rozłożone są z południowego wschodu na północny zachód na długości ok. 3 km wzdłuż niewielkiego potoku (słow. Klinský potok lub Kliňanka), uchodzącego do Półgórzanki tuż przed jej ujściem do Jeziora Orawskiego. Zwarta zabudowa leży na wysokości od ok. 610 m n.p.m. do ok. 740 m n.p.m., zaś zabudowania przysiółka Ťaskovka leżą na wysokości od ok. 760 do ok. 800 m n.p.m. Najwyższym punktem wsi jest szczyt Kopanica (922 m n.p.m.), najniższym – lustro wody w Jeziorze Orawskim (601 m n.p.m.).

Zdecydowaną większość powierzchni katastralnej wsi zajmują pola, łąki i pastwiska lub niezalesione nieużytki, jedynie północno-zachodni, najwyżej położony skrawek wsi jest zalesiony. Na południe od dolnego końca zwartej zabudowy wsi, między szosą z Namiestowa do Zubrohlavy (droga nr 521) oraz lokalną drogą z Namiestowa do Klinu, znajduje się obszar torfowisk i podmokłych łąk, chroniony jako Klinské rašelnisko.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś została założona w połowie XVI w. na prawie wołoskim przez Thurzonów. Pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1580 r.[6] Należała do „państwa feudalnego” z siedzibą na Zamku Orawskim. Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem (uprawa owsa, jęczmienia, grochu, kapusty), hodowlą owiec, produkcją gontów i innych wyrobów z drewna, a także flisactwem. W 1626 r. wieś dosięgła klęska nieurodzaju i następującego po niej wielkiego głodu. W drugiej połowie XVII w., w czasie tzw. powstań kuruców, wieś ponownie opustoszała. W wyjątkowo zimnych latach 1715-1716 opuściło wieś 41 mieszkańców, którzy przenieśli się na Nizinę Węgierską (słow. „na Dolnú zem”). W roku 1739 i ponownie w 1831 nawiedziła te strony zaraza morowa.

W roku 1656 cesarz Leopold I Habsburg nadał szlachectwo dziedzicznym sołtysom wsi, Klinowskim.

Od XVIII głównymi zajęciami były uprawa lnu i płóciennictwo: utkanym płótnem handlowano później po całych Bałkanach aż po Czarnogórę i Turcję, a nawet w Egipcie. Po I wojnie światowej płóciennictwo upadło niemal całkowicie, a mieszkańcy powrócili do rolnictwa, hodowli i pracy w lasach. Podstawą upraw były owies, jęczmień i ziemniaki. W latach 1939-1953 znajdowali zajęcie przy budowie zapory na Orawie. 2 kwietnia 1945 r. do wsi wkroczyły wojska radzieckie, co wyznaczyło tu koniec II wojny światowej. Rozwój wsi przedstawia poniższa tabela:

Rok 1715 1828 1870 1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940
Liczba mieszkańców 240 822 804 713 817 901 837 862 908 1066
Liczba domów 48 151 148 137 145 175 188 185 194 211

Obecnie we wsi pracują dwie niewielkie firmy stolarskie i dwa duże gospodarstwa hodowlane (bydło mleczne, trzoda chlewna, drób). Poza tym mieszkańcy pracują w Namiestowie i Trzcianie.

Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]

  • Kościół katolicki, parafialny, pw. św. Antoniego. Wzniesiony w 1826 r., murowany, klasycystyczny. Przebudowany w latach 1993-1997.
  • Kaplica katolicka z 1900 r.
  • Ostatnie zachowane, murowane domy tkaczy z drugiej połowy XVIII w. i z XIX w.
  • pomnik Jezusa Chrystusa o wysokości 9,5 m[7], zbudowany w 2008 roku[8]

Postacie pochodzące z Klina[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-09]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 12,74S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
  6. Klin - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-11-09]. (słow.).
  7. Socha Ježiša Krista v Kline. slovakia.travel. [dostęp 2022-12-26]. (słow.).
  8. Orava predbehla Prešov, má už sochu Krista. pravda.sk, 2008-06-16. [dostęp 2022-12-26]. (słow.).