Lista ciężkich rakiet nośnych
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Pod pojęciem ciężkich rakiet nośnych rozumie się rakiety o udźwigu na niską orbitę okołoziemską (LEO) wynoszącym przynajmniej 20 000 kg.
Rakiety obecnie użytkowane[edytuj | edytuj kod]
Nazwa | Kraj | Producent | Udźwig na LEO (t) |
Udźwig na GTO (t) |
Koszt (mln USD) |
Koszt (USD/kg) (LEO) |
Koszt (USD/kg) (GTO) |
Starty udane/ wszystkie |
Okres eksploatacji |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ariane 5 ECA | ![]() |
EADS Astrium | 10,5 | 220 | 20 000 | 40/41 | od 2002 | ||
Delta IV Heavy | ![]() |
United Launch Alliance | 28,79 | 12,98 | 225 | 4/5 | od 2004 | ||
Falcon 9 FT | ![]() |
SpaceX | 22,8 | 8,3 | 62 | 66/68 | Od końca 2015 | ||
Falcon Heavy[2] | ![]() |
SpaceX | ~30 (odzyskiem 1. członów) |
54,4 (bez odzysku 1. członów) 22,2 | 80 - 125 | 1 502 - 2 350 | 3/3 | od lutego 2018 | |
Proton M/Briz-M | ![]() |
Państwowe Produkcyjno-Badawcze Centrum Kosmiczne im. M. Chruniczewa | 23,0 | 6,0 | 85 | 4 302 | 18 359 | 294/335 | od 2001 |
Angara A5 | ![]() |
Zakłady Chruniczewa | 24,5 | 5,4 | 1/1 | Od 2014 | |||
Chang Zheng 5 | ![]() |
CALT | 25,0 | 14,0 | 1/2 | od 2016 |
Rakiety w budowie lub planowane[edytuj | edytuj kod]
Nazwa | Kraj | Producent | Udźwig na LEO (t) |
Udźwig na GTO (t) |
Koszt (mln USD) |
Koszt (USD/kg) (LEO) |
Koszt (USD/kg) (GTO) |
Pierwszy start |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Atlas V 552 | ![]() |
United Launch Alliance | 20,1 | 2019 | ||||
Space Launch System Block I | ![]() |
70 | późny 2019/2020 | |||||
Space Launch System Block IB | ![]() |
105 | 2022 | |||||
Space Launch System Block II | ![]() |
130 | 2030 | |||||
Vulcan | ![]() |
United Launch Alliance | 36 | 2020 | ||||
Starship | ![]() |
SpaceX | 100+ | 2020[3] | ||||
Ariane 6 | ![]() |
EADS Astrium | N/A | 2020 | ||||
Chang Zheng 9 | ![]() |
CASC | 130 | 2025 |
Rakiety wycofane z użytku[edytuj | edytuj kod]
Nazwa | Kraj | Producent | Udźwig na LEO (t) |
Udźwig na GTO (t) |
Koszt (mln USD) |
Koszt (USD/kg) (LEO) |
Koszt (USD/kg) (GTO) |
Starty udane/ wszystkie |
Okres eksploatacji |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Energia | ![]() |
RKK Energia | 88,0 | 18,0 | 2/2 | 1987 - 1988 | |||
Ariane 5 ES | ![]() |
EADS Astrium | 21,0 | 6/6 | 2008-2018 | ||||
N1 | ![]() |
RKK Energia | 70,0 | 0/4 | 1969 - 1972 | ||||
Proton-K | ![]() ![]() |
Państwowe Produkcyjno-Badawcze Centrum Kosmiczne im. M. Chruniczewa | 22,76 (lot z modułem Zwiezda) | 311/275 | 1967 - 2012 | ||||
Saturn IB | ![]() |
Boeing | 21,0 | 13/13 | 1966 - 1975 | ||||
Saturn V | ![]() |
Boeing (S-IC) North American (S-II) Douglas (S-IVB) |
118,0 | 47,0 (TLI) | 12/12 * | 1967 - 1972 | |||
Saturn INT-21 | ![]() |
Boeing (S-IC) North American (S-II) |
75,0 | 1/1 | 1973 | ||||
Titan IVB | ![]() |
Lockheed Martin | 21,682 | 5,761 | 250 - 350 | 11,530 - 13,836 | 43,395 - 60,753 | 15/17 | 1997 - 2005 |
Space Shuttle | ![]() |
Alliant Techsystems (SRB) Martin Marietta (ET) Rockwell International (orbiter) |
24,4 | Inercyjnym Górnym Stopniem IUS) | 3,81 (z300 | 10 416 | 50 874 | 134/135 ** | 1981 - 2011 |
*Liczba startów uwzględnia 12 lotów programu Apollo, natomiast wariant rakiety oznaczony symbolem INT-21 przeznaczony do wyniesienia stacji orbitalnej Skylab jest wymieniony oddzielnie.
**Prom kosmiczny został pomyślnie wyniesiony na orbitę 134 razy (nieudany start miał miejsce w 1986 r. podczas katastrofy promu Challenger). Natomiast liczba pomyślnie zakończonych misji wynosi 133 (druga katastrofa nastąpiła podczas lądowania promu Columbia w 2003 r.). Zatem liczba pomyślnych startów wynosi 134/135, natomiast pomyślnych misji 133/135.
Projekty niezrealizowane[edytuj | edytuj kod]
Nazwa | Kraj | Producent | Udźwig na LEO (t) |
Udźwig na GTO (t) |
Zakończenie projektu |
---|---|---|---|---|---|
Angara A7 | ![]() |
Zakłady Chruniczewa | 41,0 | Projekt niezaczęty | |
Rus-M (wariant podstawowy) | ![]() |
CSKB-Progress | 23,8 | 7,0 | 2011 |
Ares I | ![]() |
Alliant Techsystems (I st.) Boeing (II st.) |
25,6 | 2010 (odbył się test atmosferyczny Ares I-X w 2009 r.) | |
Ares V | ![]() |
Alliant Techsystems | 188,0 | 71,1 (TLI - Trans Lunar Injection) | 2010 |
Atlas V Heavy | ![]() |
United Launch Alliance | 29,42 | 13,0 | 2016 |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jest to rakieta zbioru państw należących do ESA
- ↑ Falcon Heavy (ang.). SpaceX. [dostęp 2017-01-18].
- ↑ n, Starship, SpaceX, 27 września 2019 [dostęp 2019-11-09] (ang.).
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Encyclopedia Astronautica (ang.)