Komandor podporucznik

Oznaki stopnia:
czapka garnizonowa
insygnia	Naramiennik	(1952–1956)
„lewy przód”

Komandor podporucznik (kmdr ppor.) – wojskowy stopień oficerski w polskiej Marynarce Wojennej i Morskim Oddziale Straży Granicznej, odpowiadający majorowi w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych. Jego odpowiedniki znajdują się także w marynarkach wojennych innych państw.

Geneza

Termin komandor pojawił się po raz pierwszy we flotach wojennych około XII wieku, jako tytuł dla dowodzącego okrętem. Jego odpowiednikiem we flocie brytyjskiej jest captain, który zgodnie z pierwotnym, dosłownym tłumaczeniem oznacza kapitana statku. Z czasem wprowadzono tytuły dla różnych jednostek, i tak: komandor dowodził dużymi okrętami (np. okręt liniowy, krążownik), komandor porucznik średnimi (np. niszczyciel, fregata), a komandor podporucznik małymi (np. korweta).

Następnie tytuły przekształciły się w stopnie wojskowe i przestały dotyczyć jedynie oficerów dowodzących okrętami. W niektórych marynarkach wojennych nazwy odpowiedników polskich komandorów figurują zgodnie z historycznym pochodzeniem. Na przykład w Bundesmarine (Marynarka Wojenna Republiki Federalnej Niemiec) istnieją następujące stopnie: Kapitän zur See (Kapitan Morza); Fregattenkapitän (Kapitan Fregaty); a także Korvettenkapitän (Kapitan Korwety). W Rosji noszą one nazwy kapitanów I, II i III rangi.

Użycie

W Polsce stopień komandora podporucznika powstał w 1921, wraz z pozostałymi pierwszymi stopniami w Marynarce Wojennej. Wcześniej, od 1918 używano zapożyczonego z Wojsk Lądowych stopnia majora marynarki. Od momentu utworzenia komandor podporucznik znajduje się w hierarchii pomiędzy kapitanem marynarki, a komandorem porucznikiem i jest odpowiednikiem majora. W latach 1921–1952 był najniższym stopniem w grupie oficerów sztabowych, a od 1952 jest najniższym stopniem wojskowym wśród oficerów starszych.

Stopień wojskowy komandora podporucznika jest zaszeregowany dla grup uposażenia nr 14-14C. W kodzie NATO określony jest jako OF-03.

Jego odpowiednikami w marynarkach wojennych innych państw są m.in.:

• Lieutenant-Commander – Wielka Brytania, Stany Zjednoczone;
• Kapitan III rangi – Rosja;
• Korvettenkapitän – Niemcy;
• Capitán de corbeta – Hiszpania;
• Capitão-tenente – Portugalia;
• Capitaine de Corvette – Francja;
• Örlogskapten – Szwecja;
• Capitano di Corvetta – Włochy;
• Luitenant ter zee der 1e klasse – Holandia;
• Orlogskaptajn – Dania.