Michał Sokołowski (działacz komunistyczny)
Data i miejsce urodzenia |
13 października 1900 |
---|---|
Data śmierci |
1979 |
Zawód, zajęcie |
działacz partyjny i komunistyczny, związkowiec |
Alma Mater | |
Stanowisko |
I sekretarz KW PPR w Olsztynie (1945–1946), poseł do Krajowej Rady Narodowej (1946–1947) |
Partia |
Michał Sokołowski, ps. Lutek, Marek, Ren, Włodek (ur. 13 października 1900 w Piotrowicach[1], zm. 1979[2]) – polski działacz partyjny i komunistyczny, w latach 1945–1946 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Partii Robotniczej w Olsztynie, poseł do Krajowej Rady Narodowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Szczepana, robotnika rolnego, i Marii[1]. Z zawodu giser-samouk, uczęszczał też na kursy spółdzielcze i związkowe. Dopiero w 1947 zdał tzw. małą maturę, po czym podjął studia na prawnicze na Wydziale Prawno-Ekonomicznym w olsztyńskiej filii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika[3]. W 1920 walczył w wojnie z bolszewikami, jednak zdezerterował. Za ten czyn został osadzony w obozie karnym w Tarnobrzegu i następnie kolonii saperskiej do 1922. Podjął następnie pracę w W. Moritza i Lubelskiej Spółdzielni Spożywców. Zaangażował się w działalność związkową oraz komunistyczną, m.in. w Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom. Od 1925 do 1938 członek Komunistycznej Partii Polski, działał także w Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi. W latach 1928–1934 odbywał wyrok więzienia, został następnie etatowym pracownikiem KPP. Był przedstawicielem Wydziału Rolnego Komitetu Centralnego KPP oraz sekretarzem w okręgach: Mława-Ciechanów, Łomża, Pomorze. Od 1937 do 1939 ponownie w więzieniu, z którego zbiegł po wybuchu II wojny światowej [4].
W okresie wojennym udał się do Lwowa, gdzie działał w związku zawodowym metalowców. Po wkroczeniu Niemców w 1941 aresztowany przez ukraińską policję, jednak dzięki znajomości z komendantem zdołał zbiec do Białej Podlaskiej, gdzie pracował dorywczo jako stolarz do 1944. W lipcu 1944 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej, do kwietnia 1945 sekretarz Komitetu Powiatowego PPR w Białej Podlaskiej. W kwietniu 1945 wysłany na Warmię i Mazury w ramach Grupy Operacyjnej Ministerstwa Administracji Publicznej, w tym samym roku został członkiem Rady Doradczej Pełnomocnika Rządu na Okręg Mazurski Jakuba Prawina oraz radnym Mazurskiej Rady Narodowej w Olsztynie[5]. 24 kwietnia 1945 objął funkcję I sekretarza KW PPR w Olsztynie. Stracił stanowisko w styczniu 1946 wobec krytycznej opinii przełożonych (m.in. o jego skuteczności, wykształceniu oraz nieskutecznym zarządzaniu i nadzorze). Zdegradowano go wówczas do roli II sekretarza (od tej decyzji usiłował się odwołać do centrali partyjnej)[6][7]. Według jednego ze źródeł od marca 1946 wchodził w skład Krajowej Rady Narodowej[5].
W grudniu 1948 przeszedł do PZPR, jednak nigdy nie odzyskał dawnej pozycji w hierarchii. Działał także jako szef wojewódzki Związku Samopomocy Chłopskiej (1946–1949) oraz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (od 1946). Został szefem oddziałów Okręgu Poczt i Telegrafów w Olsztynie i następnie Lublinie[7]. W latach 1952–1953 wiceprzewodniczący Wojewódzkiego Komitetu Frontu Narodowego[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2022-01-29].
- ↑ a b Michał Sokołowski. Encyklopedia Warmii i Mazur. [dostęp 2022-01-27].
- ↑ Krysiak 2015 ↓, s. 234–235.
- ↑ Krysiak 2015 ↓, s. 236–238.
- ↑ a b Małgorzata Gałęziowska. Bronisław Latosiński — pierwszy prezydent powojennego Olsztyna. „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie”. 1/2000, s. 84. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego. ISSN 0023-3196.
- ↑ Mirosław Szumiło. I sekretarze Komitetów Wojewódzkich PPR (1944–1948) — portret zbiorowy. „Dzieje Najnowsze”. 4 (XLV)/2013. s. 57. ISSN 0419-8824.
- ↑ a b Krysiak 2015 ↓, s. 239–240.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dominik Krysiak. Elity partyjne Polskiej Partii Robotniczej w Województwie Olsztyńskim. Studium prozopograficzne. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. 2(288)/2015, s. 232. Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego. ISSN 0023-3196.
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Członkowie Wojewódzkich Komitetów Frontu Jedności Narodu
- Członkowie Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi
- Działacze Komunistycznej Partii Polski
- Działacze Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- Ludzie związani z Białą Podlaską
- Pierwsi sekretarze Komitetów Wojewódzkich PPR
- Polscy robotnicy
- Polscy związkowcy
- Radni Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie
- Sekretarze Komitetów Powiatowych PPR
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Wiceministrowie i urzędnicy PRL
- Więźniowie polityczni w II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1979