Ludwik Sawicki (archeolog)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludwik Sawicki
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1893
Warszawa

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1972
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

archeolog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Grób Mirosława i Ludwika Sawickich na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Ludwik Sawicki (ur. 8 sierpnia 1893 w Warszawie, zm. 20 stycznia 1972 tamże) – polski archeolog samouk, specjalista z zakresu badań paleolitu, geomorfologii i stratygrafii plejstocenu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 8 sierpnia 1893 w Warszawie, w rodzinie Ludwika, robotnika fabrycznego-metalowca, i Serafiny z Górniewiczów. Miał dwie siostry i brata. Niezbędne wykształcenie w zakresie szkoły średniej i wyższe zdobywał samodzielnie. W 1907 był współzałożycielem nielegalnego „Koła przyrodników z Woli”. W latach 1909–1912 pracował w Warszawskim Syndykacie Rolniczym jako praktykant biurowy. Od 1 stycznia 1913 do 15 lipca 1915 był kustoszem Muzeum Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Warszawie. W 1914 z ramienia Muzeum Archeologicznego Erazma Majewskiego w Warszawie przeprowadził samodzielne badania naukowe w okolicach Ostrołęki oraz we wsi Potyry w powiecie płońskim. Od lipca 1915 do czerwca 1916 przebywał na terenie powiatu wołożyńskiego, gdzie prowadził akcję ratowania zabytków kultury i sztuki. Następnie zajmował stanowisko zastępcy kierownika Wydziału Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury przy Komitecie Polskim w Moskwie. Od września 1916 do sierpnia 1918 prowadził badania terenowe i gromadził zbiory etnograficzne w północnej Mongolii i Mandżurii. Podczas pobytu w Harbinie pracował w wydziale technicznym miejscowego magistratu. Po powrocie do kraju, w latach 1918–1920 pracował jako nauczyciel przyrody w Państwowej Szkole Zawodowej w Warszawie. W 1920–1921 nauczał przyrody i geografii w II Miejskim Gimnazjum Męskim. W 1921 został powołany na stanowisko kustosza Muzeum Archeologicznego im. E. Majewskiego Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, które sprawował do maja 1922. Następnie do 1 marca 1928 pełnił funkcję Państwowego Konserwatora Zabytków Przedhistorycznych na Województwa Wschodnie. W 1938 objął stanowisko kierownika działu badań czwartorzędowych w Państwowym Instytucie Geologicznym w Warszawie, które sprawował do wybuchu II wojny światowej.

Podczas okupacji niemieckiej, do wybuchu powstania warszawskiego, zarobkował tkactwem uprawianym w domu. Po upadku powstania został wywieziony z rodziną do obozu w Pruszkowie, a następnie do Słomnik.

Od 1945 do 1949 dyrektor warszawskiego Państwowego Muzeum Archeologicznego. W 1954 otrzymał stanowisko kierownika Zakładu Paleolitu Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk. Wielokrotnie kierował pracami archeologicznymi, publikował liczne felietony i prace dydaktyczno-popularnonaukowe. Wykładał na Uniwersytecie Warszawskim. Należał do Polskiej Partii Robotniczej[1].

29 października 1947 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[2], członek honorowy Polskiego Towarzystwa Geologicznego[3].

W 1915 ożenił się z Ireną z domu Scheur. Nie mieli potomstwa[4].

Zmarł w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B32-20-5)[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tadeusz Rutkowski, Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, red. Piotr M. Majewski, Warszawa 2016, s. 657.
  2. M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 894 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej”.
  3. Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego Tom XL-1970, Zeszyt 3-4, Kraków 1971
  4. Irena Sawicka (Scheur-Sawicka), www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2020-07-05] (pol.).
  5. Juliusz Jerzy Malczewski: Cmentarz komunalny (dawny Wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1975, s. 28.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jan Trzeciakowski: Profesor Ludwik Sawicki. [w:] ArcheoBiogramy [on-line]. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu. [dostęp 2010-12-27].
  • PROF. LUDWIK SAWICKI (8.VIII.1893 – 20.1.1972). „Z otchłani wieków”. t. 2, s. 177, 1972. 
  • Juliusz Jerzy Malczewski, Cmentarz Komunalny (dawniej Wojskowy) na Powązkach, KAW RSW „Prasa-Książka-Ruch” Warszawa 1975 s. 28.