Przejdź do zawartości

Młynówka (Bydgoszcz)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Młynówka
Ilustracja
Młynówka za mostami Solidarności
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość 1,2 km
Źródło
Wysokość

.

Ujście
Recypient Brda
Miejsce

Jaz Farny, Jaz Ulgowy, Międzywodzie (kanał), elektrownia wodna "Kujawska")

Współrzędne

53°07′24″N 17°59′56″E/53,123333 17,998889

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Plan Bydgoszczy z 1800 r. z Młynówką jako głównym nurtem rzecznym
Młynówka
Latem
Jesienią
Rozdział wód Brdy na nurt główny i Młynówkę
Koło dawnej II śluzy
Przy starej Farbiarni
Zimą przy Młynówce
Wenecja Bydgoska
Wlot Międzywodzia
Jesienne kolory
Galeriowiec
Przy Karczmie Młyńskiej
Odbicie kamienic Wenecji Bydgoskiej
Odcinek końcowy
Wieczorem
O zmierzchu
Noc już zapada

Brda Młyńska[1], Młynówka – dawne koryto rzeki Brdy opływające Wyspę Młyńską w Bydgoszczy

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Młynówka jest dawnym korytem rzeki Brdy. Przepływa od Śluzy Miejskiej do Jazu Farnego ograniczając od zachodu, południa i wschodu Wyspę Młyńską.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Młynówka jest pierwotnym korytem rzeki Brdy. Po lokacji miasta Bydgoszczy w 1346 r., prawdopodobnie jeszcze w XIV wieku dokonano przekształcenia układu wodnego w obszarze przylegającym od zachodu do miasta lokacyjnego[2].

Aby uzyskać siłę napędową na koła młyńskie (młyny królewskie pobudowano dowodnie przed 1400 r.) spiętrzono rzekę Brdę o kilka metrów poprzez

  • pogłębienie starorzecza (kanału spławnego) w miejscu dzisiejszego głównego nurtu Brdy (w zakolu przy operze),
  • budowę jazu Farnego o dzisiejszej lokalizacji,
  • budowę śluzy na spław tratew drzewa (przy klasztorze karmelitów).

Podpiętrzenie Młynówki sprzyjało utrudnieniu dostępu do miasta od zachodu, a także umożliwiło zasilanie fosy pod murami miasta. Kanał spławny wraz ze śluzą był czynny przez kilka wieków aż do jego likwidacji podczas przebudowy zakola Brdy przez władze pruskie (plan geodety Heermana 1789 r.)

Budowa Kanału Bydgoskiego, Śluzy Miejskiej oraz związany z tym wzrost żeglugi na Brdzie oraz potrzeba stworzenia akwenu postojowego dla barek spowodowały późniejsze kilkukrotne poszerzanie zakola Brdy (dawnego kanału spławnego). Stał się on głównym, szerokim nurtem rzecznym, podczas gdy Młynówka pozostała mniejszą odnogą boczną.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Poziom wody w Młynówce jest ok. 3 m wyższy niż w Brdzie poniżej Śluzy Miejskiej. Wobec tego połączenie Młynówki z Brdą następuje w:

Rzeka Młynówka jest malowniczym ciekiem o wartkim nurcie i czystej wodzie. Brzegi porastają okazałe drzewa oraz odbijają swoje wizerunki kamienice Wenecji Bydgoskiej. Prawym brzegiem rzeki prowadzi tzw. bulwar wenecki wciśnięty między ściany kamienic a rzekę - z brukowaną nawierzchnią i metalowymi, stylowymi barierkami.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bydgoszcz - Szwederowo N-33-108-D-b-4 / opracowanie topograficzne 1999 r. Geokart-International Rzeszów ; opracowanie kartograficzne 2000 r. wg znaków umownych 1999 r. Geokart-International Rzeszów ; Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Warszawa : Główny Geodeta Kraju, 2000. ISBN 83-239-0397-2
  2. Licznerski Alfons. O dawnych wodnych młynach bydgoskich. [w.] Kalendarz Bydgoski 1974

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alfons Licznerski. O dawnych wodnych młynach bydgoskich. [w:] Kalendarz Bydgoski 1974
  • Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Podział Brdy na dwie odnogi: nurt żeglowny (z lewej) i Młynówkę (z prawej) o poziomie wody wyższym o 3 m. Z prawej akwen będący reliktem zasypanej części Kanału Bydgoskiego oraz dom przy dawnej śluzie II (rozebrany w 2013 r.).
Podział Brdy na dwie odnogi: nurt żeglowny (z lewej) i Młynówkę (z prawej) o poziomie wody wyższym o 3 m. Z prawej akwen będący reliktem zasypanej części Kanału Bydgoskiego oraz dom przy dawnej śluzie II (rozebrany w 2013 r.).