Kolinda Grabar-Kitarović
Kolinda Grabar-Kitarović (2015) | |
Data i miejsce urodzenia |
29 kwietnia 1968 |
---|---|
Prezydent Chorwacji | |
Okres |
od 18 lutego 2015 |
Małżonek | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister spraw zagranicznych Chorwacji | |
Okres |
od 17 lutego 2005 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Kolinda Grabar-Kitarović (ur. 29 kwietnia 1968 w Rijece) – chorwacka polityk i dyplomatka. Minister ds. europejskich (2003–2005) oraz minister spraw zagranicznych (2005–2008), w latach 2015–2020 prezydent Chorwacji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Przez część swojego dzieciństwa mieszkała i zdobywała wykształcenie w Stanach Zjednoczonych. Ukończyła tam Los Alamos High School w Nowym Meksyku, po czym rozpoczęła studia na Uniwersytecie w Zagrzebiu, które ukończyła w 1992. Kontynuowała swoją edukację, uzyskała magisterium w zakresie stosunków międzynarodowych i rozpoczęła studia doktoranckie.
Pracę zawodową podjęła w administracji państwowej. W 1992 została doradcą departamentu współpracy międzynarodowej przy chorwackim ministerstwie nauki i technologii. W 1993 została przeniesiona do ministerstwa spraw zagranicznych, pozostając na stanowisku doradcy. W 1995 mianowano ją na dyrektora departamentu ds. Ameryki Północnej, funkcję tę pełniła do 1997. Rozpoczęła wówczas pracę w ambasadzie Chorwacji w Kanadzie na stanowisku radcy dyplomatycznego, a od 1998 na stanowisku ministra-radcy. Powróciła do Chorwacji w 2000.
W 2001 została doradcą ministerialnym w resorcie spraw zagranicznych, którym pozostawała do 2003. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku uzyskała mandat poselski do Zgromadzenia Chorwackiego z siódmego okręgu wyborczego, kandydując z ramienia Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej.
Weszła następnie w skład rządu, na czele którego stanął Ivo Sanader. 23 grudnia 2003 objęła urząd ministra ds. integracji europejskiej[1]. Do jej zadań należało rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych Chorwacji z Unią Europejską w 2004. 17 lutego 2005 przeszła na urząd ministra spraw zagranicznych, zastępując Miomira Žužula[1]. Nadal zajmowała się również koordynowaniem negocjacji z UE. Po kolejnych wyborach parlamentarnych na stanowisku ministerialnym zastąpił ją Gordan Jandroković.
W latach 2008–2011 była ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Chorwacji w Stanach Zjednoczonych. W 2011 została jednym z asystentów (zastępców) sekretarza generalnego NATO jako pierwsza kobieta na tym stanowisku[2].
W 2014 Kolinda Grabar-Kitarović została nominowana na kandydatkę w wyborach prezydenckich. Rekomendowała ją Chorwacka Wspólnota Demokratyczna, a poparło ją również sześć innych ugrupowań centroprawicy, m.in. Chorwacka Partia Prawa dr. Ante Starčevicia, Chorwacka Partia Chłopska i Chorwacka Partia Socjalliberalna. W pierwszej turze z 28 grudnia 2014 otrzymała 37,2% głosów. Przeszła do drugiej tury, w której jej konkurentem został ubiegający się o reelekcję Ivo Josipović, zwycięzca pierwszej tury z wynikiem 38,5%[3]. W głosowaniu z 11 stycznia 2015 kandydatka centroprawicy pokonała dotychczasowego prezydenta, otrzymując około 50,7% głosów[4].
Urząd prezydenta Chorwacji objęła 18 lutego 2015. Uroczyste zaprzysiężenie odbyło się kilka dni wcześniej na placu Świętego Marka w Zagrzebiu w obecności członków Sądu Konstytucyjnego[5].
W 2019 ubiegała się o reelekcję w kolejnych wyborach prezydenckich. W pierwszej turze głosowania, która odbyła się 22 grudnia 2019, zajęła 2. miejsce z wynikiem 26,7% głosów. Przeszła do drugiej tury z reprezentującym SDP byłym premierem Zoranem Milanoviciem, którego poparło 29,6% głosujących[6][7]. W drugiej turze wyborów, która miała miejsce 5 stycznia 2020, przegrała ze swoim konkurentem, zdobywając 47,3% głosów[8]. Zakończyła urzędowanie 18 lutego 2020.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Kolinda Grabar-Kitarović jest mężatką, ma dwoje dzieci. Deklaruje znajomość języków angielskiego, hiszpańskiego oraz portugalskiego. Ponadto biernie zna niemiecki, włoski i francuski[12].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Sazivi Vlada. vlada.gov.hr. [dostęp 2018-03-05]. (chorw.).
- ↑ Chorwatka pierwszą kobietą wśród elit NATO. balkany.vdl.pl, 30 marca 2011. [dostęp 2013-12-27].
- ↑ Potpuni rezultate izbora za predsjednika Republike Hrvatske 28. prosinca 2014.. izbori.hr. [dostęp 2015-01-12]. (chorw.).
- ↑ Kolinda Grabar-Kitarović prva hrvatska predsjednica!. vecernji.hr, 12 stycznia 2015. [dostęp 2018-03-08]. (chorw.).
- ↑ Kolinda Grabar-Kitarović prisegnula za predsjednicu RH. hrt.hr, 16 lutego 2015. [dostęp 2015-02-19]. (chorw.).
- ↑ Chorwacja. Urzędująca prezydentka Kolinda Grabar-Kitarović przegrywa w pierwszej turze. gazeta.pl, 22 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-23].
- ↑ Nije obrađeno samo jedno biračko mjesto: Milanoviću 29,55%, Grabar-Kitarović 26,65%. vecernji.hr, 23 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-23]. (chorw.).
- ↑ Croatia Presidential Election: Milanović Defeats Incumbent Grabar-Kitarović. total-croatia-news.com, 5 stycznia 2020. [dostęp 2024-02-13]. (ang.).
- ↑ M.P. z 2022 r. poz. 794
- ↑ Prezydent Duda odznaczył Orderem Orła Białego Kolindę Grabar–Kitarović. Uroczystość odbyła się Domu Trójmorza w Davos. wpolityce.pl, 24 maja 2022. [dostęp 2022-05-24].
- ↑ Prezydent odznaczył Orderem Orła Białego byłą prezydent Chorwacji Kolindę Grabar-Kitarović. dzieje.pl, 24 maja 2022. [dostęp 2022-05-24].
- ↑ Tko je nova hrvatska predsjednica? Pročitajte biografiju Kolinde Grabar Kitarović!. dnevno.hr, 12 stycznia 2015. [dostęp 2015-02-28]. (chorw.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kolinda Grabar-Kitarovic. nato.int. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
- Amb. Kolinda Grabar-Kitarovic. culturaldiplomacy.org. [dostęp 2013-12-27]. (ang.).
- Absolwenci Uniwersytetu w Zagrzebiu
- Prezydenci Chorwacji
- Ambasadorowie Chorwacji w Stanach Zjednoczonych
- Chorwaccy ministrowie spraw zagranicznych
- Deputowani do Zgromadzenia Chorwackiego
- Kandydaci na urząd prezydenta Chorwacji
- Politycy Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)
- Ludzie urodzeni w Rijece
- Urodzeni w 1968