Marcin Szarski

Marcin Szarski

Data i miejsce urodzenia	10 kwietnia 1868 Kraków
Data i miejsce śmierci	16 grudnia 1941 Tel Awiw
Senator III kadencji (II RP)
Okres	od 16 stycznia 1930 do 10 lipca 1935
Przynależność polityczna	Centrolew
Odznaczenia

Marcin August Szarski, właśc. Marcin Feintuc (ur. 10 kwietnia 1868 w Krakowie, zm. 16 grudnia 1941 w Tel Awiwie) – polski prawnik z tytułem doktora, ekonomista, bankowiec, działacz gospodarczy, publicysta, polityk, senator II Rzeczypospolitej I, II i III kadencji w latach 1922–1935.

Życiorys

Wywodził się z mieszczańskiej rodziny bogatych kupców żydowskich. Protoplastą rodu był Marcin Feintuch, właściciel firmy spedycyjnej, którego synowie Leon (od 1882 nosił nazwisko Zawiejski, ojciec Jana Zawiejskiego) i Stanisław (od 1894 nosił nazwisko Szarski, ojciec Marcina) również zajmowali się działalnością handlową. W 1846 rodzina Feintuchów ochrzciła się w ewangelickim kościele św. Marcina w Krakowie. Później dokonali konwersji na katolicyzm. Syn Stanisława (1826–1898), kupca, radnego Krakowa i Józefy z Rosenzweigów (1832–1898). Jego rodzeństwem byli: Stefania (zm. 1921), Roman, Henryk (1855–1921), prawnik, kupiec, wiceprezydent Krakowa, Joanna (ur. 1858), Zofia (1868–1940).

Absolwent Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego uzyskując stopień naukowy doktora praw. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej pełnił funkcję urzędnika w instytucjach skarbowych (1891–1910). Pracował w C. K. Prokuratorii Skarbu i od 1903 przez osiem lat w C. K. Ministerstwie Skarbu w randze radcy. W 1910 został dyrektorem (1910–1926) a następnie prezesem (1926–1933) Banku Przemysłowego we Lwowie. Sprawował stanowiska prezesa Rady Banku Polskiego we Lwowie, Związku Banków w Polsce, Giełdy Pieniężnej i Towarowej we Lwowie, Polsko-Francuskiej Izby Handlowej, Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie.

Uzyskał mandat senatora Senatu RP I kadencji (1922–1927) (z ramienia Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej), II kadencji (1928–1930) (z ramienia BBWR), III kadencji (1930–1935) (z ramienia Centrolewu). 12 lipca 1927 został wybrany członkiem komisji rozjemczej Giełdy Pieniężnej we Lwowie.

Był członkiem Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów w 1920. Od 1928 był konsulem honorowym Belgii na obszar województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego. Pod koniec 1933 został był przewodniczącym komitetu organizacyjnego Polsko-Jugosłowiańskiej Izby Handlowej.

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę oraz nastaniu okupacji sowieckiej posiadając paszport dyplomatyczny wyjechał wraz z żoną do Palestyny. Zmarł 16 grudnia 1941 w Tel Awiwie, gdzie przebywał z zamiarem przedostania się do Stanów Zjednoczonych. Został pochowany tamże na cmentarzu katolickim.

Jego żoną została Olga Emilia z domu Budwińska (ur. 1875–1955). Ich synami byli Andrzej (1899–1972), prawnik i bankowiec i Kazimierz (1904–1960), zoolog, profesor i rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)
• Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja)
• Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry, 1901)

Bibliografia

• Dyrektor Banku przemysłowego. „Nowości Illustrowane”. Nr 24, s. 3-4, 11 czerwca 1910. 
• Nasz czołowy kandydat z Listy Nr. 1 Marcin Szarski. „Echo Karpackie”. Nr 10, s. 1, 11 marca 1928. 
• Wojciech Morawski: Słownik Historyczny Bankowości Polskiej do 1939 roku, Muza SA Warszawa 1998, 208 s.
• Marcin Szarski – profil w bazie Sejmu RP. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2015-03-28].
• Marcin Szarski – profil w bazie Senatu RP. senat.edu.pl. [dostęp 2015-03-28].
• Marcin Szarski - genealogia. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2015-03-28].

Linki zewnętrzne

• Publikacje Marcina Szarskiego w bibliotece Polona