Mięśnie obręczy kończyny dolnej
Mięśnie obręczy kończyny dolnej – grupa mięśni kończyny dolnej położonych w okolicy obręczy kończyny dolnej człowieka[1].
Do grupy mięśni obręczy kończyny dolnej należą liczne mięśnie działające na staw biodrowy jako:
- zginacze
- prostowniki
- odwodziciele
- przywodziciele
- mięśnie obracające udo na zewnątrz
- mięśnie obracające udo do wewnątrz
Podział mięśni obręczy na w/w grupy nie jest łatwy ze względu na to, że otaczają one staw biodrowy ze wszystkich stron, zachodząc nieraz na siebie. Niektóre z nich mają rozległe szerokie przyczepy początkowe, co zmusza do wachlarzowego przebiegu włókien, kierujących się do określonego punktu przyczepu ścięgna końcowego. W ten sposób nieraz w jednym mięśniu spotyka się części działające antagonicznie.
Mięśnie te są przeważnie krótkie, lecz ich przekrój fizjologiczny jest znaczny. Dzięki temu, że rozpoczynają się na kościach miednicy, a przyczepiają się na trzonie lub krętarzach kości udowej, które są odsunięte od miednicy przez szczególne ustawienie szyjki udowej - wszystkie te mięśnie przytrzymują głowę kości w panewce. Ma to duże znaczenie ze względu na znaczne obciążenie stawu biodrowego.
Rozpatrując je topograficznie, dzieli się je na grupy:
- Grupa przednia mięśni grzbietowych obręczy kończyny dolnej
- mięsień biodrowo-lędźwiowy (łac. musculus iliopsoas), na który składają się:
- mięsień lędźwiowy większy (łac. musculus psoas major)
- mięsień biodrowy (łac. musculus iliacus)
- mięsień lędźwiowy mniejszy (łac. musculus psoas minor), czasem uważany również za część mięśnia biodrowo-lędźwiowego[2][3]
- mięsień biodrowo-lędźwiowy (łac. musculus iliopsoas), na który składają się:
- Grupa tylna mięśni grzbietowych obręczy kończyny dolnej
- mięsień pośladkowy wielki (łac. musculus gluteus maximus)
- mięsień pośladkowy średni (łac. musculus gluteus medius)
- mięsień pośladkowy mały (łac. musculus gluteus minimus)
- mięsień naprężacz powięzi szerokiej (łac. musculus tensor fasciae latae)
- mięsień gruszkowaty (łac. musculus piriformis)[4]
- Grupa mięśni brzusznych obręczy kończyny dolnej
- mięsień zasłaniacz wewnętrzny (łac. musculus obturator internus)
- mięsień zasłaniacz zewnętrzny (łac. musculus obturator externus)
- mięśnie bliźniacze górny i dolny (łac. musculi gemelli superior et inferior)
- mięsień czworoboczny uda (łac. musculus quadratus femoris)[5]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 852–854.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 854–857.
- ↑ Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów. Tom II, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 156, ISBN 978-83-200-4107-1.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 858–863.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 865–866.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Anatomia człowieka, wyd.VIII, red. naukowa Janina Sokołowska-Pitucha, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
- Anatomia człowieka, t.1, Bochenek A., Reicher M., Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, ISBN 978-83-200-4323-5.
