Martynas Mažvydas
| ||
| ||
| Data urodzenia | ok. 1510-1520 | |
| Data śmierci | 21 maja 1563 | |
| Zawód, zajęcie | pisarz | |
| ||
Martynas Mažvydas, Marcin Mażwidas (ur. ok. 1510-1520[1], zm. 21 maja 1563 na Małej Litwie) – litewski pisarz, autor pierwszej litewskiej książki wydanej drukiem – Katechizmu.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w zachodniej Żmudzi. Od dzieciństwa był współpracownikiem reformacji. W latach 1539–1542 nauczał w wileńskiej kolegii protestanckiej założonej przez Abrahama Kulwiecia w centrum starego miasta. Po jej zamknięciu Marcin Mażwidas był prześladowany przez władzę wyższą kościoła katolickiego i prawdopodobnie więziony. 8 czerwca 1546 roku pojechał do Królewca, przyjmując zaproszenie księcia Prus Albrechta Hohenzollerna. W tym samym roku wstąpił na uniwersytet w Królewcu. Tam, wspierany przez księcia Prus, studiował teologię. Na początku studiów, w 1547 roku, Marcin Mażwidas oddał do druku Katechizm, dzięki któremu wszedł do historii. Do dnia dzisiejszego ocalały jedynie dwie kopie, które znajdują się w Bibliotece Uniwersytetu Wileńskiego oraz Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Studia ukończył w 1548 roku. Od 1549 roku do śmierci 21 maja 1563 roku był kapłanem ewangelickim w luterańskim kościele w miejscowości Ragainė, w późniejszych latach uzyskując godność arcykapłana[1].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W Kłajpedzie przy ulicy Daukantas został założony park rzeźb, który później nazwano imieniem Marcina Mażwidasa[2]. Także w Kłajpedzie na placu Lietuvininikai znajduje się pomnik Mažvydasa wzniesiony w 1997 roku, którego autorem jest R. Midvikis[3]. Koło portu morskiego jest przejście dla pieszych nazwane jego imieniem. Imię Marcina Mażwidasa nosi Litewska Biblioteka Narodowa w Wilnie[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Gabryszewska S. Tajemnicze losy pierwszej litewskiej książki https://przegladbaltycki.pl [Dostęp 2019-07-02]
- ↑ Paminklai Martynui Mažvydui, alka.mch.mii.lt [dostęp 2019-07-02].
- ↑ Square of Lietuvininkai and the Monument to Martynas Mažvydas, www.klaipedainfo.lt [dostęp 2019-07-02].
- ↑ Wystrój Biblioteki Narodowej wśród najlepszych na świecie, Wilnoteka [dostęp 2019-07-02] (pol.).