Michał Bilewicz
 Michał Bilewicz (2023) | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
30 sierpnia 1980 |
| Doktor habilitowany nauk społecznych | |
| Specjalność: psychologia osobowości | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
2007 – psychologia |
| Habilitacja |
2013 – psychologia |
| Profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego | |
| Jednostka |
Wydział Psychologii; Centrum Badań nad Uprzedzeniami |
| Strona internetowa | |
Michał Kamil Bilewicz (ur. 30 sierpnia 1980 w Warszawie[2]) – polski psycholog społeczny, socjolog, publicysta, doktor habilitowany nauk społecznych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego. Kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW oraz wykładowca na Wydziale Psychologii UW. Był zastępcą przewodniczącego Komitetu Psychologii Polskiej Akademii Nauk[3] oraz członkiem zarządu Międzynarodowego Towarzystwa Psychologii Politycznej[4].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jest synem polskiej profesor nauk chemicznych Renaty Bilewicz[potrzebny przypis].
W 2003 ukończył socjologię w ramach MISH na Uniwersytecie Warszawskim[5], gdzie w 2007 na podstawie napisanej pod kierunkiem Mirosława Kofty rozprawy pt. Między potrzebą pozytywnej tożsamości a potrzebą zbiorowej autoweryfikacji. Reakcje na zagrożenie statusu grupy własnej uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie psychologia specjalność psychologia osobowości. W oparciu o dorobek naukowy oraz monotematyczny cykl publikacji pt. Psychologiczne uwarunkowania stosunków polsko-żydowskich. Kontakt międzygrupowy, kolektywne emocje moralne i mechanizm kozła ofiarnego otrzymał w 2013 stopień doktora habilitowanego nauk społecznych w dyscyplinie psychologia specjalność psychologia osobowości[6].
Został nauczycielem akademickim Wydziału Psychologii UW, objął tam stanowisko profesora nadzwyczajnego[6].
W latach 2000–2001 redaktor naczelny pisma „Jidełe”, później przez kilka lat redaktor „Słowa Żydowskiego” oraz członek zespołu „Krytyki Politycznej”. Jego artykuł Mit „przedsiębiorstwa holokaust” („Krytyka Polityczna” nr 1/2002), w którym zarzucał polskim środowiskom lewicowym bezkrytycznie wrogi stosunek do Izraela i powielanie antysemickich schematów, wywołał pierwszą polską debatę o „nowym antysemityzmie”[7]. Współautor „Listu warszawskiego” – interwencji w sprawie napaści prawicowych bojówek na Marsz Równości w Krakowie w maju 2004[8].
W swoich badaniach koncentruje się na problematyce teorii spiskowych, uprzedzeń, konfliktu międzygrupowego, zagrożenia pozytywnej tożsamości społecznej i dehumanizacji, głównie na przykładzie ksenofobii, antysemityzmu i konfliktów etnicznych. Prowadzi badania dotyczące mechanizmów pojednania po ludobójstwie w Polsce, Niemczech, Armenii, Izraelu oraz Bośni i Hercegowinie[9]. Interesuje go wpływ mechanizmów poznawczych i języka publicznego na wykluczanie mniejszości. Reprezentuje podejście empiryczne i eksperymentalne. W latach 2005–2006 był stypendystą Fulbrighta w New School for Social Research w Nowym Jorku[10]. W 2015 otrzymał Nagrodę Narodowego Centrum Nauki w dziedzinie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce[11].
Współredaktor książek The Psychology of Conspiracy (2015), Poza stereotypy. Dehumanizacja i esencjalizm w postrzeganiu grup społecznych (2012), Uprzedzenia w Polsce (2015), oraz Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim (2006). Współautor pierwszych ogólnopolskich badań zjawiska mowy nienawiści[12][13]. Jego prace dotyczące psychologicznych uwarunkowań gatunkowizmu[14][15] zainspirowały nurt badań nad psychologią jedzenia mięsa w psychologii społecznej[potrzebny przypis].
W latach 2005-2019 był wiceprezesem fundacji Forum Dialogu, a obecnie pełni w niej funkcję przewodniczącego Rady Programowej[16].
Publikacje książkowe[edytuj | edytuj kod]
- Michał Bilewicz, Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości, Warszawa: Mando, 2024, ISBN 978-83-277-3844-8.
- Michał Bilewicz, Być gorszymi. O reakcjach na zagrożenie statusu grupy własnej, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008, ISBN 978-83-235-0592-1, OCLC 297876881.
- Michał Bilewicz, Być gorszymi. O reakcjach na zagrożenie statusu grupy własnej, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2008, ISBN 978-83-235-0592-1, OCLC 297876881.
- Uprzedzenia w Polsce, red., z Anną Stefaniak i Mikołajem Winiewskim, Warszawa 2015 (ISBN 978-83-63487-14-0)
- The Psychology of Conspiracy, red., z Aleksandrą Cichocką i Wiktorem Soralem, Londyn 2015 (ISBN 978-11-388-1523-0)
- Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim, red., z Andrzejem Folwarcznym i Maciejem Kozłowskim, Warszawa 2006 (ISBN 978-83-89763-96-9)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ IX Festiwal Góry Literatury, 2023
- ↑ Rozmowy na 25-lecie Fundacji: z drem hab. Michałem Bilewiczem rozmawia Anna Mateja [online], Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, 11 października 2016 [dostęp 2022-12-19].
- ↑ Komitet Psychologii PAN. kompsych.pan.pl. [dostęp 2016-02-21].
- ↑ ISPP Committees & Officers - ISPP.org. ispp.org. [dostęp 2016-02-21].
- ↑ Rozmowy na 25-lecie Fundacji: z drem hab. Michałem Bilewiczem rozmawia Anna Mateja. FNP. [dostęp 2021-08-14].
- ↑ a b Dr hab. Michał Kamil Bilewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2018-11-25].[martwy link]
- ↑ Tekstylia bis. Słownik młodej polskiej kultury, red. Piotr Marecki, Kraków 2006, s. 755.
- ↑ List warszawski
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2016-02-21].
- ↑ Michał Bilewicz stypendystą Fulbrighta. [dostęp 2016-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Laureaci Nagrody NCN 2015 | Narodowe Centrum Nauki [online], ncn.gov.pl [dostęp 2016-02-21].
- ↑ 'Ble, brzydzę się gejami i lesbijkami, ohyda'. O tym, jak pozwalamy na mowę nienawiści [online], gazetapl [dostęp 2016-02-21] (pol.).
- ↑ Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych / mowa nienawiści - poznaj, reaguj [online], mowanienawisci.info [dostęp 2016-02-21].
- ↑ Michal Bilewicz, Roland Imhoff, Marek Drogosz, The humanity of what we eat: Conceptions of human uniqueness among vegetarians and omnivores, „European Journal of Social Psychology”, 2, 2011, s. 201–209, DOI: 10.1002/ejsp.766, ISSN 1099-0992 [dostęp 2016-02-21] (ang.).
- ↑ Empatia wegetarian [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2016-02-21].
- ↑ Zespół Forum. FDMN. [dostęp 2018-06-19].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Absolwenci Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Komitetu Psychologii PAN
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Polscy psycholodzy
- Polscy socjolodzy
- Polscy publicyści
- Polscy stypendyści Fulbrighta
- Polscy Żydzi
- Psycholodzy społeczni
- Stypendyści Polityki
- Wykładowcy Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego
- Urodzeni w 1980
- Laureaci Nagrody Narodowego Centrum Nauki