Miedziana Góra (powiat kielecki)

Miedziana Góra
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	kielecki
Gmina	Miedziana Góra
Liczba ludności (2008)	2443
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	26-085
Tablice rejestracyjne	TKI
SIMC	0252405
	Położenie na mapie gminy Miedziana Góra Miedziana Góra
	Położenie na mapie Polski Miedziana Góra
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Miedziana Góra
	Położenie na mapie powiatu kieleckiego Miedziana Góra
	50°56′05″N 20°33′25″E/50,934722 20,556944

Miedziana Góra – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Miedziana Góra^[6]^[5] (siedziba władz).

W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Miedziana Góra, po jej zniesieniu w gromadzie Niewachlów. W latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa kieleckiego. Dawne kieleckie osiedle górnicze^[7], obecnie wchodzące w skład aglomeracji kieleckiej.

Położenie

Miedziana Góra to obecnie kompleks osiedli domków jednorodzinnych. Ze względu na swoje wysokie walory przyrodnicze nazywana jest Zielonymi Płucami Kielc. Niewielka odległość od centrum miasta, sprawia, że stała się popularnym miejscem osiedlania się kielczan^[8]^[9]^[10].

Na jej terenie znajduje się Tor Wyścigowy „Kielce”, na którym odbywa się większość regionalnych imprez sportów motorowych i samochodowych.

Części wsi

Integralne części wsi Miedziana Góra^[6]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0252411	Biedaków	część wsi
0252428	Herby	część wsi
0252434	Kamień	część wsi
0252440	Kulasy	część wsi
0252457	Łazy	część wsi
0252463	Place	część wsi
0252470	Po Gościńcu	część wsi
0252486	Tumlińska	część wsi
0252492	Zagórze	część wsi

Historia

ok. 1590 – powstaje osiedle górnicze Miedziana Góra
1782 – powołana zostaje Komisja Kruszcowa, której siedzibą zostaje Miedziana Góra
1787 – kopalnie w Miedzianej Górze wizytuje król Stanisław August Poniatowski
1811 – miejscowe kopalnie odwiedza Julian Ursyn Niemcewicz
1816 – Miedziana Góra zostaje siedzibą Głównej Dyrekcji Górniczej
od 1975 – siedziba gminy
1977 – zostaje oddany do użytku „Tor Kielce”, drugi po „Torze Poznań”, największy ośrodek sportów samochodowych i motorowych w Polsce
2004 – 79. Sześciodniowe Zawody Motocyklowe Enduro (ISDE) – największa impreza w sportach motocyklowych na świecie
od 30 września 2005 – gmina Miedziana Góra wchodzi w skład Kieleckiego Obszaru Metropolitalnego, przez co staje się jednostką terytorialną Metropolii Kielce, z zachowaniem jednakże swojej odrębności.

Podział administracyjny Miedzianej Góry

Brak jednolitego podziału Miedzianej Góry na dzielnice i osiedla wprowadza dużo zamieszania. Historycznie wyodrębnionymi częściami Miedzianej Góry są Herby, Zagórze i Ławęczna zlokalizowane obecnie w zachodniej części miejscowości. Podział taki istniał w czasach, gdy Miedziana Góra była jeszcze typowym górniczym osiedlem (ostatni szyb zamknięto przed I wojną światową). Niejasny jest status Ciosowej, Porzecza i Ślefarni. Według podziału lokalizacyjnego pierwsze dwa stanowią odrębne sołectwa, natomiast Ślefarnia jest częścią sołectwa Ciosowa^[11]. Nowy podział na ulice z 1999 roku traktuje je jednak jako części Miedzianej Góry. Problemem jest określenie nazwy nowo powstałego osiedla za Urzędem Gminy (ul. Urzędnicza, Różana, Bratkowa i przyległe) oraz zabudowań wzdłuż ulicy Tumlińskiej szczególnie tych na północ od skrzyżowania tej ulicy z ulicą Śliską. Ponadto nazwy historycznych części osiedla pokrywają się z nazwą kieleckich blokowisk Herbów oraz Zagórza. W języku potocznym używa się więc określnika w formie przymiotnika Miedziańskie – gdy chodzi o te części zlokalizowane w Miedzianej Górze.

Komunikacja

Drogowa

74 S74 – Sulejów – Kielce – Opatów – Szczebrzeszyn – Zamość – granica polsko-ukraińska (przejście graniczne w Zosinie)
748 – Kostomłoty Drugie – Strawczyn – Ruda Strawczyńska
750 – Ćmińsk – Zagnańsk – droga S7- węzeł Barcza

Komunikacja miejska

Transport publiczny na terenie Miedzianej Góry zapewnia Zarząd Transportu Miejskiego w Kielcach^[12] poprzez dwie dzienne linie autobusowe nr 9 i 32 oraz Świętokrzyskie Zrzeszenie Transportu i Usług prywatnymi autobusami^[13].

