Marcin Kula

Marcin Kula

Państwo działania	Polska
Data urodzenia	24 marca 1943
profesor nauk humanistycznych
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1968 UW
Habilitacja	1976 UW
Profesura	1985
profesor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie

Marcin Kula, właśc. Jan Marcin Kula (ur. 24 marca 1943 w Warszawie) – polski historyk, specjalizujący się w historii społecznej. Autor publikacji poświęconych historii Polski i Ameryki Łacińskiej, a także zagadnieniu pamięci historycznej. Profesor nauk humanistycznych, wykładowca Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.

Życiorys

Jest synem Witolda Kuli i Niny Assorodobraj-Kula. Ukończył XLI Liceum Ogólnokształcące im. Joachima Lelewela w Warszawie (matura w 1960). Ukończył studia na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując magisterium z historii (1965), na podstawie pracy Brazylijska plantacja cukrowa XVI–XVII w. napisanej pod kierunkiem Mariana Małowista i socjologii (1967). W latach 1968–1990 był pracownikiem Instytutu Historii PAN, gdzie doktoryzował się w 1968 pod kierunkiem Tadeusza Łepkowskiego, habilitował w 1976. W 1985 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. W 1990 został pracownikiem Uniwersytetu Warszawskiego, a od 1994 wykładał także w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania w Warszawie (przemianowanej w 2008 na Akademię Leona Koźmińskiego). Jest członkiem Polskiego Pen Clubu, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Towarzystwa Polsko-Brazylijskiego oraz jednym z założycieli i członkiem władz Stowarzyszenia Archiwum Solidarności. Był przewodniczącym rady redakcyjnej serii W krainie PRL (Wydawnictwo Trio).

Uczniowie

Pod jego kierunkiem prace magisterskie i doktorskie napisali m.in. Krzysztof Kosiński, Adam Leszczyński, Paweł Machcewicz, Małgorzata Nalewajko, Piotr Osęka, Krzysztof Persak, Patryk Pleskot, Paweł Sowiński, Dariusz Stola, Marcin Zaremba, Jolanta Żyndul.

Publikacje

• Początki czarnego niewolnictwa w Brazylii. Okres gospodarki cukrowej XVI – XVII w. (1970) – praca doktorska
• Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych: 1890-1891 (1973) – redakcja wspólnie z Witoldem Kulą i Niną Assorodobraj-Kulą
• Rewolucja 1933 na Kubie (1978) – praca habilitacyjna
• Polonia brazylijska (1981)
• Ameryka Łacińska w relacjach Polaków: antologia (1982) – wybór, wstęp, komentarze i przypisy
• Historia Brazylii (1987)
• Narodowe i rewolucyjne (1991)
• O Brazylii – ale też trochę o Polsce (1992)
• Paryż, Londyn i Waszyngton patrzą na Październik 1956 r. w Polsce (1992)
• Człowiek wojuje (1994)
• Pod górkę do Europy. O Turcji lat trzydziestych – ale też trochę o dzisiejszej Polsce (1994)
• Ludzie wśród ludzi: studenci Instytutu Historycznego UW o sobie, kolegach i nauczycielach (1994)
• Niespodziewani przyjaciele, czyli rzecz o zwykłej ludzkiej solidarności (1995)
• Anatomia Rewolucji Narodowej. Boliwia w XX wieku (1999)
• Ekologia humanistyczna (1999)
• Zupełnie normalna historia, czyli Dzieje Polski zanalizowane przez Marcina Kulę w krótkich słowach, subiektywnie, ku pożytkowi miejscowych i cudzoziemców (2000)
• Przeszłość: spadek nie do odrzucenia (2001)
• Zegarek historyka (2001)
• Nośniki pamięci historycznej (2002)
• Religiopodobny komunizm (2003)
• Wybór tradycji (2003)
• Krótki raport o użytkowaniu historii (2004)
• Między przeszłością a przyszłością: o pamięci, zapominaniu i przewidywaniu (2004)
• Uparta sprawa – żydowska? polska? ludzka? (2004)
• Historia – moja miłość (z zastrzeżeniami) (2005) – zbiór artykułów z lat 1988–2004
• Komunizm i po komunizmie (2006)
• Autoportret rodziny X. Fragment żydowskiej Warszawy lat międzywojennych (2007) – nagrodzona Nagrodą Historyczną Polityki
• O co chodzi w historii? (2008)
• Mimo wszystko: bliżej Paryża niż Moskwy: książka o Francji, PRL i o nas, historykach (2010)
• Najpierw trzeba się urodzić (2011)
• Naród, historia i... dużo kłopotów (2011)
• Ostatecznie trzeba umrzeć (2012)
• Polono-Brazylijczycy i parę kwestii im bliskich (2012)
• Kartki z socjologii historycznej (2014)
• Trzeba mieć pieniądze. Wykłady z socjologii historycznej (2014)
• Trzeba pracować i produkować. Wykłady z socjologii historycznej (2014)
• Trzeba jeść. Wykłady z socjologii historycznej (2015)
• Trzeba mieszkać, myć się i ubierać. Wykłady z socjologii historycznej (2015)
• Trzeba wydorośleć. Wykłady z socjologii historycznej (2016)
• PZPR jako reżyser życia teatralnego w latach sześćdziesiątych (2016)

Bibliografia

• Prof. Jan Marcin Kula, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2011-09-27] .
• Życiorys Marcina Kuli w PRL. Trwanie i zmiana, wyd. Warszawa (2003)
• Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk, Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945-2000, Wydawnictwo Arkadiusz Wingert i Przedsięwzięcie Galicja, Kraków 2010