Luboń koło Poznania
 Budynek stacji | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data otwarcia |
1856 |
| Poprzednie nazwy |
Żabikowo, Luboń, |
| Rodzaj | |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
2 |
| Liczba krawędzi peronowych |
3 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego  | |
Położenie na mapie Lubonia  | |
 52°20′38,8″N 16°53′33,6″E/52,344111 16,892667
| |
Luboń koło Poznania – stacja kolejowa w Luboniu, leżąca na południe od dębieckiego przystanku osobowego, na szlaku kolejowym Wrocław – Poznań. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca aglomeracyjnego[1].
Ruch pasażerski
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Wymiana pasażerska na dobę |
|---|---|
| 2017[2] | 300-499 |
| 2022[3] | 700-999 |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1853 roku władze pruskie przyznały Towarzystwu Kolei Górnośląskiej koncesję na budowę linii kolejowej Wrocław Główny − Leszno i Leszno − Poznań Główny. Prace zakończono 29 października 1856 roku uroczystym oddaniem do eksploatacji jednotorowej linii kolejowej z Wrocławia przez Leszno do Poznania. W Luboniu Kolej Górnośląska wykupiła tereny pod budowę linii od Augusta Cieszkowskiego, właściciela żabikowskiego majątku ziemskiego. Granice tego majątku obejmowały część wsi Luboń i stąd w 1904 roku pierwotna nazwa stacji Żabikowo została zmieniona zgodnie ze swym położeniem na stację Luboń (niem. Luban). Budynek dworca w Luboniu powstał prawdopodobnie równocześnie z otwarciem linii kolejowej. Wzniesiony z czerwonej cegły, piętrowy, z użytkowym poddaszem mieścił poczekalnię i pomieszczenia służbowe, a główne wejście znajdowało się od strony ul. Dworcowej. 1 lipca 1909 roku otwarto nowo wybudowaną linię lokalną (Poznań) − Luboń − Grodzisk, wyprowadzoną ze stacji Luboń, którą w tym celu przebudowano tworząc z peronu drugiego peron dwukrawędziowy. Oba perony połączono podziemnym tunelem, a zejścia osłonięto wiatami. W czasie I wojny światowej lubońska stacja była już ważnym punktem strategicznym, przez który przejeżdżały transporty wojskowe. Ekspediowano stąd także produkowane w tym czasie w Luboniu materiały wybuchowe i proch. 29 listopada 1918 roku powstał w Poznaniu Związek Kolejarzy Polskich, który stopniowo przejmował kontrolę nad kolejami w Wielkopolsce, zapobiegając wywożeniu do Niemiec mienia kolejowego, żywności i sprzętu wojskowego. Jeden z epizodów powstania wielkopolskiego miał miejsce na dworcu w Luboniu, gdzie 30 grudnia 1918 roku powstańcy zdobyli niemiecki pociąg wojskowy z sześcioma armatami i piętnastoma wagonami mąki. Po odzyskaniu niepodległości służbę na poznańskich kolejach objęli polscy kolejarze. Część z nich znalazła pracę i osiedliła się w Luboniu (Bocianówko). W czasie II wojny światowej Niemcy przejęli zarząd nad całym transportem kolejowym. Większość lubońskich kolejarzy została zmuszona do pracy na kolei III Rzeszy. Po wyzwoleniu przystąpiono do odbudowy infrastruktury kolejowej. W lutym 1945 roku naprawiono tory z Poznania do Lubonia, gdzie istniało jedyne niezniszczone ujęcie wody dla parowozów, a wiosną uruchomiono linię Poznań Główny − Leszno, którą zelektryfikowano (na całym odcinku) 20 grudnia 1969 roku. Przez następne 40 lat nastąpił ogromny rozwój kolejowego transportu osobowego i towarowego. Do końca lat 80. ubiegłego wieku Luboń był znaczącą stacją rozrządową, zatrudniającą około 300 kolejarzy[4].
Katastrofa
[edytuj | edytuj kod]23 października 1945 przy semaforze wjazdowym od strony Poznania zdarzyła się katastrofa kolejowa. Pociąg osobowy nadjeżdżający od strony Dębca około godziny 17.30 wjechał na stojący pod semaforem w stronę Poznania skład transportujący niemieckich jeńców wojennych. Maszynista pociągu poznańskiego zginął na miejscu, a palacz zmarł następnego dnia w szpitalu[5].
Współczesność
[edytuj | edytuj kod]W związku z planowaną modernizacją linii E 59 w ramach Poznańskiego Węzła Kolejowego[6] oraz projektowaną od lat szybką koleją w aglomeracji poznańskiej, lubońska stacja stoi przed szansą powrotu do dawnej świetności.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 227
- ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ Henryk Zięba, Monografia Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Poznaniu, okres do roku 1945; Poznań 1989.
- ↑ Tadeusz Świtała, Poznań 1945. Kronika Wydarzeń, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1986, s. 318, ISBN 83-210-0607-8, OCLC 830203088.
- ↑ Robert Kroma, Janusz Sosiński, Poznański Węzeł Kolejowy wczoraj i dziś, Poznań 2003.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Luboń koło Poznania w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Luboń koło Poznania w Atlasie Kolejowym Polski, Czech i Słowacji – atlaskolejowy.net
| Luboń k. Poznania | ||
| Linia 271 Wrocław Główny – Poznań Główny (157,933 km) | ||
  odległość: 5,678 km
|
|
odległość: 2,825 km
|
| Linia 357 Sulechów – Luboń koło Poznania (112,182 km) | ||
odległość: 3,974 km
|
|
|
| Linia 802 Poznań Starołęka PSK – Luboń koło Poznania (4,015 km) | ||
 odległość: 3,015 km
|
|
|
