Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach

Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Państwo	Grecja
Miejscowość	Ateny
Data założenia	1829
Zakres zbiorów	sztuka grecka od czasów prehistorycznych do późnego antyku
Wielkość zbiorów	ponad 20 tys.
Powierzchnia ekspozycji	ponad 8 tys. m²
	Położenie na mapie Aten Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach
	Położenie na mapie Grecji Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach
	37°59′21″N 23°43′57″E/37,989167 23,732500
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Narodowe Muzeum Archeologiczne w Atenach (gr. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο) – muzeum w Atenach, gromadzące zabytki archeologiczne z obszaru Grecji od czasów prehistorycznych do późnego antyku. Jest największym muzeum w Grecji oraz jednym z ważniejszych na świecie^[1].

Historia

Pierwsze narodowe muzeum archeologiczne w Grecji zostało założone przez premiera Grecji Joanisa Kapodistriasa na Eginie w 1829. W kolejnych latach zbiory archeologiczne były przenoszone do różnych sal wystawowych aż do roku 1858, kiedy to został ogłoszony międzynarodowy konkurs na lokalizację i opracowanie koncepcji architektonicznej nowego muzeum^[2].

Budowa obecnego muzeum rozpoczęła się w 1866 roku i została zakończona w 1889. Sfinansowano ją ze środków rządu greckiego, Greckiego Towarzystwa Archeologicznego i społeczeństwa Myken. Głównymi darczyńcami byli: Eleni Tositsa (przekazanie gruntów pod budowę muzeum) oraz Demetrios i Nikolaos Vernardakis z Petersburga, którzy wsparli budowę finansowo.

Początkowo muzeum nosiło nazwę Muzeum Centralne. Nazwa została zmieniona na obecną w 1881 roku przez premiera Grecji Charilaosa Trikupisa. Podczas II wojny światowej muzeum zamknięto, zaś eksponaty umieszczono w opieczętowanych skrzyniach i zakopano w celu uniknięcia ich zniszczenia i grabieży. W 1945 zbiory ponownie udostępniono.

W południowym skrzydle mieści się muzeum epigrafii z najbogatszą na świecie kolekcją inskrypcji. Muzeum inskrypcji rozbudowano w latach 1953-1960 według projektu Patroklosa Karantinosa^[3].

Zbiory

Muzeum jest podzielone na działy:

prehistoria (neolit, kultura cykladzka, kultura mykeńska)
rzeźba (od epoki archaicznej VIII w. p.n.e. aż po hellenistyczną, III i II w p.n.e.)
ceramika (od stylu geometrycznego IX w. p.n.e. do końca IV w. n.e.)
odkrycia z Santorynu
metalurgia
sztuka starożytnego Egiptu
starożytny Bliski Wschód
osobny dział z eksponatami związanymi z wrakiem z Antykithiry, z oddzielną salą, poświęconą oryginałowi, modelom i multimedialnym prezentacjom mechanizmu zegara z Antykithiry
Samodzielne mniejsze zbiory obejmują przedmioty z brązu, biżuterię oraz freski z wyspy Tira, które powstały pod silnym wpływem minojskim.

Zbiory
Dział	Pomieszczenia	Wybrane obiekty
Prehistoria (Neolit, Cyklady, Kultura mykeńska)	3–6, 48^[4]	Maska Agamemnona, złota maska pośmiertna, datowana na 1550–1500 p.n.e. Złote diademy z Myken Mykeńskie złote puchary
Rzeźby	7–34	Brązowa rzeźba Zeusa lub Posejdona, Posejdon z Artemizjon pomieszczenie nr 15 Atena Warwakion, replika Ateny Partenos Statua Asklepiosa. Kopia rzymska (ok. 160 r. n.e.), grecki oryginał IV p.n.e. Dionizos, Pan i Satyr, 170-180 n.e. Afrodyta, Pan i Eros.
Wazy i obiekty pochodzące z Kultury Minojskiej (w tym kolekcje: Stathatos i Vlastos-Serpieris)	42^[5], 49–56^[6]	Waza z Attyki przedstawiająca Chimerę Wazy z brązu
Santorini	48	Fresk z ery brązu, znajdujący się w Akrotiri, Santorini Jeden z najlepiej zachowanych fresków na Santorini, przedstawiający walczących chłopców Fresk przedstawiający wiosenny krajobraz Akrotiri
Metalurgia	36–39	Mechanizm z Antykithiry (główny fragment) pomieszczenie nr 38 Głowa filozofa z wraku Antykithiry Waza z brązu
Sztuka Starożytnego Egiptu i Bliskiego Wschodu	40–41	Egipska maska pośmiertna Egipski naszyjnik Statua
Muzeum Epigraficzne	1, 9, 11	Najstarsza grafika z Attyki, VII p.n.e. Bustrofedon, pomieszczenie nr 11 Fragment "Świętego prawa" Akropolu i Hekatompedonu, 485/4 p.n.e. Dekret honorowy, 313–312 p.n.e..