Struga Młyńska (dopływ Kanału Bydgoskiego)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Struga Młyńska
Ilustracja
Struga Młyńska w dolinie Podprądy między Białymi Błotami, a Bydgoszczą
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

gmina Białe Błota
Bydgoszcz

Struga
Długość 4,2 km
Powierzchnia zlewni

13 km²

Źródło
Miejsce Gmina Białe Błota
Ujście
Recypient Kanał Bydgoski
Miejsce

Bydgoszcz (Miedzyń)

Współrzędne

53°08′17″N 17°55′19″E/53,138056 17,921944

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Stopień piętrzący na Łąkach Podprądy
Staw zaporowy na Strudze Młyńskiej
Przy ujściu do Kanału Bydgoskiego

Struga Młyńska (Flis Południowy, dawniej Krępa)[1] – prawy dopływ Kanału Bydgoskiego, o powierzchni zlewni 13 km²[2].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Ciek odwadnia część gminy Białe Błota oraz południowo-zachodniej części miasta Bydgoszczy. Długość całej Strugi wynosi 4,2 km. Do marca 2008 roku struga stanowiła kanał odpływowy z oczyszczalni ścieków w Białych Błotach, obecnie ścieki z tej miejscowości kierowane są kolektorem ściekowym do oczyszczalni w Bydgoszczy[3].

Struga Młyńska (niem. Krempefließ) bierze swój początek w rejonie drogi krajowej nr 5 BydgoszczSzubin w Białych Błotach. Nie posiada ona jednego źródła; różnymi rowami spływa do łąk, którymi wije się do Bydgoszczy. Główny ciek początkowo biegnie rurociągiem o średnicy 0,40 m, przebiega pod linią kolejową nr 356 relacji BydgoszczWągrowiec i wypływa rurociągiem betonowym o średnicy 1,40 m na zwarty kompleks łąk i pastwisk zwany „Łąkami Podprądy” (niem. Krempebruch)[4]. Od tego miejsca struga posiada uregulowane koryto. Na terenie leśnym i na łąkach przy strudze urządzono przystanki Leśnej Ścieżki Dydaktycznej „Białe Błota”.

Na łąkach z ciekiem łączy się kanał melioracyjny prowadzący wody z rejonu lasów państwowych Nadleśnictwa Bydgoszcz. Do czerwca 2012 roku do tego kanału wpływały również oczyszczone ścieki z Bydgoskich Zakładów Elektromechanicznych „Belma” S.A. i innych znajdujących się na tym terenie firm (Belma Accessories Systems, KK-Form, BKT, Hotel Best Inn, Przychodnia „Przy Belmie”, Państwowa Straż Pożarna, Baza PKS). Po likwidacji własnej oczyszczalni oraz wybudowaniu przyłącza kanalizacyjnego, ścieki te zostały skierowane do oczyszczalni ścieków w Bydgoszczy. Na Łąkach Podprądy strugę ujęto w kanał o szerokości dna 3,0 m z nachyleniem skarp 1:1 i głębokości od 1,0 do 1,5 m. Zabudowano ją również sześcioma progami betonowymi o wysokości piętrzenia po 0,6 m[5].

Ujściowy odcinek na długości około 900 m od ul. Nakielskiej do Kanału Bydgoskiego przebiega przez tereny zabudowane domkami jednorodzinnymi. Niedaleko cmentarza przy ul. Tańskich potok wije się malowniczo w jarze, spadając przez bystrotok z narzutu kamiennego o długości 30 m i szerokości dna 1,2 m oraz spadku 3,2%[5]. Do 15 lipca 1980 w miejscu tym znajdowała się niewielka zapora, piętrząca wodę na potrzeby znajdującego się tutaj młyna (zwanego w XIX w. Prondy-Kupferhammer (Miedziowa Kuźnia), obecny budynek z 1900 pozostaje nieczynny). Staw młyński (zwany Kupferhammer See, Prondyer See) o powierzchni 4 ha wykorzystywany był również rekreacyjnie (ścieżki spacerowe, usługi gastronomiczne, wynajem łodzi), a w 1909 na znajdującej się tu wyspie wystawiono przedstawienie "Rybaczka" Goethego[6]. Po awarii w czasie wielkich opadów 1980 r. jaz uległ zniszczeniu, w następnych latach porósł olszyną[5]. Sam młyn w l. 60 był zasilany energią elektryczną, a pamiątką po nim było koło młyńskie, znajdujące się na ceglanym postumencie przy przystanku autobusowym na ul. Nakielskiej. W 2022 w wyniku działalności bobrów dawny zbiornik został odtworzony[6], ale z uwagi na zagrożenie powodziowe tamę rozebrano[7].

Struga Młyńska uchodzi obecnie do Kanału Bydgoskiego na terenie dzielnicy Miedzyń w Bydgoszczy, który odprowadza jej wody do rzeki Brdy. Do czasu budowy kanału wody strugi zasilały rzekę Flis Północny.

Średni przepływ w Strudze Młyńskiej wynosi 143 litry na sekundę[8]. Mimo że jest ciekiem o niewielkiej zlewni, prowadzi jednak stale wodę, nawet w okresach suszy hydrologicznej jego średnie przepływy wynoszą około 10 l/sek.

Przed 1872 rozpatrywano przecięcie doliny Strugi Młyńskiej linią kolejową w kierunku Poznania, którą jednak przeprowadzono w kierunku Trzcińca i Inowrocławia obecnym śladem[9].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stwórzmy małą retencję, czyli Jezioro Miedziowe na bydgoskich Prądach. Bobry dały przykład
  2. Aktualizacja programu ochrony środowiska dla gminy Białe Błota na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2015, str. 9
  3. Śmierdzi na ścieżce zdrowia i w lasach. „Express Bydgoski”, 16 czerwca 2007. 
  4. Messtischblatt Bromberg West 1940
  5. a b c Aktualizacja programu ochrony środowiska dla gminy Białe Błota na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2015. Urząd Gminy w Białych Błotach
  6. a b Aleksandra Lewińska: Bobry zbudowały tamę i na zachodzie Bydgoszczy odtwarza się staw. Stanowi zagrożenie powodziowe?. 2022-12-29. [dostęp 2023-01-01].
  7. Stwórzmy małą retencję, czyli Jezioro Miedziowe na bydgoskich Prądach. Bobry dały przykład
  8. Encyklopedia Bydgoszczy. t.1. praca zbiorowa pod red. Włodzimierza Jastrzębskiego. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2011. ISBN 978-83-926423-3-6, str. 326-327
  9. Plan von Bromberg und Umgegend zwisechen der Weichsel und Netze Plan von Bromberg und Umgegend zwisechen der Weichsel und Netze, sowie den Königl. Oberförstereien Wtelno u. Glinke, 1857

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]