Sport

Gminno-Ludowy Klub Sportowy „Wicher Miedziana Góra” – klub piłkarski, utworzony w latach 50. XX wieku. Przetrwał do 1982. W 1989 został reaktywowany, a pierwszym prezesem został Stanisław Ciosek. Klub posiada barwy niebiesko-biało-czerwone, a jego największym sukcesem było występowanie w 2 sezonach w IV lidze, grupie świętokrzyskiej (sezony: 2003/04 i 2004/05)^[14].

Ciekawostki

W Warszawie w dzielnicy Targówek znajduje się ulica Miedzianogórska, której nazwa wzięła się od nazwy miejscowości.
Dach na Wawelu w Krakowie został pokryty miedzią wydobytą w miejscowych kopalniach^[15].
W 2004 roku w Miedzianej Górze odbyły się 79. Sześciodniowe Zawody Motocyklowe Enduro (ISDE). Jest to największa impreza w sportach motocyklowych na świecie.
Na Torze Kielce odbywają się najważniejsze imprezy w sportach samochodowych w Polsce.

Ludzie związani z Miedzianą Górą

Zobacz też

Kaplica św. Barbary w Miedzianej Górze

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 79632
↑ Wieś Miedziana Góra w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 775 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c GUS. Rejestr TERYT
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ E. Kosik, Nasza Mała Ojczyzna, Kielce 2001.
↑ Ziemowit Nowak Rekordowo popularne domy pod miastem, Gazeta Wyborcza Kielce, 20.01.2009 r.
↑ Kielce: Mieszkańcy stolicy Świętokrzyskiego coraz częściej decydują się na wyprowadzkę, Echo Dnia Świętokrzyskie, 21.09.2009 r.
↑ Informacja o Miedzianej Górze na portalu wsiepolskie.pl.
↑ Biuletyn Informacji Publicznej - Sołtysi [online], www.miedzianagora.eobip.pl [dostęp 2024-08-18] .
↑ ZTM Kielce
↑ Świętokrzyskie Zrzeszenie Transportu i Usług
↑ Skarb - Wicher Miedziana Góra [online], www.90minut.pl [dostęp 2024-08-18] .
↑ Historia kopalni do końca XVIII w. « Kopalnie miedzianogórskie [online], www.miedziana.pl [dostęp 2018-01-24] (pol.).

Linki zewnętrzne

Historia eksploatacji kruszców miedzi i żelaza w Miedzianej Górze

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 79632

[pwl-2] Wieś Miedziana Góra w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[nsp-3] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..

[poczta-4] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 775 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-5] GUS. Rejestr TERYT

[R2013-6] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[7] E. Kosik, Nasza Mała Ojczyzna, Kielce 2001.

[8] Ziemowit Nowak Rekordowo popularne domy pod miastem, Gazeta Wyborcza Kielce, 20.01.2009 r.

[9] Kielce: Mieszkańcy stolicy Świętokrzyskiego coraz częściej decydują się na wyprowadzkę, Echo Dnia Świętokrzyskie, 21.09.2009 r.

[10] Informacja o Miedzianej Górze na portalu wsiepolskie.pl.

[11] Biuletyn Informacji Publicznej - Sołtysi [online], www.miedzianagora.eobip.pl [dostęp 2024-08-18] .

[12] ZTM Kielce

[13] Świętokrzyskie Zrzeszenie Transportu i Usług

[14] Skarb - Wicher Miedziana Góra [online], www.90minut.pl [dostęp 2024-08-18] .

[15] Historia kopalni do końca XVIII w. « Kopalnie miedzianogórskie [online], www.miedziana.pl [dostęp 2018-01-24] (pol.).

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Wsie	Bobrza Ciosowa Ćmińsk Kostomłoty Drugie Kostomłoty Pierwsze Miedziana Góra Porzecze Przyjmo Tumlin-Podgród Tumlin-Wykień
Części wsi	Baraki Berlinka Biedaków Bruśnia Górki Kostomłockie Grzeszyn Herby Kamień Kobylaki Kopanina Korzeniec Kostomłoty-Zamłynie Kulasy Laskowa Ławeczno Łazy Maciejówka Place Po Gościńcu Pod Olszynami Podglinie Podgród Podkościele Podprzygonie Stara Wieś Sufraganiec Szlifiernia Światełek Tumlińska Wieprzki Wilcza Jama Wykień Wyręba Wyrowce Zagórze